Türkiye’nin En Büyük İhya Projesi Konya’dan
Türkiye’nin En Büyük İhya Projesi Konya’dan
HÜSEYİN ÖZTÜRK
Bize ve dünyaya “Türkiye” ismini veren Selçuklulardır.
Konya’da “Mevlana Dergâhından” (müze ismi yanlış) sonra en çok görülmesi gereken yerlerden birisi de “Dâru’l Mülk Türkiye Selçuklu Sultanları” müzesidir.
Konya Büyükşehir Belediyesinin uhdesinde ziyarete açık olan müze, Selçuklu Sultanlarının tarihi ve topraklarımızın vatan edilmesindeki mücadeleler anlatılmaktadır.
Ne demek istediğimin anlaşılması için ve “Türkiye’nin en büyük ihya projesi” demekle neyi kastetmekteyiz, önce o hususa değinelim.
Dönemin Konya İl Kültür Müdürü Abdüssettar Yarar’ın proje koordinatörlüğünde başlayan çalışmalar hakkında verilen bilgiler şöyle:
“2017’de Kültür Bakanlığı, Konya Valiliği İl Kültür Müdürlüğü tarafından kurtarma arkeolojisi, dijital arkeoloji, endüstriyel arkeoloji, adli bilimler ve heykeltıraşlık kapsamı dâhilinde yürütülen projede, “Türkiye Selçuklu Sultanları, devlet adamları ve aile bireylerinin” pozitif kimliklendirme yöntemi ile çalışma başlatılmıştır.
Bir anlamda söz konusu bireylerin geçmişini bugüne taşımak, saltanat ailesinin iletişimleri, yeme içme alışkanlıkları, yaş ortalamaları, boy ve kiloları, yaş ve cinsiyetleri gibi verileri içeren projede bu bilgiler ışığında yeniden yüzlendirme kapsamında çalışılmıştır.
Gerçek verilere dayalı ve pozitif kimliklendirmede son aşama olan heykeltıraşlıkla dokulandırılan bireylerin karakter yüklemesi ile araştırma tamamlanmıştır.
Birçok uzmanlık alanını birleştiren projede; biyoloji, kimya, mühendislik, yazılım, tarih, kronoloji, endüstriyel bilimler, güzel sanatlar, adli bilimler, biyoarkeoloji, adli arkeoloji ve osteoarkeoloji dâhil olmak üzere disiplinler arası bir yol izlenmiştir. Sadece bireylerin nicel yönlerine değil, yaşam tarzı, yaşadığı zaman gibi kısımları da yansıtılmıştır.
Alâeddin Tepesi ve çevresinde başlatılan araştırmada, Türkiye Selçuklu Sultanlarının bedenlerinin; pozitif kimliklendirme, morfolojik özelliklerinin tespiti, patolojik kanıtlar ve antropometrik, metrik ve metrik olmayan patolojik unsurlar dışında, hassasiyet ilkeli bir şekilde muhafaza edilmiştir.
İşlemlerin ardından, uygun kefenleme işlemleri yapılarak, tek tek bireylerin isimleri ve tanımları etiketler ile iliştirilmiştir.
Bütün işlemler bireylere, bireylerin manevi haklarına, mahremiyetlerine, insan haklarına ve milli tarihe saygı, projenin hedeflerinde öncelikli unsur olmuştur.
Bireylerin metrik özelliklerinin tespiti, yaş, boy, vücut ağırlığı, cinsiyetleri, DNA analizleri ve nihayetinde yüz rekonstrüksiyonunun (yeniden yapılandırma) sonrasında Sultanlar Türbesindeki bireylere ait 3D kafatası replikalarının oluşturulması yapılmıştır.
Bu aşamaların hiçbirinde yapay zekâ kullanılmamış, Sultanlar haricinde 2 kadın, 1 kız çocuğu, 2 erkek birey, bir de bebeğe ait kimlik tespitleri tamamlanmış, bebek haricindeki bireylerin silikon heykelleri yapılmıştır.
•
Efendim, teknik terimleri anlamak için uğraşmayın. Meselenin özü şu:
Maziden Atiye anlatılan tarihimizin özeti, 5000 metrekare alana sahip “Dar-ül Mülk”isimli müzede sergilenmektedir.
Müzeyi gezdiğinizde tarihe yolculuk ediyor ve bugüne öyle kolay gelinmediğini idrak ediyorsunuz. Tabi idrak edebilmek için de tarihimize ve vatanımıza dost olmak gerekiyor.
Sözlerim de dostlaradır vesselam.