Bundan sonra rakipsiz olabilirler! Çin’den savaş uçaklarına tarihi yenilik
Çinli bilim insanları, savaş jetlerinin art yakıcı sistemlerinde verimliliği neredeyse yüzde yüz seviyesine taşıyan yeni bir teknoloji geliştirdi. Bu yenilik, jet motorlarının performansını artırırken yakıt tüketimini ve titreşimleri azaltıyor.
Pekin’deki Çin Havacılık Motor Akademisi araştırmacıları, savaş jetlerinde kullanılan art yakıcı sistemlerinde çığır açan bir teknoloji geliştirdi. Self-Excited Sweeping Nozzle adlı bu yenilikçi sistem, yanma verimliliğini yüzde 99’a çıkararak uçaklara üstün bir hız ve dayanıklılık kazandırıyor. Yeni teknoloji, hem enerji tasarrufu sağlıyor hem de savaş jetlerinin operasyonel sınırlarını genişletiyor.
Hız kazandıracak
Donanım Haber’de yer alan bilgilere göre; şavaş jetlerinin motorlarında kullanılan art yakıcı sistemleri, motora ek itiş sağlayarak uçaklara önemli bir hız avantajı kazandıracak. Ancak geleneksel sistemlerde bu itiş, yakıt tüketimini de radikal oranda artırır ve verimlilik kaybına neden olur. Art yakıcılar tipik olarak süpersonik uçuşlarda, it dalaşı gibi savaş durumlarında ya da kısa kalkışlar veya acil durumlar gibi hızlı ivmelenmenin gerekli olduğu durumlarda kullanılır.
ABD ordusu, en yeni F-35 hayalet savaş uçağının art yakıcısının potansiyel hasarı önlemek için sadece yaklaşık bir dakika boyunca sürekli olarak kullanılabilmesini şart koşmakta. İki motorla donatılmış daha güçlü F-22 bile art yakıcı devreye girdiğinde yakıt tüketiminin üç katına çıktığını, egzoz dumanının kırmızıya döndüğünü ve eksik yanma nedeniyle zaman zaman siyah duman yaydığını görüyor. Sürekli kullanım motora zarar verme riskini de beraberinde getirebilir.
Bu zorlukların üstesinden gelmek için mühendis Wang Shiqi liderliğindeki araştırma ekibi yenilikçi bir yakıt nozülü icat etti. Self-Excited Sweeping Nozzle olarak adlandırılan yeni sistem, yakıtın daha homojen bir şekilde hava ile karışmasını sağlayarak yanma verimliliğini yüzde 99 seviyesine taşıyor ve titreşimleri yüzde 80 oranında azaltıyor.
Bu yeni sistemde, yakıt Z şeklindeki bir yol boyunca hareket ediyor ve farklı açılardan püskürtülüyor. Böylece yakıt damlacıkları fan şeklinde yayılıyor ve daha geniş bir alanda etkili bir şekilde hava ile karışıyor. Sistem, yalnızca yakıt basıncıyla çalışıyor; herhangi bir hareketli parça ya da elektromanyetik bileşen içermiyor.
Patentli durumda
Bu tasarımın en büyük avantajlarından biri de dayanıklılığı ve enerji verimliliği. Wang ve ekibinin açıkladığına göre, sistem en yüksek operasyonel yükler altında bile motor stabilitesini koruyor ve uçakların uzun vadeli kullanımını güvence altına alıyor. Bu arada teknoloji halihazırda patentlenmiş durumda.
