YARATILIŞ VE YARATICI (16)

YARATILIŞ VE YARATICI (16)

YUSUF ÖZERTÜRK

ALLAH, HER ÇEŞİTTEN YARATMAYA KÂDİRDİR                                          

Klonlama
*Klonlama, bir canlıdan tabiî veya sunî yollarla benzer genomlara (canlının genetik materyelinin tümüne sahip) sahip yeni bir organizma üretmeye verilen isimdir.

Klonlama, aslında eşeysiz (döllemesiz) bir üremedir.

Aşılama da bir klonlamadır. Klonlama terimi Amerikalı bitki fizyoloğu Herbert J.Webber tarafından ortaya atılmıştır (1903). Klonlamayı, HJW, bir bitki dalından yeni bir bitkinin üretildiği süreç olan eski Yunancadaki ‘klôn’ kelimesinden türetmiştir.                                                                            

Klonlama türleri

1-Tabiî klonlama
*Tabiî klonlama, insan müdahalesi veya genetik mühendisliği teknikleri kullanılmadan yeni bir ürün üretilmesidir. Tabiî klonlamada canlı, tek başına genetik proğramını (DNA) kopyalayarak kendisine benzer bir canlı oluşturur. Canlı, bölünerek yeni canlı-yavrular oluşturur (kromozomları bire bir, aynı sayı ve özellikte kopyalanarak yeni ürüne-yavruya geçer.).

Tabiî klonlama, Arkeler, Virüsler, Bakteriler, Bira mayası ve bazı protistler (amip gibi) gibi tek hücreli canlılarda ve Soğan, Zencefil ve mantarlar (su mantarları, şapkalı mantar) gibi çok hücreli canlılarda görülür. Yaban mersini, Fındık ağaçları da tabiî klonlama ile çoğalan bilinen bitkilerdendir. Tabiî klonlama yoluyla çeşitli türden canlılar miyonlarca yıldır varlıklarını sürdüre gelmişlerdir.     

2-Sunî klonlama
*Sunî klonlama, çeşitli Genetik mühendisliği teknikleri kullanılarak yapılan klonlamaya denir.                                                                          

Sunî klonlama çeşitleri                                                                                                                                                          

a-Hücre klonlaması
*Hücre klonlaması, tek bir hücreden bir hücre topluluğu üretilmesi işlemidir. Bira mayası ve Bakteri gibi tek hücreli organizmalarda, bunların uygun besi yerlerine aşılanması-ekilmesiyle yapılır. Ancak çok hücrelilerde klonlama yapmak için hücre kültürlerinin elde edileceği özel besi yerleri gerekir.                                                                                           

b-Kök Hücre klonlaması(Araştırma klonlaması)
*Kök hücre klonlaması, somatik hücre çekirdeğinin bir yumurta hücresine yerleştirilmesi işlemidir. Bu işleme somatik hücre çekirdeği tranferi (SCNT) adı verilir. SCNT, araştırma ve tedavi amaçlı embriyonik kök hücre oluşturmak için yapılır. Bu teknikle çiftlik hayvanlarının klonlanması mümkün hâle gelmektedir. Bunun için evvela klonlanacak hayvandan somatik hücreler elde edilir. Sonra bir yumurta hücresinden çekirdek (DNA ihtiva eden) çıkartılır.

Bundan sonra somatik çekirdek yumurtanın içine yerleştirilir. Böylece tek hücreli bir embriyo oluşturulmuş olur.

Embriyo geliştirilerek taşıyıcı alıcılara (koyun, keçi, inek vs.) yerleştirilir. SCNT tekniği ile koyun, keçi, sığır ve domuzlarda başarıyla uygulanmıştır. SCNT tekniği gıda ihtiyacı için çiftlik hayvanları üretiminde uygulanan iyi bir yöntemdir. Ayrıca nesli tükenmekte olan hayvanların neslinin devam ettirilmesinde de faydalı olabilmektedir.

SCNT tekniği zor bir tekniktir ve hemen netice vermeyebilir.

Çünkü hem yumurta hücresinden çekirdeği çıkartmak, hem de yeni DNA’yı yerleştirmek, yeni doğan yavruda istenmeyen anomalilere sebep olabilir ve fazla yaşamayabilir. Kök hücre klonlaması başta Diyabet ve Alzheimer gibi hastalıklar olmak üzere çeşitli hastalıkların tedavisinde bir umut olabilir.

Koyun DOLLY MESELESİ
*Koyun Dolly (fazla yavrulayan dorset koyun türü) somatik hücrelerden klonlanan ilk memelidir.

Dolly, Sir Wilmut ve Keith Campbell adlı İngiliz bilim adamları tarafından klonlandı (Roslin Enst. İskoçya).

Dolly, dişi bir koyunun memesinden alınan hücrenin koyun yumurtasına yerleştirilmesiyle oluşturulan embriyonun (bu 435 denemeden sonra başarıldı.) daha sonra gebe bir koyunun rahmine yerleştirilmesiyle oluşturuldu (5 Temmuz 1996). Dolly ancak 7 sene yaşadı ve öldü (2003). SCNT tekniği ile klonlama daha sonra sığırlar, atlar ve kurbağalarda denendi.

Ve hâlen de denenmektedir. SCNT tekniğinde verici (donör) hücrenin mitokondriyal DNA’sı tamamen alıcıya aktarılamadığından oluşan döl melez olup, vericinin tam bir kopyası olmamaktadır. Koyun Dolly, Amerikalı pop şarkıcısı Dolly R. Parton’un adını almasıyla bilim tarihinde bir hatıra olarak kalmıştır.     

  NETİCE: Klonlamayı bilim adamları bulmamışlardır. Allah, klonlamayı milyonlarca yıldan beridir yarattığı tek hücreli ve bazı çok hücreli canllılarda uygulamaktadır. Bilim adamları Allah’ın sistemini kopyalamışlardır. Bilim adamlarının yaptıkları; bir canlı yaratmak olmayıp, sadece Allah’ın yarattığı canlı hücrenin çekirdeğini (Genom-DNA) kopyalamaktır. Yaratmak sadece Allah’a mahsustur. Bilim dünyasında bu güne kadar daha tek bir canlı hücre yapılamamıştır.’

Kaynakça

1-Klonlama, Encyclopedia Britannica

2-Peter J.Russel, Genetics. Pearson education.

3-Latham, KE. Klonlama sırasında nükleer yeniden programlamanın erken ve gecikmiş yönleri. Hücre Biyolojisi.

4-Cohen, Daniel. Klonlama. Millbrook Press.

5-Campbell KH, McWhirJ, Ritchie WA, Wimut I.Nükleer transferle klonlanan koyun. Nature. 380: 64-6