Suriye’de tedirgin bekleyiş!
Pazartesi günü yani Rusya uçağının düşmesinden bir gün önce İsrail, Suriye’nin başkenti Şam’da Beşşar Esad rejimine ait başkanlık sarayının da aralarında bulunduğu bazı stratejik bölgelerin uydudan çekilmiş fotoğraflarını yayınladı. İsrail Savunma Bakanlığı OFC 1 isimli ilk İsrail uydusunun fırlatılmasının 30. yıldönümü vesilesiyle bunları servis ettiklerini kaydetti.
Bu hamle İsrail basınında da geniş yer buldu. Fotoğrafların paylaşılması, Esad’a ‘seni görüyorum, istersem seni öldürebilirim’ mesajını içeren ‘taktiksel tehdit’ olarak yorumlandı.
Eş zamanlı olarak İsrail ordusunun resmi açıklamasına göre son 18 ayda İsrail’in Suriye’de İran’a ait olduğu ileri sürülen 200’den fazla hedefi savaş uçakları saldırılarıyla vurduğu belirtilmişti.
Bu mesaj ve açıklamalar sonrasında İsrail hava kuvvetlerinin yoğun saldırıları sonrasında Rus Hava Kuvvetlerinin özel birliğine bağlı Il-20 uçağı dün gece içindeki 16 asker ile birlikte düşürüldü.
Zamanlama açısından yapılan saldırının, Rusya ile Türkiye arasındaki stratejik bir anlaşmaya varmayı engellemeye yönelik bir girişim olduğu belirtiliyor. Zira ABD’nin ileri karakolu vazifesi gören İsrail’in, İdlib’deki muhtemel askeri saldırının engellenmesi ya da ertelenmesi başarısının Türkiye’nin girişimleriyle diplomasi yoluyla elde edilmesini hazmedemeyip Rus uçağını kimvurduya getirerek ortamı yeniden kızıştırmayı hedeflediği düşünülüyor.
Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenko Rus askeri uçağının Esed güçlerine ait S-200 sistemi tarafından hedef alındığını belirtti ve olayla ilgili olarak İsrail’i suçladı.
Bakanlık Sözcüsü, İsrailli pilotların, Rus uçağını adeta Suriye hava savunma sistemlerinin önüne attığını ve tüm sorumluluğunun İsrail’e ait olduğunu vurguladı.
İsrail ise yaptığı açıklamada, savaş uçaklarının Esed rejimine ait askeri bir tesisi hedef aldığı ve bu tesiste “İran’ın Lübnan’daki Hizbullah’a göndereceği ve İsrail’e tehdit oluşturan ağır silahların” bulunduğu yönünde gerekçelendirdi.
Asıl soru, Rusya İsrail’in bu hamlesine nasıl bir cevap verecek?
İran her ne kadar bu krizden İsrail karşıtlığı üzerinden Rusya’yı karşı tavır almaya teşvik edip bu süreci kendi lehine kullanmaya çalışsa da birçok analist bu kriz nedeniyle Rusya ile İsrail arasında beklenilenin aksine bir çatışma olmayacağını belirtiyor.
Çünkü Ortadoğu’daki Rus-İsrail çıkarları da birbirine ters değil. Yılbaşından bu yana Putin İsrail’e üç kez ziyaret gerçekleştirdi. Netanyahu ile dostluklarının her seferinde daha da pekiştiğini ve karşılıklı çıkarların Suriye’de korunacağı özellikle belirtildi.
Nitekim Netanyahu ile yaptığı telefon görüşmesi sonrasında Putin, “İsrail’in kendi uçaklarını vurmadığını ve trajik bir olay olduğunu” vurguladı. Bu açıklama Rusya’nın İsrail’i açık bir şekilde karşısına almayacağını gösteriyor.
Putin’in bölgedeki askeri savunma tedbirlerini gözden geçirecekleri yönündeki açıklamasından anlaşıldığı kadarıyla Rus İl-20 uçağı öz savunma kabiliyeti ve teknolojik olarak yetersizliğini de gözönüne alarak rejime S200 yerine S300 savunma sistemleriyle değiştirmekle yetineceğini gösteriyor. Bu da İsrail’in rahatsız olacağı bir durum olacaktır. Çünkü İsrail rejim ile çok iyi ilişkileri olan İran’ın bu silahlara ulaşamama garantisine güvenmiyor.
Rusya’nın Suriye’de tek hakim güç olarak öne çıktığı bir süreçte böylesi bir İsrail saldırısının Putin’in karizmasını çizeceği gayet açıktır. Rusya’nın direkt olmasa da durumu kurtarmak için İsrail’e dolaylı yollardan bir misilleme yapar mı? Bunu da önümüzdeki günlerde göreceğiz.