ABD-Türkiye çekişmesinden kim kazançlı çıkacak?
ABD Başkanı Donald Trump, Amerikalı papaz Brunson’u serbest bırakması için bir aydan bu yana Türkiye’nin kolunu bükmek için denemedik yol bırakmadı. Başvurduğu cezalandırıcı ekonomik yaptırımlar ve kamera karşısındaki tehdit şovlarıyla Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı derhal teslim alacağını düşünmüştü herhalde…
Washington Post gazetesi konuya ilişkin hazırladığı raporda Washington ve Ankara arasındaki krizin başlamasının üzerinden geçen üç hafta itibariyle Andrew Brunson’un henüz serbest bırakılmadığını ve Erdoğan’ın tehditlere boyun eğmediğinin altını çiziyor.
Bu krizde kimin kârlı çıktığı konusuna cevap arayan gazete, Türk Lirası her ne kadar hızlı ve keskin bir düşüş yaşasa da Erdoğan, ülkesini uluslararası sabotaj kurbanı olarak resmetmek suretiyle ABD’ye karşı halkını etrafında kenetlendirmeyi başararak kriz yönetiminde başarılı olduğunu belirtiyor.
Rapor, Johns Hopkins Üniversitesi’nden uluslararası ilişkiler profesörü Leslie Hintz’in görüşlerine yer vererek şu kanıya varıyor; Trump yönetiminin Türkiye’yi tecrit etme çabalarına karşı Türkiye, dışarıdaki müttefiklerinden zamanında destek alarak Erdoğan’ın üstün ikna kabiliyeti ve uyguladığı zekice taktik hamleler sayesinde krizin üstesinden gelebildiğini ve şahsi popülaritesini daha da artırdığını ortaya koyuyor.
Prof. Hintz’e göre Trump’ın sert cezalarının ters etki yaptığını, özensiz ve dikkatsiz tweet’lerinin Erdoğan lehine döndüğünü sözlerine ekliyor. Çünkü Trump’ın amacının, Türk hükümetinin piyasaları güvence altına alma çabalarını yok etmeye yönelik olmasına rağmen, Türkiye’nin ekonomisinin zayıflaması halinde yıkıcı gücüne ve uluslararası önemine istemeden de olsa dikkat çekmiş oldu.
Nitekim Almanya Başbakanı Angela Merkel geçtiğimiz hafta Erdoğan ile temas kurduktan sonra Almanya’nın ekonomisinin istikrarı için Türkiye ekonomisine sahip çıkılması gerektiğini açıkladı.
Gazete raporunu Trump’ın amatör politikasının özellikle de geçen Haziran ayında yeniden başkan seçilmesinden ve başkanlık sistemi altında yeni güçler kazanmasından sonra, Erdoğan’ı siyasi olarak Türkiye içinde tehdit edemeyeceği sonucuna varıyor.
İsrail basınında da bu konuya yoğun ilgi olduğu gözlerden kaçmıyor. İsrail basını Erdoğan’ın TL’ye destek açıklaması sonrasında Avrupa ülkelerinde Türk Lirasına gösterilen yoğun ilginin şaşırtıcı seviyelere ulaştığını, sadece Türklerin değil, yabancı birçok topluluğun Türkiye’ye desteğine anlam veremediğini itiraf ediyor. Bu itirafla beraber İsrail gazetesi Globes’in haberinde varabildiği sonuç şu;
Dünya Müslümanları Erdoğan’ın Türk oluşuna bakmaksızın, Trump’la savaşmanın ve İslam dünyasını birleştirebilecek tek temsil noktasının Erdoğan şahsında Türkiye olabileceğine inanıyor. O nedenle safların bu kadar netleştiği bir süreçte ırk ve etnik temelli ihtilafları yok sayarak Erdoğan etrafında kenetlenerek mücadele etmenin gerekliliğine inanıyor.
Bu yönüyle Türkiye dünyaya ABD’nin hegemonyasına teslim olmadığını ilan ederken bir yandan İslam ülkeleri için birleştirici güç olmaya çalışıyor. Öte yandan; ABD’den uzaklaşarak alternatif arayışında olan Türkiye’nin önünde en mantıklı çözüm olarak gerek Çin ve Rusya gibi dünya güçlerine tam anlamıyla mahkûm olmadan, Avrupa ülkeleri ile de ekonomik ve stratejik ilişkilerini iyi bir seviyede tutma zarureti. Çünkü ABD sadece Türkiye ile değil, Rusya, Çin ve AB ülkeleri ile de adı konulmamış bir savaş yürütüyor.