• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0
Mehmet Koçak
Mehmet Koçak
TÜM YAZILARI

Amerika, Çin’i savaşa zorluyor

06 Ağustos 2022
A


Mehmet Koçak İletişim: [email protected]

Çin ile Tayvan arasında gerilim, ABD’nin Çin’e karşı Tayvan’ı destekleyen kışkırtıcı girişimleriyle tehlikeli bir sürece sürüklendi.

Çünkü Çin, Tayvan’ı, sonunda yeniden Pekin’in kontrolü altında olacak ayrılıkçı bir eyalet olarak görüyor.

Ayrıca Çin’in, ABD’nin Tayvan konusuna ve bölgeye müdahil olmasına tahammülü yok.

Tayvan ise kendisini, anayasası ve demokratik yollardan seçilmiş liderleriyle bağımsız bir ülke olarak tanımlıyor ve Çin’e karşı ülke olarak haklarının korunmasına ABD’nin destek olmasını istiyor.

ABD Başkanı Joe Biden’ın 23 Mayıs’ta Japonya’yı ziyareti sırasında “Çin’in Tayvan’a saldırması durumunda askeri karşılık verileceğine” ilişkin sözlerinin ardından, 30 Mayıs’ta 30 savaş uçağı ADIZ’a girmişti.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’ın Joe Biden’in bu tehdidine karşı “Tayvan ile yeniden birleşmenin zamanı geldi, bunu başarmak için gerekirse güç kullanacağız” şeklindeki cevabı ise aslında bir meydan okumaydı.

Şimdi de ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan’ı ziyareti ve kışkırtıcı açıklamaları gerilimin artmasına sebep oldu. 

Tartışmalı ziyaret sırasında Çin Halk Kurtuluş Ordusu’na (PLA) ait 27 savaş uçağının, Tayvan’ın “Hava Savunma Tanımlama Sahası” (ADIZ) ilan ettiği bölgeye girmesi hem Tayvan’a hem de ABD’ye tehdit içerikli bir uyarıydı.

Bu ziyaret ve kışkırtıcı açıklamalar, siyasi ve askeri baskı ve tehdit olduğu açıktır.

ABD bu savaş çığırtkanlığı politikalarıyla aslında Çin’i savaşa zorlamaktadır.

Çin, ekonomik bağları güçlendirmek gibi askeri olmayan yollarla “yeniden birleşme” sağlamaya çalışıyor.

Ancak herhangi bir askeri çatışma söz konusu olur ise Çin’in silahlı kuvvetleri Tayvan’ı işgal etmekte zorlanmaz. 

Çünkü genel olarak iki taraf arasında büyük bir dengesizlik var.

Çin’in ABD’den sonra en fazla savunma harcaması yapan ülke ve deniz gücünden füze teknolojisine, hava kuvvetlerinden siber saldırılara kadar birçok kapasiteye sahip.

Çin ile Tayvan arasındaki gerilimin sebebi olan anlaşmazlıklara ve hak taleplerini anlamak için kısa bir tarihi hatırlatma yapalım:

Şöyle ki: 

Tayvan’ın ilk olarak 17. yüzyılda, Çing (Qing) Hanedanı’nın yönetiminde Çin’in kontrolü altına girdiği Çin tarih kaynaklarında öne sürülüyor. 

1895’teki Birinci Çin-Japon savaşını Japonya kazandı. Çin de adayı Japonya’ya verdi.

Japonya, İkinci Dünya Savaşı’nı kaybettikten sonra 1945’te Çin adada kontrolü ele aldı.

Ancak Çin’de Çan Kay Şek liderliğindeki milliyetçi hükümet güçleri ile Mao Zedong’un Komünist Partisi arasında iç savaş başladı.

1949’da savaşı kazanan komünistler Pekin’de kontrolü ele geçirdi.

Çan Kay Şek liderliğindeki milliyetçi partiden geriye kalanlar Tayvan’a kaçtı ve o zamandan beri Tayvan’ın en önde gelen siyasi partilerinden biri oldu.

Komintang’lar olarak anılan bu grup, nüfusun yalnızca yüzde 14’ünü oluşturmalarına karşın Tayvan siyasetinin yıllarca belirleyicisi oldu.

Çan Kay Şek, Tayvan’da sürgünde bir hükümet kurdu ve 25 yıl boyunca başında kaldı. 

Çan Kay Şek’in ölümünden sonra oğlu Çan Çing Kuo iktidara geldi. Çin’den kaçarak adaya sığınan Çin milliyetçilerine Komintang olarak isimlendirilir. 2000 yılında ÇenŞui Bian ada ülkesinin Komintang üyesi olmayan ilk cumhurbaşkanı oldu.

Çin, Tayvan’ın aslen bir Çin eyaleti olduğunu iddia ediyor, Tayvanlılar ise bu iddiaları reddediyorlar ve 1911 devriminden sonra kurulan modern Çin devletinin veya 1949’da Mao Zedong tarafından kurulan Çin Halk Cumhuriyeti’nin bir parçası olmadıklarını savunuyorlar.

Şu anda sadece 13 ülke Tayvan’ı egemen bir ülke olarak tanıyor.

Çin, birçok ülkeyi Tayvan’ı tanımamaları veya tanıma anlamına gelen herhangi bir girişimde bulunmamaları için uyarmakla kalmıyor, çok ciddi diplomatik baskı yapıyor.

 

Haberle ilgili yorum yapmak için tıklayın.

Yorumlar

Ömer

ABD Tayvan’a çökmeye hazırlanıyor buna Çin müsaade etmez . Çin Tayvan’ı eyaleti gibi görüyor . Çin Tayvan’ı işgal edecek ABD her zaman yaptığı gibi havlayacak ama ısıramayacak . Çin ve ABD arasında savaş olur mu zannetmiyorum . İkisinin de Allah belasını versin

buratet

Eeeeeee sonra
x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23