Libya’da kalıcı bir Anayasa olmadan Anayasa Mahkemesi kurulmasını öngören yasa tasarısı, tartışmaları beraberinde getirdi. Hukuk uzmanı Süleyman eş-Şuveyhidi, “Temsilciler Meclisi’nin onaylaması durumunda bu karar, özelde yargıya, genelde ise Libya’nın birliğine darbe olacak” dedi.
Libya’daki Temsilciler Meclisi’nin (TM) Bingazi kentinde Anayasa Mahkemesi kurma önerisi krize sebep oldu. TM; Anayasa Mahkemesi yasa tasarısının, metinlerin mahkemelerin kuruluşuyla ilgili formata uygunluğu konusunda görüş bildirmek üzere Yüksek Yargı Konseyi ve Yüksek Mahkeme’ye gönderilmesi yönünde oy kullandı.
Söz konusu yasa tasarısı, TM tarafından atanan ve 13 üyeden oluşan Bingazi merkezli bir Anayasa Mahkemesi’nin kurulmasını öngörüyor. Tasarıya göre, yasaların Anayasaya aykırılığına ancak Meclis Başkanı, Başbakan, 10 milletvekili veya 10 bakan itiraz edebilecek.
Amaç anayasa dairesi yönetiminden intikam almak
Hukuk uzmanı Süleyman eş-Şuveyhidi, Temsilciler Meclisi’nin, bu süreçte, birincisi Yüksek Mahkeme’ye 35 danışmanın atanması, ikincisi ise Mahkeme kanununun değiştirilmesi gibi yargıya ilişkin birçok tartışmalı karar aldığını belirtti.
Şuveyhidi, “Durum çok açık. TM bunu iki sebepten ötürü yaptı. Birincisi, önceki yıllarda TM’nin feshini isteyen Trablus Yüksek Mahkemesi’ndeki Anayasa Dairesi’nin yönetiminden intikam almak. İkincisi ise Temsilciler Meclisi’nin Trablus’taki Anayasa Dairesi’nin çalışmalarını yeniden etkinleştirme kararı” ifadelerini kullandı.
Şuveyhidi ayrıca, “TM’nin onaylaması durumunda bu yasa tasarısı, özelde yargıya, genelde ise Libya’nın birliğine darbe olacak” ifadesini kullandı.
Libya Devlet Yüksek Konseyi TM’nin adımına ilişkin henüz bir açıklama yapmadı ancak Konsey üyeleri “yargıyı krize sokan bu adımı” reddettiklerini duyurdu. Üyelerden Musa Ferc, yaptığı açıklamada, “Kalıcı bir Anayasa olmadan Anayasa mahkemesi kurulmasını öngören yasa tasarısı, yargının bağımsızlığını etkileyeceği ve ülkedeki krizi derinleştireceği için başarısız bir öneridir” dedi.
Buna karşın TM Milletvekili Abdulmunim el-Arfi, sunulan öneriyle, Anayasa Dairesi’nin Trablus’taki silahlı güçlerden uzaklaştırılmak istendiğini söyledi.
