Suriye, 14 asırdır İslam coğrafyasıdır
Suriye, 14 asırdır İslam coğrafyasıdır
HÜSEYİN ÖZTÜRK
Suriye 14 asırdır İslam coğrafyası olmakla birlikte, 402 yıl da Devlet-i Aliye’nin kadim topraklarıdır. Şam, Halep ve diğer şehirler birer Osmanlı bakiyesidir.
Son yüz yıldır suni sınırlar olsa da rejim değişiklikleri meydana gelse de kemirgen Avrupa, işgalci Rusya ve eşkıya Amerika ile birlikte PKK/YPG, asırlık İslam şehirlerini tarumar etseler de bir gün hakikat mutlaka zuhur edecekti.
İşte hakikat yeniden zuhur etmek üzeredir. Cumhurbaşkanımız Erdoğan ve Dışişleri Bakanımız Hakan Fidan’ın da sıklıkla üzerinde durduğu gibi Suriye kaybettiği tarihine ve medeniyetine yeniden kavuşacaktır.
Haber bültenleri dışındaki Suriye’yi bilmek ve anlamak için geçmişine kısaca göz atmakta ve bilgilenmekte fayda vardır.
Yıllardır Suriye konuşuluyor ve yazılıyor. Hele sosyal medyada kaynayan cehaletler dile gelebilecek gibi değil.
Bu sebeple Suriye’nin başlangıç tarihini hatırlamak ve bellemek yerinde olsa gerek.
……………….
Bilinen ilk yerleşimin M.Ö. 5000’li yıllara dayandırıldığı Suriye’de, M.Ö. 3000’lerin ortalarından itibaren sırasıyla Akadlar, Amuriler, Hurriler, Hititler, Mısırlılar, Aramiler, Asurlular, Babilliler, Persler, Makedonyalılar, Romalılar ve Bizanslıların hâkimiyeti görülmektedir.
Hazreti Ebubekir ve Hazreti Ömer Efendilerimiz dönemlerinde İslam orduları tarafından fethedilerek İslam hâkimiyetine giren Suriye’de, sırasıyla Emeviler, Abbasiler, Tolunoğulları, İhşidiler ve Fatımilerin arkasından Büyük Selçuklu egemenliği yaşanmıştır.
Bölgede Büyük Selçuklu Devleti’nin zayıflamasıyla Suriye Selçuklu Devleti kurulmuş ise de on birinci asrın sonlarında başlayan Haçlı Seferleri nedeniyle uzun sürmemiştir.
Selçuklu Emirlerinden Musul Atabeyi İmadeddin Zengi’nin, 1128/1129’da Halep’i zapt etmesinin ardından oğlu Nureddin Zengi komutasında fetihler devam etmiş ve Suriye’nin büyük bir kısmı Haçlılardan geri alınmıştır.
Daha sonra Suriye, 1171 yılında kurulan Eyyûbî Devleti hâkimiyetine girmiştir. Eyyubilerden sonra ise bölgede Memlûk Devleti’nin hâkimiyeti başlamıştır.
1401’de Timur ordularının yol açtığı büyük yıkımla birlikte gerileme sürecine giren Memlûk Devleti, Osmanlı Devleti karşısında tutunamamıştır.
1516’da, Mercidabık Savaşı’nda Yavuz Sultan Selim’in Memlûk ordusunu yenip Suriye’yi Osmanlı topraklarına katmasıyla bölgede 1918 yılına kadar yaklaşık dört asır sürecek olan Osmanlı hâkimiyeti başlamıştır.
Osmanlı Devleti, bölgeye coğrafyanın hassasiyeti dolayısıyla ayrı bir önem vermiş ve idari yapılanmayı da bu doğrultuda belirlemiştir. (Prof. Dr. Uğur Ünal Gazi Üniv. Rektörü)
………………..
Ezcümle:
Suriye adım adım Osmanlı’dır. Baas rejiminin yakıp yıktığı tarihi eserlerin hepsinin kayıtları bizim arşivlerimizde mevcuttur.
Özellikle II. Abdülhamid Han, neredeyse Suriye’yi baştanbaşa eğitimden sağlığa, çarşıdan medrese ve camilerle donatmıştır.
Bağdat ve İstanbul’dan sonra bir ilim ve irfan merkezi olan Suriye yeniden imar edilirken, bu tarihi eserlerin de yeniden inşası yapılmalıdır.
Devlet kurumlarımızın arşivlerinde bu tarihi yapıların hepsinin planları ve resimleri mevcuttur. Türkiye olarak Suriye’yi baştan sona imar etmek bizim hakkımızdır.