ABD Başkanı Donald Trump, Ermenistan ve Azerbaycan liderleri ile Beyaz Saray'da tarihi bir toplantıya imza attı. En önemli konu ise Zengezur Koridoru. Ermenistan'ın İran sınırındaki topraklarından geçen 43 kilometrelik koridor İran’ı rahatsız ediyor.
Zengezur Koridoru, 2’nci Karabağ savaşına kadar Türkiye ve Azerbaycan için bir hayaldi. Savaşın ardından ise o hayal artık bir gerçek hale geldi. Koridor, Ermenistan'ın İran sınırındaki topraklarından geçen 43 kilometrelik koridor, Azerbaycan'ı, sınırötesi toprağı Nahçıvan'a ve Türkiye'ye bağlıyor.
İRAN NEDEN RAHATSIZ?
2020'deki ateşkesle, koridorun denetimi Rus özel kuvvetlerine bağlandı. ABD’de yapılan anlaşma ile ise 99 yıllığına koridor ABD’li özel şirketlere verilerek Rusya’da koridordan çıkarıldı. İran’nın Rusya ile kara bağlantısı tamamen kesildi.
ABD ise ilk kez doğrudan İran sınırında varlık gösterecek.
Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan, "Zengezur Koridoru, Ermenistan tarafından değil İran tarafından bloke ediliyor" sözleriyle Ermeni tarafı da İran’ı işaret ediyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Azerbaycan ziyareti sırasında İran'a vurgu yapmıştı. Erdoğan; ‘’Zengezur Koridoru, İran'la ilgili bir sorun. Yani halkının kahir ekseriyeti Müslüman olan iki ülke. Burada İran'ın böyle bir tavır içerisinde olması gerek Azerbaycan'ı gerekse bizi üzüyor. Aslında onları da üzmesi lazım.’’ Demişti.
İran lideri Ali Hamaney'in üst düzey danışmanlarından Ali Ekber Velayeti, "bölgesel ya da dış güçlerin Zengezur Koridoru'nu zorlamaya yönelik her türlü girişiminin İran'ın güçlü tepkisiyle karşılaşacağı’’ ifadelerini kullandı.
Velayeti, "Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'nın NATO'ya katılmak istemesi halinde Moskova'nın harekete geçeceği konusunda defalarca uyarıda bulunduğunu" söyleyerek "İran'ın da NATO'nun kuzey sınırlarına yaklaşmasını engelleyeceğini" vurguladı.
Unutulmamalı ki, Rusya, söz konusu gerekçeyle Ukrayna'ya yönelik bir askeri işgal başlatmıştı.
TÜRKİYE BÜYÜK KAZANIM ELDE ETTİ
İran’nın bu durumuna karşı Türkiye ise büyük kazanç içinde. Türkiye ile Azerbaycan'ı birbirine bağlayacak Zengezur, Koridoru "Orta Koridor" olarak adlandırılan ticaret yolunun parçası oluyor. "Orta Koridor", Türkiye ve Orta Asya üzerinden Avrupa'dan Çin'e kadar uzanacak bir ticaret yolunun önemli kısmını oluşturuyor.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı, iki ülke arasında barış için imzalanan ortak deklarasyona ilişkin yaptığı açıklamada, "Azerbaycan ve Ermenistan arasında kalıcı barışın tesisine yönelik sağlanan ilerlemeden ve bu kapsamda bugün Washington'da kayda geçirilen iradededen mennuniyet duyuyoruz" ifadeleri kullandı.
