Türkiye-Libya ilişkileri düşman çatlatıyor! Hafter ailesiyle tarihi kare
Bir dönem karşı cephelerde yer alan Ankara ve Libya Ulusal Ordusu (LNA), Bingazi’de verilen sembolik pozla yeni bir dönemin kapısını araladı. Türk savaş gemilerinin Libya’nın doğusuna demirlemesi, Türkiye’nin Libya politikasında stratejik bir devrim olarak yorumlanıyor.
Bu yaz Türk savaş gemilerinin Libya’nın doğusundaki Bingazi Limanı’na demirlemesi, Ankara’nın Libya politikasında dikkat çekici bir dönüşümün sembolü oldu. Gemilerden birinde, Libya Ulusal Ordusu (LNA) Başkomutan Yardımcısı Saddam Hafter’in Türk bahriye subaylarıyla birlikte, iki ülkenin bayrakları altında verdiği poz, yakın zamana kadar anlaşmazlık yaşayan iki taraf arasında yeni bir sayfanın açıldığını gösterdi.
Trablus’tan Bingazi’ye Uzanan Yeni Hat
Ankara, 2019 yılında Halife Hafter liderliğindeki LNA’nın Trablus’a başlattığı saldırı sırasında, Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne askeri ve siyasi destek vermişti. Aylar süren çatışmalar Libya’yı derin bir krize sürüklerken, Türkiye bu süreçte Trablus yönetimiyle güçlü bir ittifak kurmuştu.
Ancak son dönemde tablo değişti. Saddam Hafter’in merkezinde olduğu yeni diplomatik trafik, Türkiye-Mısır ilişkilerindeki normalleşmenin ardından hız kazandı. Mısır’ın uzun süredir Hafter’in en önemli destekçilerinden biri olması, bu yakınlaşmayı daha da dikkat önemli hale getirdi.
İlk Sinyaller Ankara’da Verildi
Türkiye ile LNA arasındaki yakınlaşmanın ilk güçlü işareti Nisan 2025’te geldi. Dönemin LNA Genelkurmay Başkanı Saddam Hafter’in Ankara ziyareti, Libya ve Türk basınında geniş yankı uyandırdı. Ziyaret, Ankara’nın Trablus’u Libya’daki tek muhatap olarak görmediğine dair yorumları beraberinde getirdi.
Asıl kırılma ise Ağustos ayında yaşandı. Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın’ın Bingazi’ye giderek Halife Hafter ile görüşmesi, Bingazi yanlısı medya tarafından “benzeri görülmemiş bir adım” olarak nitelendirildi. Görüşmeler sırasında Türk Deniz Kuvvetleri’ne ait TCG Kınalıada’nın Bingazi’de demirlemesi ve ortak deniz faaliyetleri yürütülmesi, askeri iş birliğinin de yeni bir boyuta taşındığını ortaya koydu.
Doğu Akdeniz Hesabı
Türk basını, Ankara’nın Libya politikasındaki bu değişimi “Trablus’tan vazgeçmeden seçenekleri genişletme” stratejisi olarak tanımlıyor. Özellikle 2019’da imzalanan deniz yetki alanları anlaşmasının, Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi tarafından incelenmeye alınması, Doğu Akdeniz dengeleri açısından kritik görülüyor.
Bazı Türk medya kuruluşları, anlaşmanın onaylanmasının Yunanistan’ın Doğu Akdeniz politikalarını zayıflatabileceğini ve Türkiye’ye sahada daha geniş bir manevra alanı açacağını savunuyor.
Rekabet mi, Yeni Bir Denge mi?
Türkiye’nin Libya’nın doğusundaki varlığını artırması, bölgede uzun süredir etkili olan Rusya faktörünü de yeniden gündeme taşıdı. Bu durum, Akdeniz ve Kuzey Afrika’da iki aktör arasında yeni bir rekabet ya da kontrollü iş birliği ihtimalini doğuruyor.
Türkiye ile LNA arasındaki bu yakınlaşmanın Libya’da daha istikrarlı bir siyasi zemine mi yol açacağı, yoksa sahadaki güç mücadelesini mi derinleştireceği önümüzdeki dönemde netleşecek. Ancak Bingazi’de verilen o sembolik fotoğraf, Ankara’nın Libya’da artık tek eksenli bir politika izlemediğini açıkça ortaya koyuyor.
