Beş duyumuzdan biri olan işitmede ortaya çıkan sorunlar, ihmal edilir ve tedavide geç kalınırsa duyma kayıplarına hatta alzheımer gibi hastalıklara neden olabiliyor.
İşitme eylemi, kişiye çok sıradan gelse de aslında anlık gerçekleşen bir olaylar silsilesi sonucu oluyor. Kulak kepçesi, anten vazifesi görerek sesleri toplayıp dış kulak yoluna, ardından da kulak zarının üzerine iletiliyor. Burada oluşan titreşimler çekiç, örs ve özengi kemikleriyle iç kulağa aktarılıyor. İç kulaktaki sıvılarda oluşan dalgalarla bir piyanonun tuşları gibi sıralanan frekanslar uyarılarak ses duyulur hale geliyor. Acıbadem Fulya Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Dilaver Özturan, orta kulaktaki kemikçiklerin kulak zarına çarpan ses dalgalarını 22,3 kat artırarak iç kulağa ulaştırdığını, bunun da doğal bir işitme cihazı görevi gördüğünü söylüyor.
BİRÇOK ETKEN OLABİLİR
Zaman zaman işitmede birtakım sorunlar ortaya çıkabiliyor. “Kabaca dış, orta ve iç kulak olarak sınıflanan kulağa ait hastalıklarda veya beyne iletimiyle beyin tarafından algılanması aşamasında ortaya çıkan hastalıklar işitme kaybına yol açıyor” diyen Acıbadem Fulya Hastanesi Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Mehmet Erem, “Bunların içinde en sık kulak kiri, kulak zarına ait hastalıklar, orta kulakta sıvı birikmesi, kemikçiklerdeki sorunlar veya iltihaplar, iç kulakta yaşa bağlı ortaya çıkan işitme kayıpları, yüksek sese maruz kalma, kulak sinirine ait hastalıklar veya beyindeki merkezlerin rahatsızlıkları işitme kaybına sebep olabiliyor. Genelde iltihaplar, yaşa bağlı işitme kayıpları, travma, tümörler veya damar hastalıkları, doğumsal hastalıklar ile gürültü de başlıca işitme kaybı sebepleri arasında sayılabiliyor” diyor.
HAYAT KALİTESİNİ ETKİLİYOR
İşitme kayıpları; iletim tipi, iç kulak tipi ve her iki durumun bir arada olduğu mix tip şeklinde ortaya çıkıyor. Bu rahatsızlık açısından riskli grupları da gürültülü ortamda çalışan kişiler, bazı ilaçlarla kemoterapi görenler, menenjit geçiren çocuklar, aile öyküsünde işitme kaybı olanlar ile stres faktörünün yüksek olduğu Meniere hastalığı gibi tablolar oluşturuyor. Prof. Dr. Özturan, en sık konuşmaları duymada zorluk, söylenenleri anlamada sıkıntı, arkasından seslenildiğinde cevap alamamak, televizyon sesini yükseltmek veya ekrana yaklaşmak, kalabalık ortamlarda duyma ve algılamada bozukluk ile erkek seslerini daha rahat algılarken, kadın ve çocuk sesinde zorlanma olarak belirti veren işitme sorunlarının özellikle çocuklarda ne kadar erken fark edilirse o denli yüksek oranda tedavi edilebildiğinin altını çiziyor.
TANIDA GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ
İşitme kaybının tanısında altın standart, odyo olarak tanımlanan işitme testi oluyor. Kapsamlı fiziki muayenenin ardından, sessiz kabinde ve sessiz ortamda yapılan işitme testiyle sorun tespit edilebiliyor. “Bunun tek istisnası çocuklar ve bebekler çünkü doğumsal işitme kayıplarını erken tespit etmek için bazı özel testler var” diyen Dr. Erem, şöyle devam ediyor: “Çocuklarda oyun oynayarak da işitme testi yapılacağı gibi, timpanogram denilen kulak zarının hareketini ölçmek de işitme kaybını anlamayı mümkün kılabiliyor.” İşitme kaybı sosyal çevrenin zayıflamasına yol açarak, kişiyi yalnızlaştırıp, güvensiz hale getirdiğinden ötürü mutlaka tedavi edilmesi gerekiyor. Bu amaçla uygulanan yöntemler, nedene göre değişiyor. Ani işitme kayıplarında ilaç tedavisi (kortizon) ve hiperbarik oksijen tedavisi öne çıkarken, ileri derecede kayıplarda biyonik kulak uygulanıyor. Yaşa bağlı olarak ortaya çıkan rahatsızlıklarda ise işitme cihazı kullanımı ilk alternatif oluyor. Çocuklarda görülen kulak sıvılarına bağlı kayıplarda kulağa tüp takılması sorunu çözerken, orta kulaktaki kemik kireçlenmesinde de kireçlenen kemiğin çıkarılması ve yerine protez takılması sayesinde çok başarılı sonuçlar alınabiliyor.
KOKLEAR İMPLANT
İşitme, önemli duyularımızdan biri. Öğrenmek, konuşmak, güvenliğimizi sağlamak, düşünebilmek, sosyal olabilmek, kısacası hayatımızı sağlıklı bir şekilde devam ettirebilmek için işitme fonksiyonu büyük önem taşıyor. İşitme kaybı, hastalık veya travmaya bağlı ortaya çıkabildiği gibi doğuştan da gelişebiliyor. Burada özellikle iç kulak tipi kayıplardan bahsedilmesi gerektiğine dikkat çeken Acıbadem Fulya Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Dr. Feyzi Elez, “Kulak zarı, kemikçikler ve iç kulak, işitmenin parçalarını oluşturuyor. Koklear implant veya biyonik kulak dediğimiz cihaz ileri ya da çok ileri düzeyde iç kulak tipi (sensorinöral) işitme kayıplarında kullanılıyor. İç kulağa yerleştirilen elektrot ile iç kulak fonksiyonel hale getiriliyor. İşitme cihazı, sesin gücünü arttırarak iç kulağa sesi ulaştırırken; koklear implant, iç kulağın duymasını sağlıyor” diyor.
