Cezaevlerindeki aşırı kalabalıkla mücadele eden İsveç, 600 mahkumunu Estonya’nın Tartu Hapishanesi’ne göndermeye hazırlanıyor.
Cezaevlerindeki aşırı kalabalıkla mücadele eden İsveç, 600 mahkumunu Estonya’nın Tartu Hapishanesi’ne göndermeye hazırlanıyor.
Estonya, Çarşamba günü Tartu Hapishanesi’ndeki çok sayıda boş hücreyi basına göstererek, İsveç'in gelecek yılın sonlarından itibaren 600'e kadar mahkumu bu tesise göndermesine olanak tanıyacak önerilen anlaşmanın nasıl uygulanacağını anlattı.
Henüz iki ülkenin parlamentosu tarafından onaylanmamış olan bu hükümetler arası anlaşma, dünya genelinde cezaevi aşırı kalabalıklığını çözmeye yönelik birçok plandan biri. Bu sorun, bu ay yayımlanan bir rapora göre Avrupa’daki ülkelerin üçte birinde kritik düzeyde.
Tartu Hapishanesi’nde 933 kişilik kapasitenin yaklaşık 600’ü boş durumda. 2002 yılında tamamlanan bu tesis, Estonya'da ve İsveç’in daha varlıklı kamuoyunda bu fikri tanıtmak amacıyla gazetecilere gezdirildi.
İsveç, Estonya'da mahkum başına aylık 8.500 avro ödeyecek. Bu, İsveç’teki aylık ortalama 11.500 avroluk mahkum maliyetine kıyasla tasarruf anlamına geliyor.
Estonya Ceza ve Denetimli Serbestlik Hizmetleri Başkanı Rait Kuuse, Estonya’nın gönderilecek mahkumlar üzerinde kendi denetimlerini yapacağını ve gerekirse geri gönderme hakkına sahip olacağını belirtti. Kuuse, “Organize suç ağlarının organizatörlerini, radikalleri kabul etmiyoruz,” dedi.
İsveç Ceza ve Denetimli Serbestlik Hizmetleri Uluslararası İlişkiler Ofisi Başkanı Martin Gilla da belirli mahkumların transfer dışı bırakılacağını söyledi. “Genç suçluları göndermeyeceğiz, kadınları da göndermeyeceğiz. Ayrıca en ağır suçlardan hüküm giymiş ve yüksek risk taşıyan kişileri de dahil etmeyeceğiz,” dedi.
Estonya, 2023 yılına kıyasla mahkum oranında %12’lik bir düşüş kaydeden az sayıda Avrupa ülkesinden biri olurken, çete bağlantılı şiddetin arttığı İsveç’te aynı dönemde %15,5’lik bir artış yaşandı. Bu oran, Avrupa Konseyi’nin yayımladığı raporda 100.000 kişi başına düşen mahkum sayısını gösteriyor.
Gilla, Mayıs ayında İsveç’in cezaevi doluluk oranının %141 olduğunu, kapasitenin artırılması için çalışıldığını ve yüzer hapishane gibi alternatiflerin değerlendirildiğini ancak bu fikrin rafa kaldırıldığını belirtti.
Tartu Hapishanesi iç mekanında parlak sarı ve mor renkler kullanılmış, ahşap mobilyalar ve ranzalar bulunuyor. Sanat ve müzik odaları da mevcut. Kuuse, mahkumların aileleriyle görüntülü görüşme yapmaları için tablet erişimi olacağını söyledi.
Henüz çözülmesi gereken konular arasında rehabilitasyon programları, aile ve arkadaşların ziyaretiyle ilgili zorluklar ve dini ibadet hakkının temini yer alıyor.
Bu plan, bölgede gündeme gelen birçok benzer fikirden biri. Belçika ve Norveç daha önce Hollanda'da cezaevi kiralarken, Danimarka Mayıs 2024'te Kosova ile benzer bir anlaşma imzalamış ve bu adım Danimarkalı insan hakları uzmanları tarafından eleştirilmişti. Finlandiya ise Kasım ayında yurtdışında cezaevi kiralama olasılığını araştırmak üzere bir çalışma grubu kurdu.
