Bilim dünyası bu soru üzerinde tartışıyor! Bilim insanları bile şokta: Kutup dinozorlarının sırrı çözüldü

Kadim sır perdesi aralandı: Kutup dinozorları (evet, kutup) Dinozorlar tropik yaratıklar olarak düşünme eğiliminde olmadığını bilim insanları keşfetti.

200 milyon yıl önceki Triyas Devri’nde dünyamız sıcak bir gezegendi. Atmosferdeki karbondioksit oranı 3-6 kat yüksekti ve sera gazları tavan yaptığı için ortalama sıcaklık 17 dereceye çıkmıştı. Dünya o kadar sıcak bir yerdi ki dinozorlar kutuplara sığınmak zorunda kaldı....

‘Bu canlılar neredeyse Kuzey Kutbu'nda yaşıyordu.’ 

Bazı dinozorların kar ve buz arasında yaşadığına dair kanıtlar git gide artarken herkesin aklına aynı soru geliyor: Nasıl? 

Kasvetli Alaska gökyüzünün altında kışın ortasıydı. Bir tarafta Colville Nehri'nin düzlükleri uzanıyordu. Diğer tarafta ise yüzlerce kilometrelik ıssız tundraya sırtını dayamış, buz kesmiş kurşuni gri kayalardan oluşan bir uçurum yükseliyordu.

Buz baltası ve çivili botlarıyla paleontolog Pat Druckenmiller -28C civarında seyreden soğuk Kuzey Kutbu rüzgarlarının ortasında çok özel bir şey arıyordu. Yıl 2021'di ve uçuruma ulaşmak bile başlı başına zorlu bir keşif gezisi gerektiriyordu. Alaska'nın kuzeyindeki bu ücra köşede yol olmadığı için araştırmacılar kar motorlarıyla bölgeye gitmiş, ardından yakınlarda bir kamp kurmuştu. Araştırma süresince ekip sürekli olarak donma tehlikesi, kaya düşmeleri ve aç kutup ayılarıyla mücadele etti. Druckenmiller “kıl payı kurtulduk’’ diyor. “Ama buna değdi.”

Buzlarla örtülü bir dinozor kemiği yatağı

Druckenmiller sonunda aradığını buldu. Nehrin yaklaşık 15 m yukarısındaki uçurum tabakalarının içine gömülmüş, 10 cm kalınlığında bir kil ve kum tabakası vardı.

Yaklaşık 73 milyon yıl önce bu tortu oluştuğunda dünya şimdikinden daha sıcaktı ancak bölge şimdikine göre daha soğuktu. Alaska'nın bu kısmı günümüzde kış boyunca her gün birkaç saat aydınlansa da o zamanlar yılın dört ayı boyunca, ekimden şubata kadar tamamen karanlığa gömülüyordu. Hava sıcaklığı düzenli olarak -10C'nin altına düşüyor ve sık sık kar yağıyordu.

Yine de bu alüvyonlu katman içinde tarihin tuhaf bir döneminin son kalıntıları gizleniyordu: Devlerin yavrularına ait, sadece milimetrelik çaplardaki küçük kemikler ve dişler. Burası binlerce dinozorun yuva yaptığı yerdi ve yumurtadan asla çıkamayan yavrular bugün hâlâ orada.

Druckenmiller “Muhtemelen tüm Alaska eyaletindeki en ilginç dinozor kemiği yatağı burası’’ diyor. “Bu canlılar neredeyse Kuzey Kutbu'nda yaşıyordu.’’

Dinozorları orman ve bataklıklarda gezen tropik yaratıklar olarak düşünme eğiliminde olsak da bilim insanları bunun tamamen doğru olmadığını giderek daha fazla fark ediyor. Araştırmacılar, bir zamanlar aşırı soğuklarda yaşamış olabilecek onlarca dinozoru ortaya çıkardı. Bu dinozorlar sadece yaşanabilir alanlarının sınırlarında tutunmakla kalmıyor, Alaska gibi çetin yerlerde gelişiyordu.

Beklenmedik bir keşif

1961 yılında Robert Liscomb, petrol şirketi Shell için Colville Nehri'nin kıyılarını haritalandırırken beklenmedik bir şey buldu: Uçurumun tabakalarından dışarı çıkmış bir avuç kemik. Bunların memelilere ait olması gerektiğini düşündü ama yine de onları yanında götürdü. Aynı yıl Liscomb kaya düşmesi sonucu trajik bir şekilde hayatını kaybetti. Yirmi yıl boyunca unutulan kemikler şirketin arşivinde kilit altında tutuldu. Bu arada, Norveç'in Svalbard adasındaki ayak izleri de dahil olmak üzere, kuzeydeki başka yerlerde de dinozor fosilleri ortaya çıkmaya başladı.

Sonra bir gün, 1984'te heyecan verici bir keşif oldu: Bilim insanları, Colville Nehri'nin aynı kuzey yamacında dinozorlara ait deri ve ayak izleri ortaya çıkardı. Bunun üzerine Liscomb’un bulduğu kemikler çıkarılıp incelendi ve bunların başından beri dinozorlara ait olduğu ortaya çıktı. Bu durum paleontologlar arasında şiddetli bir tartışmanın fitilini ateşledi. Soğukkanlı hayvanlar gerçekten de bu kadar kuzeyde yaşamış olabilir miydi? Asırlık varsayımlar sorgulanmaya başlayınca işler de hızla kızışmaya başladı.

Ancak çok geçmeden, Colville Nehri'ndeki kemiklerin tesadüf olmadığı anlaşıldı. Nehrin kıyıları boyunca uzanan çıkıntılar, Kuzey Kutbu veya Antarktika bölgelerinde bulunandan çok daha fazla dinozor fosiliyle doluydu. Druckenmiller “Ve en önemlisi, burası açık ara en kuzeydeki dinozor bölgesi’’ diyor.

Dinozor göçü teorisi

Gerçekten de kutup dinozorları vardı ancak nasıl hayatta kaldıkları hâlâ anlaşılamamıştı. Neyse ki bunun kolay bir açıklaması vardı: Dinozorlar göç ediyordu. Tıpkı uzak kuzenleri olan günümüzün kutup kırlangıçları gibi, bu hayvanlar da yaz aylarında kutupları ziyaret ediyor ve kış aylarında daha sıcak iklimlere çekiliyor olabilirdi. Hatta bazı uzmanlar dinozorların 3 bin 200 km'ye kadar seyahat ettiğini öne sürdü.
Sonra bu teori de bir engele takıldı. Sürünün bıraktığı izler kısa süre sonra daha fazla tortuyla kaplandı ve önümüzdeki bin yıl boyunca korundu - ta ki 2014 yılında bilim insanları tarafından bulunana kadar. Fosiller, Colville kemik yataklarından yüzlerce kilometre daha güneyde ancak yine de Kuzey Kutbu'nda yer alan bir Alaska doğa koruma alanında bulundu.

Göç teorisi iptal, kutup dinozorları yuva yapıyormuş!

Druckenmiller “Elimizde sadece bir ya da iki tür yavru dinozor yoktu; otçullar, etçiller, küçük türler ve büyük türler de dahil olmak üzere yedi farklı dinozor grubuna dair kanıtlarımız var’’ diyor.

Başka bir ihtimal daha var…

Diğer bir olasılık da günümüz memelilerinin çoğunun yaptığı gibi, dinozorların soğukla başa çıkmak için vücutlarında bir yağ tabakası oluşturmuş olması.

Dinozorlar sıcakkanlı mı soğukkanlı mı?

Dinozorların keşfinden beri bilim insanları bu gizemli yaratıkların sıcakkanlı mı yoksa soğukkanlı mı olduğunu tartışıyor. (mashable-com)

İlginizi çekebilir→ Tarihi yeni keşif şaşkınlık yarattı: 6000 yıllık yılan fosilleri bulundu! Ardından çevrimiçi olarak ilan edildi→ TIKLAYINIZ

İlginizi çekebilir→ Leonardo DiCaprio tanıklık yaptı! Soruldu: Ne iş yapıyorsunuz? Cevap... Obama'ya uzanan para aklama davası! → TIKLAYINIZ