“Bitmek bilmeyen” ama “eldeki kıymetleri birer birer tüketen” özelleştirme furyasında yöntem değişiyor.
Memleketin kıymetli ekonomik varlıkları ve kuruluşlarının satışında artık “halka arz”a ağırlık verilecek. Orta Vadeli Plan’da yer alan öngörüye göre, bu satışlardan önümüzdeki 3 yılda 32.3 milyar lira gelir hedefleniyor. Yani 3 yıllık satış, 2016’nın ilk 8 ayındaki 35.4 milyar liralık faiz ödemesine bile yetmiyor!
13 YILDA 60 MİLYAR DOLARLIK SATIŞ
31 yıllık özelleştirme tarihinde Türkiye, 68 milyar dolarlık (yaklaşık 204 milyar lira) satış gerçekleştirdi. 1986-2002 döneminde toplam 8 milyar dolar özelleştirme geliri elde edilirken, 2003-2015 döneminde ise bu tutar 60 milyar dolara ulaştı.
YILLIK 50 MİLYAR FAİZ
Hükümetin hazırladığı Yeni Orta Vadeli Plan’a göre ise, 2017-2019 dönemindeki özelleştirmelerden 32.3 milyar dolar gelir bekleniyor. Türkiye’nin 31 yıllık özelleştirme geliri, yıllık ortalama 50 milyar lira faiz ödemesi düşünüldüğünde, ancak 4 yıllık faiz giderine denk geliyor.
2017-2019 dönemini kapsayan Orta Vadeli Programa (OVP) göre, özelleştirme uygulamaları, makro ekonomik politikalar ve uzun vadeli sektörel öncelikler çerçevesinde belirlenmiş bir programa dayalı sürdürülecek. Özelleştirme uygulamalarında halka arz yönteminin kullanılmasına ağırlık verilecek.
Bu yıl özelleştirme gelirlerinin 11 milyar lira olması beklenirken, söz konusu rakamın 2017’de 17.8 milyar lira, 2018’de 8 milyar lira, 2019’da da 6.5 milyar olarak gerçekleşmesi planlanıyor.
31 YILLIK ÖZELLEŞTİRME SERÜVENİ
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın verilerine göre, 1985’ten itibaren 272 kuruluştaki kamu hisseleri, 2 bin 212 taşınmaz, 10 otoyol, 2 boğaz köprüsü, 146 tesis, 7 liman, şans oyunları lisans hakkı ile araç muayene istasyonları özelleştirme kapsamına alınırken, bugüne kadar gerçekleştirilen özelleştirme uygulamalarının toplam tutarı 68 milyar doları buldu. Bir bölümü vadeli ve döviz cinsinden gerçekleştirilen hisse senedi ve varlık satış işlemlerinden bu yılın Mayıs ayı itibarıyla 62.6 milyar dolar net giriş sağlandı.
Türkiye’de 1990 yılından bu yana Arçelik, THY, Halk Bankası, İş Bankası gibi kuruluşların hisseleri de halka arz yoluyla özelleştirilirken, söz konusu özelleştirmelerde başvuru sayısı 225 bin 126, toplam satış tutarı da 5,8 milyar dolar oldu. Halka arz ile birlikte blok satış yoluyla özelleştirilen kuruluşların arasında da Petrol Ofisi AŞ, Erdemir, Tüpraş, Petkim, Türk Telekomünikasyon AŞ gibi şirketler yer aldı.
TÜRKİYE PETROLLERİ SATIŞ LİSTESİNDE
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın verilerine göre, 1985’ten itibaren 272 kuruluştaki kamu hisseleri, 2 bin 212 taşınmaz, 10 otoyol, 2 boğaz köprüsü, 146 tesis, 7 liman, şans oyunları lisans hakkı ile araç muayene istasyonları özelleştirme kapsamına alındı. Bu yılın son çeyreği için de özelleştirme ihaleleri hız kesmeyecek. Türkiye Petrolleri Petrol Dağıtım AŞ’deki yüzde 100 oranındaki hissenin “blok satış” yöntemiyle özelleştirilmesi gündemde yer alırken, Milli Piyango’nun “kumar oyunlarının” satışı da sıcaklığını koruyor.
TÜRKİYE PETROLLERİ VE “KUMAR” SIRADA
Diğer taraftan, bu yılın son çeyreğinde de özelleştirme ihaleleri hız kesmeyecek. TP Petrol Dağıtım AŞ’deki yüzde 100 oranındaki hissenin “blok satış” yöntemiyle özelleştirilmesine 4 teklif gelirken, Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü’nün kumar oyunları özelleştirilmesinde son teklifler 8 Kasım’da alınacak.
Kaynak: Millî Gazete
Kaynak: Millî Gazete
