COVID pandemisi sonrası enflasyon dalgasını öngörmede etkili olan, ABD’de toptan açık artırmalarda satılan ikinci el araç fiyatlarını ölçen gösterge yeniden yükselişte.
COVID pandemisi sonrası enflasyon dalgasını öngörmede etkili olan, ABD’de toptan açık artırmalarda satılan ikinci el araç fiyatlarını ölçen gösterge yeniden yükselişte.
Gösterge, geçen ay neredeyse üç yılın en büyük yıllık artışını kaydetti.
Bu artış, Başkan Donald Trump tarafından uygulanan otomobil tarifeleriyle bağlantılı olarak araç fiyatlarında ve satışlarında devam eden dalgalanmanın ortasında geldi. Manheim İkinci El Araç Değer Endeksi, mevsimsel olarak düzeltilmiş verilere göre Haziran ayında Mayıs’a kıyasla %1,6, geçen yılın aynı ayına göre ise %6,3 artarak Ağustos 2022’den bu yana en büyük yıllık artışı kaydetti. Endeks, 208.5 seviyesine ulaşarak Ekim 2023’ten bu yana en yüksek seviyeye çıktı.
Cox Automotive’in ekonomik ve sektörel analizler direktörü Jeremy Robb, “İkinci çeyrek boyunca toptan araç değerlerinde daha fazla dalgalanma görüldü; çünkü tarifeler yeni araç satışlarını ve arzı etkiledi, bu da ikinci el piyasasını da etkiledi” dedi.
Fiyat baskılarının yılın ikinci yarısında genellikle azaldığına dikkat çeken Robb, perakende araç satışlarının hâlâ önceki yıllara göre daha sıcak olduğunu ve ikinci el piyasaya giren kiralık araç sayısının azaldığını söyledi. “Bu iki faktör, ilerleyen dönemde değerlerin yüksek kalmasını destekleyebilir.”
Trump’ın ithal araçlara uyguladığı %25’lik tarife, tüketicileri beklenen fiyat artışlarından önce araç almaya yöneltti ve ilkbahar başlarında yeni araç satışlarında artışa neden oldu. Ancak satışlar Mayıs ayında keskin şekilde düştü ve Haziran’da da düşüş devam etti.
Genel enflasyon, birçok ekonomistin öngörüsünün aksine şu ana kadar kontrol altında kaldı. Ancak birçok ABD Merkez Bankası (Fed) yetkilisi hâlâ yeni bir fiyat dalgasının geleceğini düşünüyor ve bu risk ortadan kalkmadan faiz indirimine gitmekte tereddüt ediyor.
Manheim Endeksi, son yıllarda özel sektör ekonomistleri ve bazı Fed yetkililerinin dikkatini çekti. 2021 ve 2022’de pandemiden çıkış sürecinde daha güçlü ve kalıcı bir enflasyonun habercisi olarak görülmüştü. Endeks, 2020 sonlarında keskin bir yükselişe geçmişti ve bu artış bir yıldan fazla sürmüştü. 2022 ortalarında, ABD Tüketici Fiyat Endeksi (CPI) %9’u aşmış, 1980’lerden bu yana en yüksek seviyeye ulaşmıştı.
Fed Guvernörü Christopher Waller, 2021 sonbaharında, “Kullanılmış araç fiyatları, gıda ve enerji fiyatları veya hane halkı enflasyon beklentisi anketleri gibi veri serilerini görmezden gelmemek gerekir. Bu seriler enflasyonun evrimine dair önemli bilgiler sunar ve bunları aykırı değer diyerek göz ardı etmek tehlikelidir,” demişti. O dönemde Waller, enflasyonun geçici olduğunu düşünen bazı meslektaşlarının aksine, faiz artırımlarını savunuyordu.
Ancak şimdi Waller, Trump’ın Fed Başkanı Jerome Powell’ın yerine düşünebileceği adaylardan biri olarak görülse de, tarifelerin talebi olumsuz etkileyebileceğinden endişe ediyor. Waller, Temmuz sonunda yapılacak Fed toplantısında faiz indirimi konusunda açık olduğunu belirtti.
