Türkiye’nin yıllık cari açığı 2013’te 63,6 milyar dolardan, Mart 2016’da 29,5 milyar dolara geriledi. Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, “Cari açık büyük sorun. Açık enerji fiyatlarıyla düştü” dedi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Mart 2016 dönemine ilişkin ödemeler dengesi verilerini açıkladı. Verilere göre,
* Martta cari işlemler açığı, geçen yılın aynı ayına göre 1 milyar 92 milyon dolar azalışla 3 milyar 677 milyon dolar olarak gerçekleşti.
* Böylece 12 aylık cari işlemler açığı 29 milyar 491 milyon dolar düzeyine geriledi.
* 2016’nın ilk çeyreğinde cari açık ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 2 milyar 645 milyon dolar azalarak 7 milyar 878 milyon dolara geriledi.
* Bu dönemde enerji ithalatına ödenen faturadaki düşüş 4 milyar 432 milyon dolar oldu.
* Fakat cari açıktaki düşüş enerji maliyetlerindeki gerilemeden az oldu.
DARALDI AMA BİTMEDİ
2016 Asya Bölgesel Kamu Borçları Yönetimi Forumu’nda yaptığı konuşmada, dünya ekonomisinin zorlu bir yoldan geçeceğini ve küresel ekonominin görünümünün “güllük gülistanlık” olmadığını kaydeden Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, “Türkiye’nin büyük bir cari açık sorunu var, açık daralsa bile hala önemli bir seviyede” dedi. Şimşek, Türkiye’de tasarruf oranlarının düşük ve yatırım ihtiyacının büyük olduğunu anlatarak, yapısal reformlarla bunun aşılacağını vurguladı.
Uzun vadede refahı sağlamak için kurumların kalitesinin önemine dikkati çeken Şimşek, “Hukukun üstünlüğü, demokrasinin standartları, temel hak ve özgürlüklerde ilham kaynağımız Avrupa Birliği. Avrupa Birliği ile Gümrük Birliği anlaşmamızı hizmetler, kamusal alımlar ve tarımı içerecek şekilde genişletmeye çalışıyoruz. Anlaşma mamul ürünlerini zaten kapsıyor. Uzun lafın kısası, geniş kapsamlı bir reform programımız var. Amacımız orta gelir tuzağından kaçmak. Bundan kaçmanın yolu da reform yapmak” ifadelerini kullandı. Şimşek, üretkenliği, ürün ve servis pazarında rekabeti artıracak reformlar yapılmasının, inovasyonun ve Ar-Ge’nin öncelikler arasında bulunduğuna işaret ederek, “İyi haber şu ki bu sorunları idare etmekte ve açığı düşürmekte iyi iş çıkardık. Mali bir boşluğumuz var. Reform yapmak için bu boşluğa ihtiyacınız var. İhtiyaç olduğunda dıştan gelen şoklara cevap verebilir. Risk priminizi düşürebilir ve reform yapmak için kaynağınız olur. Reformlar için kaynak gerekli. Bazı reformlar bedava. Bazıları ise önemli bir kaynak gerektiriyor” şeklinde konuştu.
SORUNLAR YAPISAL
CHP Genel Başkan Yardımcısı Selin Sayek Böke ise cari açığın sürdürülebilir olarak düşürülebilmesi için önce Türkiye ekonomisinin yapısal sorunları çözmesi gerektiğini vurguladı. Böke şunları kaydetti: “Bu olduğu takdirde ihracat gelirlerinde artış yaşanması ve ithalatın dış etkenlerden bağımsız olarak da düşürülmesi mümkün olacaktır.” Selin Sayek Böke, hizmet gelirlerinin de 2016 yılının ilk çeyreğinde 2015’in aynı dönemine göre yüzde 12 azalarak 7,4 milyar dolara gerilediğini sözlerine ekledi.
ENERJİDEKİ FATURA CARİ AÇIKTAN FAZLA DÜŞTÜ
2015 yılı ilk çeyreğinde 2016 ilk çeyreğine enerji faturası 4,4 milyar dolar azalırken, cari açıktaki düşüş 2,6 milyar dolarda kaldı. Böylece Türkiye cari açıktaki iyileşmeyi sadece enerji faturasındaki azalışla kapatmış oldu. Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardıhcısı Mehmet Şimşek, bu noktaya vurgu yaparak, “Cari açığın hala büyük sorun” diye konuştu. Şimşek, Türkiye’de tasarruf oranlarının düşük ve yatırım ihtiyacının büyük olduğunu anlatarak, yapısal reformlarla bunun aşılacağını vurguladı.
