Öğrencileri zorlayan soru! Devlet mi, vakıf üniversitesini mi tercih etsem?

200’ü aşkın üniversitenin bulunduğu Türkiye’de yükseköğretim kurumlarının üçte birinin yönetimi vakıfların elinde. Vakıfların yönettikleri üniversiteler başarıdan başarıya koşuyor.

İlgi artıyor

Her kurulan üniversitenin yükseköğretim sistemine kattığı bir değer söz konusu. Son yıllarda öne çıkan dünya sıralamalarına Türkiye’den giren üniversitelerin yarısı vakıf üniversitelerinden oluşuyor. Öğrencilere devletten daha fazla fatura çıkarsa da vakıf üniversitelerine ilginin artmakta olduğu ortada. Yapılan araştırmalar, vakıf üniversitelerinin yükseköğretim sistemi içerisindeki yüzde 30’luk payının gelişmiş batı ülkelerindeki oranların çok altında olduğuna işaret ediyor. Peki bu noktada adayların tercihi hangi noktada olmalı? İstanbul, Ankara ve İzmir dışında Anadolu’da ekonomisi gelişmiş birkaç şehirle sınırlı kalan vakıf üniversitelerini tercih etmek başarılı kariyer yaşamının anahtarı olabilir mi?

Kritik seçim

Eğitim danışmanlarına göre puanı hangi seviyede olursa olsun her aday hem devlet hem de bir vakıf üniversitesinde eğitim alabilir. Yeter ki tercihler doğru yapılsın. Bir vakıf üniversitesinde okumanın bedeli ne kadar maliyetli olursa olsun, adayın aldığı puanın yüksekliği çoğu kez dezavantaj gibi görünen bu durumu kolaylıkla avantaja çevirebiliyor. Zira üniversitenin ilgili bölümüne ilk sıralarda girenlere yüzde 100 burs olanağı sağlanıyor. Özellikle de ilk kez açılmış bölümlerde bu fırsatları görmek mümkün. Bu durum hemen hemen tüm vakıf üniversitelerinde geçerli bir kriter. İşte onun için başarılı bir öğrenci “Ben bu vakıf üniversitesinde okuyamam, çok pahalı” dememeli ve mutlaka tercih edeceği bölümün geçen seneki taban puanına bakmalı, burs alma aralığını incelemeli.

İyi düşünülmeli

Öncelikleri belirlerken sonucu da iyi düşünmek gerekir. Hele hele bu hayatımızı kazanacağımız bir meslekse. Eğitim almadan hiçbir işin yapılamadığı gerçeği ortada iken en iyi eğitimi almak için arayışa girmek gerek. Şu anda son kararı verecek olanlar anne babalardan ziyade öğrencilerdir.

Kafanız karışmasın

Eğitim danışmanları, üniversite adaylarına her platformda “Alacağınız her kararın hayatınızın geriye kalan yılları için ne derece yön verici olacağını bilin. Seçeceğiniz üniversitenin sizlere sunacağı imkânları iyi araştırın. Her zaman dile getirdiğimiz gibi en kötü kararın bile kararsızlıktan iyi olduğunu unutmayın” uyarısında bulunuyor. Danışmanlar, ayrıca şu ikazları yapıyor: “İster vakıf olsun ister devlet üniversitelerin puanları, kontenjanları, akademisyenleri eğitim süresince sundukları fırsatlar mezuniyet sonrası atacağınız adımlarda önemli kriterlerdir. Devlet üniversitelerinin ortalama kontenjanının vakıf üniversitelerinin kontenjanına göre üç kat fazla olması öğrencilerin tercih listesine de yansıyor. Bölüm ve program sayısı bakımından vak zengin görünen bu üniversitelerin sunduklar ıf üniversitelerine göre daha ı imkânlar da geçmiş yıllara göre genişliyor. Öğrenci adaylarının tercih kılavuzundaki kontenjanları inceleyip çıkaracakları listede kaç devlet üniversitesinin yer aldığına bakmalar mutlaka bu üniversiteleri de yak ını, tanıtım günleri vesilesiyle tan ından ımalarını öneriyoruz.”

Deneyim elde etmek için...

Her yıl binlerce genç liseden mezun olup çeşitli üniversitelerin farklı bölümlerine giriyor. Bu gençlerin bölüm tercih ederken pek çoğunun aklında ise üniversiteyi bitirdikten sonra kolay iş bulup bulamayacakları yatıyor. Zira her aday üniversiteden mezun olduktan sonra iyi bir ücret ve iyi bir unvanla iş hayatına başlamayı arzu ediyor. 

Uzmanlara göre deneyimsiz gençlere en çok yer veren sektörler arasında ilk sıralarda perakende, turizm, hizmet, bilişim, sağlık, tekstil, gıda, çağrı merkezi ve inşaat bulunuyor. 

Savunma sanayii, ziraat, prodüksiyon ve denizcilik ise yeni mezun alımlarının en az yapıldığı sektörler arasında. 

Üniversiteye başlayacak gençlerin, öncelikle hangi alanlara ilgi duyduklarını keşfetmeleri gerekiyor. Bunu gönüllü işler yaparak, çeşitli mesleklerden çevre oluşturarak, farklı projelerde görev alarak veya stajla deneyerek bulabilirler. 

Bütün sektörlerde en çok eleman aranan iş alanının satış olduğu görülüyor. Bilişim sektöründeki pozisyonlarda da ciddi bir açık söz konusu. Özellikle web ve mobil yazılım bilişimde başı çekecek. Kullanıcı sayısının 30 milyonu geçen e-ticaret sektörü de alımlarını hızla sürdürecek sektörlerden. Satış temsilcisi, çağrı merkezi elemanı, yazılım uzmanı, banka pozisyonlarının da önümüzdeki dönemlerde popülerliğini sürdürmesi bekleniyor. 

Son yıllarda dijital pazarlamadan yazılım mühendisine, web tasarımından arama motoru optimizasyonu uzmanına kadar çeşitli dijital işler gençlerin ilgi alanında. Ve bu alanda büyüyen bir pazar mevcut. Dolayısıyla önümüzdeki yıllarda tercihini bu sektörden yana kullanan gençlerin iş bulma konusunda daha rahat olacağı tahmin ediliyor.

Bu sorulara yanıt verin

İdealinize uygun bölümün yer aldığı bir devlet üniversitesinde mi öğrenim görmek istersiniz yoksa aynı bölümün yer aldığı bir vakıf üniversitesinde burslu olarak mı okumak istersiniz?

Yaşadığınız şehirde mi öğrenimi tercih edersiniz yoksa farklı bir şehirde deneyim kazanmak için herhangi bir devlet veya vakıf üniversitesini mi tercih edersiniz?

Devlet üniversitesinde yurtta barınarak mı öğrencilik hayatını sürdürmek istersiniz yoksa vakıf üniversitesinden burs alıp kiralayacağınız bir evi mi tercih edersiniz?

İmkânınız olduğu halde devlet üniversitesinde okumayı mı tercih edersiniz?

Yüksek bir puanınız olduğu halde vakıf üniversitelerinden birisinin yerine devlet üniversitesini mi tercih edersiniz?

Birikiminiz varsa hepsini öğrenim dönemi boyunca deneyim kazanacağınız eğitim imkânları için mi kullanmak istersiniz yoksa aldığınız puana göre şartları mı zorlarsınız?

Öğrencilerin bu sorulara net bir yanıt vermeleri gerektiğini belirten rehberler öğrencilere şu öğütleri veriyor: “Önceliğiniz ister vakıf olsun ister devletin üniversitesi alacağınız eğitimle mezun olduktan sonra elde ettiğiniz birikimle size sunulan imkânların neler olabileceğini şimdiden hesaplamanızda fayda var. Bunun için de seçeceğiniz üniversitenin kamuoyu nezdindeki değeri, mezunlarının yeterliliği ve sunulan diğer imkânları araştırmalısınız. Maddi imkânınız varsa ve sadece diploma almak için ‘nasıl olsa parasıyla’ mantığıyla bir vakıf üniversitesini tercih edecekseniz, başka adaylara haksızlık yapabileceğinizi düşünmenizi tavsiye ediyoruz. Mesele sadece diploma sahibi olmak için en az 2 ya da 4 yılınızı üniversiteli olarak geçirmek olmamalı.”