Uluslararası Finans Enstitüsü'nün "Küresel Borç Monitörü" raporuna göre, küresel toplam borç bu yılın üçüncü çeyreğinde yaklaşık 346 trilyon dolara ulaşarak rekor kırdı. Artış büyük ölçüde ABD, Çin, Fransa ve Almanya gibi gelişmiş ekonomilerde yoğunlaşırken, bu ülkelerin toplam borcu 230,6 trilyon doların üzerine çıktı.
Küresel ekonomi, son yıllarda salgın, jeopolitik çatışmalar ve yükselen faizler gibi bir dizi şokla karşı karşıya kalırken, Uluslararası Finans Enstitüsü'nün (IIF) "Küresel Borç Monitörü" raporuna göre, küresel borç seviyeleri yeni zirvelere ulaştı.
IIF raporuna göre, küresel toplam borç bu yılın üçüncü çeyreğinde yaklaşık 346 trilyon dolara yükseldi. Bu yılın ilk üç çeyreğinde toplam küresel borç 26,4 trilyon dolardan fazla arttı. Toplam borcun küresel Gayri Safi Yurt İçi Hasıla'ya (GSYH) oranı ise bu dönemde yüzde 310'u buldu.
BORÇ ARTIŞININ KAYNAĞI GELİŞMİŞ EKONOMİLER
Borç artışı özellikle ABD ve Çin'de yoğunlaşmaya devam ederken, genel artışın büyük bir kısmı gelişmiş pazarlardan geldi. Gelişmiş ekonomilerin toplam borcu yılın üçüncü çeyreğinde 230,6 trilyon dolar olarak hesaplandı. Borçlanma ihtiyacı, birçok gelişmiş ekonomide salgın öncesi seviyelerin oldukça üzerinde seyrediyor. Mali baskılar, artan faiz giderleri, sağlık hizmetleri maliyetlerindeki artış ve savunma harcamalarındaki yükseliş nedeniyle daha da şiddetleniyor. Gelişmekte olan ülkelerde ise toplam borç 115,1 trilyon dolara ulaştı. Yüksek faiz oranları, bu ülkelerin borçlarını geri ödeme konusunda ciddi sıkıntılarla karşı karşıya kalmasına neden oluyor; 61 ülke, devlet gelirlerinin yüzde 10'undan fazlasını net faiz ödemelerine ayırdı.
EN BORÇLU ÜLKELER VE PAYLARI
Küresel borcun dağılımında zirvede ABD yer alıyor. ABD'nin yaklaşık 101 trilyon dolar borcu bulunuyor ve bu miktar toplam küresel borcun yüzde 29,11'ine karşılık geliyor. ABD'de kişi başına düşen borç 111 bin dolardan fazla bir miktara denk geliyor.
ABD'den sonra en fazla borca sahip ikinci ülke, yaklaşık 64,2 trilyon dolar borç ve yüzde 19,13 pay ile Çin oldu. Dünyanın dördüncü en büyük ekonomisi olan Japonya, 24,5 trilyon dolar borç ve yüzde 7,09 pay ile üçüncü sırada yer alıyor. İngiltere ve Fransa, 14,86 trilyon dolarlık borç ve yüzde 4,30 pay ile dördüncü ve beşinci sırayı paylaşıyor. Avrupa'nın en büyük ekonomisi Almanya ise 13,89 trilyon dolar borç ve yüzde 3,96 pay ile altıncı sırada bulunuyor. Listede Kanada (10,80 trilyon $), İtalya (7,25 trilyon $), Hindistan (6,87 trilyon $) ve Güney Kore (6,23 trilyon $) sırasıyla yer alıyor.
Büyük borç artışları kaydedilen diğer gelişmiş ülkeler Fransa, Almanya ve İngiltere olurken, gelişmekte olan ülkelerde Çin'den sonra en büyük artışlar Brezilya, Rusya, Kore, Polonya ve Meksika'da görüldü.
TÜRKİYE'NİN KONUMU
Türkiye, bu tabloda yüksek borçlu ülkeler arasında yer almıyor. Türkiye'nin 1,28 trilyon dolarlık borcu, toplam küresel borcun yüzde 0,3'ünü oluşturuyor ve sistemik risk açısından ilk sıralardaki ülkelerle aynı kategoride değerlendirilmiyor.
