Dijital demir perde kalınlaşıyor: Google ve Batılı platformlara yasak sinyali
Rusya’da dijital sıkılaşma derinleşirken, üst düzey bir yetkilinin Google hizmetlerinin tamamen yasaklanabileceğine dair açıklaması, ülkede Batılı platformlara yönelik yeni bir sansür dalgasının habercisi oldu.
Rusya, internet üzerindeki kontrolünü giderek sıkılaştırırken, üst düzey bir hükümet yetkilisinden Google hizmetlerine yönelik tamamen yasaklama sinyali geldi. Devlet Duması Enformasyon Politikası Komitesi üyesi Andrei Svintsov, Google’ın kullanıcı verilerini Rusya dışında depolaması nedeniyle, şirketin hizmetlerinin çoğunun veya tamamının kısıtlanabileceğini söyledi.
Svintsov, bu durumu ülkenin ve ekonominin karşı karşıya olduğu “ciddi bir tehdit” olarak nitelendiriyor. Ona göre, verilerin yurt dışında tutulması, Rus işletmelerinin izlenmesine olanak tanıyor ve bu bilgiler, ülkeye karşı daha fazla yaptırım uygulamak için kullanılabilir.
Svintsov, Google’a ait platformları ilk defa hedef almıyor. Geçtiğimiz aylarda, Google Meet hizmetinde kısa süreli kesintiler yaşandığında da uygulamanın yasaklanabileceğini dile getirmişti. O dönemde Svintsov, ulusal güvenlik tehdidi olarak görülen herhangi bir Batı uygulamasının yasaklanabileceğini ve “vatandaşlarımızı gözetleyebilecek ve Batı istihbarat servislerine bilgi gönderebilecek olanların engellenebileceğini” söylemişti.
Rus hükümeti, uzun süredir yabancı teknoloji şirketlerinin Rus kullanıcıların verilerini ülke içindeki sunucularda depolamasını talep ediyor. Dumaya kişisel verilerin yurt dışına aktarılmasına karşı korumayı güçlendirecek yeni bir yasa tasarısı sunulmasıyla birlikte, hükümet bu talebini uygulamak için daha sert önlemler almaya hazırlanıyor gibi görünüyor. Svintsov’a göre nihai amaç, Amerikan teknolojisini Rusya'dan “yumuşak bir şekilde sıkıştırarak” çıkarmak.
DİJİTAL DEMİR PERDE YÜKSELİYOR: HEDEFTE WHATSAPP VE VPN’LER VAR
Google’a yönelik bu son tehdit, Rusya’nın artan dijital izolasyonunun daha geniş bir eğiliminin parçası olarak görülüyor. Hükümetin internet kısıtlamaları uzun bir geçmişe sahip olsa da, sansür makamları son aylarda bir dizi batı platformunu hedef aldı.
Aralık ayında, Rusya'nın Roblox, FaceTime ve Snapchat erişimini engellediği bildirilmişti. Ülkenin iletişim düzenleme kurumu Roskomnadzor, platformları “aşırılıkçı materyallere” ev sahipliği yapmakla ve “terör faaliyetlerini” organize etmek için kullanılmakla suçladı.
Popüler mesajlaşma hizmeti WhatsApp da Kremlin’in hedefinde ve uygulamaya tamamen yasak getirilmesi tehdidi bulunuyor. Sivil toplum kuruluşlarından ve teknoloji şirketlerinden 30’dan fazla uzman, Rusya'nın eylemlerini kınayarak, bu durumu “insan haklarına karşı geniş bir kampanya” olarak nitelendirdi. Uzmanlar, kaleme alınan ortak bir mektupta, “Özgür, özel ve güvenli iletişim bir ayrıcalık değil, her yerde korunması gereken temel bir haktır” diyerek savunmalarını sunuyorlar.
Rusya, Batı platformlarına erişimi engellemenin yanı sıra, vatandaşlarının bu sansürü aşmak için kullandığı araçları da zorlaştırıyor. Hükümet, yıllardır VPN kullanımına karşı sert önlemler alıyor. 2024 Mart ayında, internet kısıtlamalarının nasıl aşılacağına dair bilgi yaymayı suç sayan bir yasa çıkardı. Muhtemelen bu yasal dayanakla, 2024 yılında Apple'ın popüler Rus hizmeti Amnezia VPN dahil olmak üzere en az 60 VPN uygulamasını kaldırmasına yol açan bir dizi talimat yayınlandı.
