Zirai don fındık bahçelerini vurdu! Bayraktar’dan rekolte ve destek uyarısı
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, nisan ayında etkili olan zirai donun ardından Giresun’un Doğankent ilçesi Süttaşı Mahallesi’nde hasar gören fındık bahçelerinde incelemelerde bulundu.
Beraberindeki heyetle birlikte yapılan gözlemler sonrası önemli açıklamalarda bulunan Bayraktar, özellikle yüksek rakımlı alanlarda zararın ciddi boyutlara ulaştığını vurguladı.
Bayraktar, “Özellikle rakımı yüksek olan yerlerde yüzde 70’le yüzde 100’ler mertebesinde zarar söz konusu. Son yıllarda iklim değişikliklerinin Türkiye’deki tarımsal üretimi ciddi anlamda olumsuz etkiledi. Yaklaşık 20 vilayetimizi gezdik ve doğal afetten zarar gören bahçelerde incelemeler yaptık. 11 nisanda yağan kar yağışı ve arkasından gelen don olayı maalesef tekrar bahçelerimize çok ciddi zarar verdi. Oda başkanlarımızla yaptığımız çalışmada, maalesef 65 ilimizdeki meyve bahçelerinin don felaketinden etkilendiğini tespit ettik. Son 30 yılın en düşük sıcaklık değerleriyle karşılaştık, eksi 20 dereceleri gördük. Bu durum, bağlarımızın ve meyve bahçelerimizin dayanmasını imkansız hale getiriyor. Bütün Karadeniz’de fındık bahçelerinde rakımı, özellikle rakımı yüksek olan yerlerde yüzde 70’le yüzde 100’ler mertebesinde zarar söz konusu” dedi.
"Rekolte Beklentinin Altında Kalacak"
Fındıkta ciddi bir rekolte kaybı beklediklerini belirten Bayraktar, "Fındık yıllık 2 milyar 350 milyon dolar ihracat geliri sağlayan bir ürün. Fındık ithalatını yapmadan ihracatının yaptığımız tek ürün. İhracat olarak da dünyada rakipsiz olduğumuz bir ürünümüz. 2024 rakamlarına baktığımızda yaklaşık 2 milyar 350 milyon dolarlık bir ihracat geliri sağlayan önemli bir ürünümüz. Bir tarafta kahverengi kokarca zararlısının verdiği mücadele var, diğer tarafta zirai don nedeniyle rekolte tahminlerin fevkalade altında bir üretim rakamı bekliyoruz. Bu yüzden ifade ediyorum bu yıl için ihracat gelirlerimizi de bir miktar aşağı çekecektir" ifadelerini kullandı.
"Yardımlar Vakit Kaybetmeden Yapılmalı"
Bayraktar, üreticilere yapılacak desteklerin hızla hayata geçirilmesi gerektiğini vurguladı: "Tarım ve Orman Bakanlığımız, üreticilerimize bir miktar yardım yapacak. Bunu olumlu karşılıyoruz. Bu bahçelerden artık üreticimizin bu sene para kazanması mümkün değil. Dolayısıyla para kazanamadıkları için bankalara olan, tarım kredi kooperatiflerine olan borçlarını da ödemeleri mümkün değil. Bu yüzden biraz daha iyileştirilerek yardımların vaktinde yapılmasını önemsiyoruz. Bir de üreticilerimiz bu şartlar altında kamuya olan, kamu bankalarına olan ayni ve nakdi kredi borçlarının kredi kooperatiflerine olan ayni ve nakdi borçlarının yapılandırılmasını talep ediyor. Ve haklı olarak da bu yapılandırma talebine karşılık bulmak istiyor. Bu borçlar yapılandırılmalı. Bir de üreticimizin taze paraya ihtiyacı var. Bankalara gittiğinde yeni kredi açılabilmeli.”
"Tarımda Genç Nüfus Azalıyor"
Tarım sektöründeki yaşlanma sorununa da dikkat çeken Bayraktar, “Üreticiyi tarlasında, bahçesinde toprağında tutmak zorundayız. Üreticimiz para kazanamadıkça, ürettiği ürünün karşılığını alamadıkça tarımdan vazgeçiyor, göç ediyor. Bugün 18-32 yaş aralığındaki gençlerimiz yüzde 5’lere kadar düştü. Bugün Afganlılar, Suriyeliler bazı ihtiyaçlarımızı görüyorlar. Bunlar da memleketlerine döndüklerinde bunlardan boşalan alanları, işletmeleri kim dolduracak. Tarım nüfusu 59’a geriledi bu seneye 60’a düşecek. Dolayısıyla gençlere şiddetle ihtiyacımız var” şeklinde konuştu.
Bayraktar’ın açıklamaları, hem tarımsal üretimin geleceği hem de üreticinin mali durumu açısından önümüzdeki döneme dair önemli uyarılar içeriyor.
