Uzmanlar, kısa süreli güneşlenmelerde oluşan yanıkların, yıllar sonra bile deri kanserine yol açabileceği uyarısında bulunuyor.
Tatilde kısa sürede bronzlaşma isteği, özellikle şiddetli güneş yanıklarına ve sonrasında ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Türk Dermatoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Ertan Yılmaz, çocukluk çağında yaşanan güneş yanıklarının dahi yıllar sonra melanom gibi ölümcül deri kanserlerine neden olabileceğini belirtti.
Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Bölümü Deri ve Zührevi Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi de olan Yılmaz, güneşin yaşamın kaynağı ancak deri kanserlerine, kırışıklara ve erken yaşlılığa da neden olduğunu söyledi.
“Etkileri yaşam boyu sürüyor”
Güneş hasarlarının bebeklikten itibaren birikmeye başladığını dile getiren Yılmaz, "Güneş yanıklarının etkileri yaşam boyu deride kalır. Bir süre sonra güneşin hasarları leke, deride şekil bozuklukları, kırışıklıklarla ya da kanserle kendini göstermeye başlar. İşte 5-6 aylık bebekken alınan güneşle başlıyor ve sonrasında yıllar sonra hasarları ortaya çıkıyor." diye konuştu.
Yılmaz, özellikle güneşin yoğun olduğu 10.00-16.00 saatleri arasında ışınlardan katı şekilde korunma kültürünün geliştirilmesi gerektiğini vurguladı.
Güneş koruyucu kremlerin yanı sıra şapka, uzun kollu gömlek, şemsiye gibi koruyucuların önemine işaret eden Yılmaz, "Toplumda 'D vitaminimiz ne olacak?' sorusu var. D vitamini üretimi için kolumuza, bacağımıza gelen ışık yeterli, dışarıda dolaşırken aldığınız güneş fazlasıyla yeter. O nedenle diğer zamanlarda güneşten korunmayı mutlaka öneriyoruz." ifadesini kullandı.
Yılmaz, dernek olarak Avrupa'da dermatologlarla ortaklaşa yürüttükleri "Euromelanom Projesi" kapsamında insan yüzünün bir tarafında bebeklik, diğer tarafında yaşlanmış ve hasta insan yüzü görselini kullanarak güneşin hasarlarına dikkati çektiklerine değindi.
Deri hasarı unutmuyor
Görselle güneşin hasarları ve değişimlerini çok net vurguladıklarını, bazılarının bundan etkilendiğini ifade eden Yılmaz, şöyle konuştu:
"En çok kısa dönemli tatillerden korkarız. 4-5 günlük tatilde bir an önce 'bronzlaşayım' diye birinci, ikinci derece veya su toplayan güneş yanıkları olabiliyor. Her saatin önemi var, hastanın gecikmeden mutlaka hekime gitmesi gerekiyor. Güneş çarpması varsa da ayrıca müdahale gerektirir. İnsan derisi güneşin hasarını unutmuyor. Şiddetli su toplayacak kadar güneş yanığı olan kişilerin sonraki süreçte sırtında leke olursa mutlaka dermatolog tarafından takibi gerekiyor. Çünkü güneş yanığı sonrasında insan vücudunda en tehlikeli kanser türü olan melanomun (deri kanseri) gelişme riskini arttırır. Melanomun yayılma oranı çok yüksek, ölümcül bir kanser türüdür."
Yılmaz, örneğin 10, 15 veya 20 yaşında şiddetli güneş yanığı olan birinin ileri yaşlarda da dikkatli olmasını önererek, "Güneş yanığından 2, 3, 5, 10 hatta 20 yıl sonra bile sırttaki o yanık alanlarda melanom gelişme riski devam edecektir. Leke olduysa onun klinikte kaydedilmesi, belirli aralıklarla görüntüleri karşılaştırılarak takip edilmesi lazım. Görüntüde değişiklik varsa lekenin tümünü almak, patolojiye göndermek durumundayız." dedi.
