Yenidoğanda sarılık riski!

Aman dik­kat­li olun da ye­ni­do­ğan sa­rı­lı­ğı ka­lı­cı ha­sar bı­rak­ma­sın. Ye­ni­do­ğan sa­rı­lı­ğı se­be­bi­ne bağ­lı ola­rak be­be­ğin doğdu­ğu gün ya da ye­ni­do­ğan dö­ne­mi­nin her­han­gi bir gü­nün­de be­lir­gin­le­şir, ge­nel­lik­le de ilk haf­ta­lar­da or­ta­ya çı­kar.
Ye­ni­do­ğan sa­rı­lı­ğı za­ma­nın­da mü­da­ha­le edil­me­di­ğin­de be­bek­te ka­lı­cı ha­sar­lar bı­ra­ka­bi­lir, doğ­ru teş­his­le de kı­sa sü­re­de te­da­vi edi­le­bi­lir.

Ye­ni­do­ğan­da sa­rı­lık yüz böl­ge­sin­den baş­lar ve da­ha son­ra ka­rın, kol ve ba­cak­lar­da be­lir­gin­leş­me­ye baş­lar. An­cak ta­nı koy­mak için kan­da “bi­li­ru­bin” de­ğe­ri ile be­bek­le­rin sa­rı­lık du­ru­mu kont­rol edi­lir. Top­lam bi­li­ru­bin de­ğer­le­ri 5 mg/dl’nin üstü­ne çı­kan her be­be­ğe sa­rı­lık teş­hi­si ko­nur. Son­ra­sın­da sa­rı­lı­ğın se­bep­le­ri­ni bul­mak ve ona gö­re ta­kip et­mek önem­li­dir.

Ola­ğan ye­ni­do­ğan sa­rı­lı­ğı 2. gün­den son­ra baş­la­yıp 1-2 haf­ta sü­re­bi­lir. Ge­nel­lik­le te­da­vi ge­rek­tir­mez. Fa­kat bir­çok bebek­te ken­di­li­ğin­den dü­zel­se de bu du­rum her be­bek için ge­çer­li de­ğil­dir.

Be­be­ğin an­ne sü­tü­nü sık ara­lık­lar ile al­ma­sı bi­li­ru­bi­nin vü­cut­tan atı­lı­mı­nı hız­lan­dı­rır ve sa­rı­lı­ğın er­ken dü­zel­me­si­ni sağ­lar.
Te­da­vi edil­me­di­ğin­de ka­lı­cı prob­lem­le­re ne­den ol­ma­ma­sı için ye­ni­do­ğan her be­be­ğin dü­zen­li dok­tor ta­ki­bi­nin ya­pıl­ma­sı önem­li­dir.

Be­lir­li se­vi­ye­nin üze­ri­ne çı­kan sa­rı­lık uy­gun te­da­vi edil­me­di­ğin­de be­yin­de ka­lı­cı ha­sa­ra ve uzun dö­nem­de nö­ro­lo­jik bozuk­luk­la­ra se­bep ola­bi­lir.

Ye­ni­do­ğan be­bek­te cilt ve göz ak­la­rın­da­ki renk de­ği­şik­lik­le­ri, cilt sa­rı­lı­ğı fark edil­di­ğin­de, va­kit ge­çi­ril­me­den sağ­lık kurulu­şu­na baş­vu­rul­ma­lı­dır.

Ye­ni­do­ğan be­bek­ler­de do­ğum­dan son­ra­ki 2. gün­den er­ken baş­la­yan, hız­la ar­tan ve çok yük­sek se­vi­ye­ye çı­kan sa­rı­lık var­sa fiz­yo­lo­jik ol­ma­yan bir sa­rı­lık­tan şüp­he­le­nil­ir.

Za­ma­nın­da do­ğan be­bek­ler­de 2 haf­ta­dan, er­ken do­ğan be­bek­ler­de 3 haf­ta­dan uzun sü­ren sa­rı­lık­lar uza­mış sa­rı­lık olarak ad­lan­dı­rı­lır.

Uza­mış sa­rı­lık du­ru­mun­da kan gru­bu uyuş­maz­lı­ğı, ba­zı en­zim ek­sik­lik­le­ri, id­rar yo­lu en­fek­si­yo­nu, ti­ro­id be­zi­nin ye­ter­siz ça­lış­ma­sı, do­ğuş­tan me­ta­bo­lik has­ta­lık­lar araş­tı­rıl­ır.

An­ne sü­tü­nün sa­rı­lık te­da­vi­sin­deki öne­mi

Sa­rı­lı­ğı ar­tı­ran se­bep­le­rin­den bi­ri ye­ter­siz an­ne sü­tü alı­mı­dır. Hep vur­gu­lu­yo­ruz: An­ne­ler ilk gün­den iti­ba­ren be­bek­le­ri­ni en az 2 yıl ıs­rar­la, özen­le em­zir­me­li­dir. Bu hem ken­di sağ­lık­la­rı, hem de be­bek­le­ri­nin­sağ­lı­ğı açı­sın­dan çok ama çok önem­li­dir. An­ne ola­ra siz gö­ğüs kan­se­ri­ne kar­şı bi­li­nen en bü­yük ön­le­mi al­mış olur­su­nuz. Be­be­ği­ni­zin ise ba­ğı­şık­lık siste­mi güç­le­nir, ömür bo­yu muh­te­mel her tür­lü has­ta­lı­ğa kar­şı di­renç ka­za­nır. Sa­rı­lık bu yön­den be­bek­le­ri teh­dit eden ilk has­ta­lık­tır ve an­ne­nin em­zir­me öze­ni, dik­ka­ti ile he­men at­la­tı­lır.

Sa­rı­lı­ğı olan be­bek­ler zor uyan­dı­rı­la­bi­lir ve em­me­ye is­tek­li ol­ma­ya­bi­lir. Bu du­rum sa­rı­lık seviyesinin art­masına zemin hazır­lar.

Sık sık düzen­li an­ne sütü ile bes­lenen bebek­ler­de sarılık düzeyi çabuk düşer.