İsrail’in NATO ile iş birliğinin bir parçası olarak, 12 yıl sonra ilk kez Türk donanmasına ait bir gemi İsrail limanına yanaştı.
Türkiye ile İsrail arasında diplomatik ilişkilerin normalleşmesinin ardından, Türk Donanmasına ait bir savaş gemisi 2010 yılından bu yana ilk kez İsrail’e yanaştı. İsrail medyasına yansıyan haberlerde, NATO tatbikatı kapsamında TCG Kemal Reis (F-247) savaş gemisinin, ABD destroyeri USS Forrest Sherman’ın eşliğinde İsrail’in Hayfa limanına demirlediği aktarıldı. TCG Kemal Reis’in Akdeniz’de devriye görevi kapsamında NATO Daimi Deniz Görev Grubu 2’de (SNMG2) yer aldığı öğrenildi. İsrail medyasında TCG Kemal Reis, “Türkiye donanmasının en modern gemilerinden biri” olarak nitelendirilirken, Türk Donanması’nın bir gemisinin İsrail’e demirlemesi “dikkat çekici” olarak yorumlandı. Her iki geminin de İsrail’de birkaç gün kalmasının beklendiği belirtilirken, bu süre zarfında yakıt ikmalinin yapılacağı ve varlık göstereceği aktarıldı. İsrail Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada gemilerin gelişinin, “İsrail’in NATO ile iş birliği ve desteğinin bir parçası” olduğu vurgulandı. Öte yandan İsrail Savunma Kuvvetleri ile Türk gemisinin, birlikte herhangi bir tatbikatta yer almayacağı ya da başka bir askeri etkileşimde bulunmasının planlanmadığı öğrenildi. TCG Kemal Reis, 2010 yılında yaşanan Mavi Marmara krizinin ardından İsrail ile ilişkilerini kesmesinden bu yana İsrail’e yanaşan ilk savaş gemisi olma özelliğini taşıyor.
1960’LARDA BAŞLADI
Türkiye ile İsrail arasında savunma sanayi, güvenlik iş birliği, istihbarat paylaşımı ve askeri eğitim konularındaki ilişki 1960’lı yıllarda başladı, 1994 yılında imzalanan Savunma İş Birliği Anlaşması ve 1996 Askeri Eğitim İş Birliği Anlaşması ile zirveye ulaştı. İki ülke çok uzun süre her sene ortak deniz ve hava tatbikatları gerçekleştirirken, ilişkilerin bozulmasının ardından İsrail, söz konusu tatbikatları Yunanistan ve Kıbrıs Rum Yönetimiyle yapmaya başlamıştı. 2010 yılında Mavi Marmara krizi İsrail’in özür dilemesinin ardından aşılsa da, 2018 yılında ABD’nin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanımasının ardından Türkiye, İsrail büyükelçisini Ankara’ya çağırmıştı. Aynı yıl Filistinlilere yönelik müdahale nedeniyle Ankara, İsrail’den büyükelçisini çekmesini istemişti. Geçtiğimiz aya kadar iki ülke maslahatgüzar düzeyinde temsil ediliyordu. Türkiye’nin 2021 yılında dış politikasında normalleşme stratejisiyle birlikte, Mart ayında İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı ziyaretiyle ilk temas sağlanmış, ardından geçtiğimiz ay her iki ülke normalleşme sürecinin tamamlanması açısından en önemli adım olan karşılıklı büyükelçi atama kararını açıklamıştı.
