Sorgum unu nedir, glutensiz mi? Glutensiz un çeşitleri
Glutensiz beslenmenin yükselen değeri sorgum unu; hem yüksek besin içeriği hem de dayanıklı yapısıyla öne çıkıyor. Peki sorgum unu nedir, gerçekten glutensiz midir ve hangi un çeşitleri glutensiz kabul edilir?
Sağlıklı beslenme trendlerinin hızla yayıldığı günümüzde, özellikle çölyak hastaları ve gluten intoleransı olanlar için yeni alternatifler ön plana çıkıyor. Bu alternatiflerden biri de son yıllarda adını sıkça duymaya başladığımız sorgum unu. Afrika’dan Asya’ya uzanan köklü geçmişiyle bilinen sorgum, sıcak ve kurak iklimlerde dahi yetişebilen dayanıklı bir tahıl türü. Glutensiz yapısı, yüksek lif ve protein oranı, magnezyumdan fosfora kadar zengin mineral içeriği sayesinde hem mutfakta çeşitlilik sunuyor hem de insan sağlığına sayısız fayda sağlıyor. İşte sorgum ununa dair tüm detaylar...
Sorgum unu nedir?
Sorgum unu, buğdaygiller familyasına ait Sorghum bicolor bitkisinden elde edilen, doğal olarak glutensiz bir un türüdür. İlk kez Afrika’da tarımı yapılan sorgum, zamanla Amerika ve Asya’ya yayılmış, bugün Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde de yetiştirilmektedir. Tahıl olarak tüketilmesinin yanı sıra un, şurup, nişasta ve hayvan yemi üretiminde de kullanılabilmektedir.
Sorgum unu besin değerleri
100 gram sorgum unu ortalama 340 kalori, 11 gram protein, 3 gram yağ ve 70 gram karbonhidrat içerir. Ayrıca magnezyum, demir, fosfor ve potasyum açısından zengin; B vitaminleriyle de enerji metabolizmasını destekler.
Sorgum ununun sağlığa faydaları nelerdir?
Gluten içermediği için çölyak hastaları ve gluten hassasiyeti yaşayanlar için güvenlidir.
Yüksek lif oranıyla sindirim sistemini düzenler ve uzun süre tokluk sağlar.
Antioksidan yapısıyla bağışıklığı güçlendirir, iltihaplanmayı azaltır.
Kalp sağlığını destekler, kötü kolesterolü düşürmeye yardımcı olur.
Düşük glisemik indeksiyle kan şekerini dengeler, diyabet riskini azaltır.
Magnezyum ve fosfor sayesinde kemik yoğunluğunu artırır, osteoporoza karşı korur.
B vitaminleriyle zihinsel performansı destekler, hafızayı güçlendirir.
Sorgum ununun zararları nelerdir?
Sorgum fazla tüketildiğinde lif oranı nedeniyle şişkinlik ve gaz yapabilir. Ayrıca içerdiği fitik asit, demir ve çinko emilimini azaltabilir. Bu yüzden ölçülü tüketilmeli, tercihen pişirilmeden önce suda bekletilmelidir.
Sorgum unu nasıl tüketilir?
Sorgum unu ekmek, kek, krep ve hamur işlerinde kullanılabilir. Tane olarak ise haşlanarak salatalara ya da pilavlara eklenebilir. Mısır gibi patlatılarak sağlıklı bir atıştırmalık olarak tüketilebilir. Ayrıca sorgum şurubu doğal bir tatlandırıcıdır.
Glutensiz un çeşitleri nelerdir?
Sorgum dışında mutfakta kullanılabilecek pek çok glutensiz un alternatifi bulunuyor:
Karabuğday unu: Yoğun aromasıyla bilinir, tatlı ve tuzlu tariflerde kullanılabilir.
Keçiboynuzu unu: Doğal tatlılığı sayesinde tariflerde şeker ihtiyacını azaltır.
Badem unu: Yüksek protein ve sağlıklı yağ içeriğiyle dikkat çeker.
Mısır unu: Ekmeğin yanı sıra tortilla ve kızartmalarda tercih edilir.
Nohut unu: Vegan tariflerin vazgeçilmezidir, protein açısından güçlüdür.
Fındık unu: Aromasıyla tatlılara zenginlik katar.
Karnıyarık otu tozu: Lif oranı yüksek, sindirim dostu bir alternatiftir.
