• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0

Sırp Saldırganlar kimseye acımadı

Yeniakit Publisher
2015-07-10 07:37:00 - 2015-07-10 00:10:45
Sırp Saldırganlar kimseye acımadı

Srebrenitsa’da, Boşnaklara yönelik etnik temizlik yapıldığını söyleyen Amor Maşoviç, “Bu soykırımı, gözü dönmüş Sırp kökenli polis, asker ve sivil örgütler, gerçekleştirdi. Srebrenitsa’da, çoğunluğunu yaşlı erkek, çocuk ve gençlerin oluşturduğu sekiz bini aşkın insana, keyfi bir infaz düzenlendi. Bunun tek sebebi ise mağdurlarının etnik bir gruba mensup olmalarıdır. Böylece insanlık adına en ağır suç olan etnik temizlik gerçekleştirildi” dedi.

 Röportaj: Ayhan Demir - Yazarımız Ayhan Demir, Saraybosna Kanton Meclisi Üyesi ve Bosna Hersek Kayıp Kişiler Enstitüsü Müdürü Amor Maşoviç ile Srebrenitsa’da yaşananları gazetemiz Yeni Akit adına konuştu.

Srebrenitsa’da neler yaşandı?

Görgü tanıklarından aldığım bilgiler ve tecrübelerim doğrultusunda; Srebrenitsa’da, Boşnaklara yönelik etnik temizlik yapıldığını rahatlıkla söyleyebilirim. Bu soykırımı, Sırbistan ve Karadağ’dan yardım alan ve Bosna’da yaşayan Sırp kökenli polis, asker ve sivil örgütler, gerçekleştirdi. Srebrenitsa’da, çoğunluğunu yaşlı erkek, çocuk ve gençlerin oluşturduğu sekiz bini aşkın insana,  keyfi bir infaz düzenlendi. Bunun tek sebebi ise mağdurlarının etnik bir gruba mensup olmalarıdır. Böylece insanlık adına en ağır suç olan etnik temizlik gerçekleştirildi.

27 BİN 734 KAYIP

Ne zamandan beri bu görevi yürütüyorsunuz? 
ÖNE ÇIKAN VİDEO

Bosna Hersek’e saldırıldığı esnada, Savaş Esiri Değişim Komisyonu Başkanı idim. Bu komisyon, hem esirlerin ve kaybolan insanların bulunmasıyla, hem de cesetlerin teşhis edilmesiyle ilgileniyordum. Asıl misyonum, 1992 ortalarında akıbeti meçhul insanları araştırmakla başladı. Saraybosna’nın Grbavitsa bölgesinde, Zvornik’te, Vişegrad’ta ve Bosna’nın işgal altındaki diğer bölgelerinde öldürülen insanların naaşlarını da teslim alıyorduk. O yılları da sayarsak, 1994’den beri bu görevi yapıyorum.

1996 yılından itibaren kayıpları ve toplu mezarları arama çalışmalarına katıldım. Araştırmalarımız neticesinde, Bosna Hersek genelinde 27 bin 734 kişinin kayıp olduğunu öğrendik. Çoğunluğu, sivil erkek, kadın ve çocuklardı. Halen akıbetinden haberdar olmadığımız birçok insan var. 

İkincil toplu mezar derken?..

Sırplar, insanları öldürdükten sonra bir yere gömüyorlardı. Sonra cesetlerin yerleri tespit edilemesin diye başka bir yere naklediyorlardı. Bu insanların öldürülüp, gömüldükleri yere ilk toplu mezar, sonradan nakledildikleri yerlere ise ikincil toplu mezar diyoruz.

İŞİMİZ KOLAY DEĞİL

İşiniz çok zor olmalı…

Bu iş hiç de kolay değil. Çünkü araştırma yapılması gereken yerler; normal ya da toplu mezarlar, orman ve madenler, taş ocakları, kireç kuyuları, yüz metre derinliğe kadar ulaşabilen doğal çukurlar, nehirler, göller, çöplükler, yıkıntılar, ahırlar vb. yerlerdi. Vurgulamam gereken en önemli unsur ise etnik temizliğin anlaşılmaması için kurbanların kalıntıları, mezarlar arasında taşınırken, tahrip olmuştu. Bu durum bizim araştırma sürecimizi uzattı ve cesetlerin teşhis edilmelerini zorlaştırdı. 

Şehitler ve kayıplar en çok hangi bölgelerde yoğunlaşıyor? 

Bugüne kadar tespit edilen toplu ya da tek tek Müslüman mezarlarını haritada işaretlerseniz, karşınıza çıkanın, Sırp Cumhuriyeti sınırlarıyla örtüştüğünü görebilirsiniz. Sırp Cumhuriyeti’nde savaştan önce Boşnak ve Hırvatların, Sırplarla birlikte yaşadığı ve savaştan sonra toplu mezarın bulunmadığı bir toprak parçası yok. Karşımızda duran hakikat, bu toprakların büyük bir toplu mezar olduğudur. Srebrenitsa bölgesinde mezarlar o kadar sık ki, artık haritada işaret koymadığım alan kalmadı.

EN KÜÇÜK ŞEHİD

Bugüne kadar kaç toplu mezar tespit edebildiniz? 

Bugüne kadar 500’den fazla toplu mezar bulduk. Tahminimce, daha tespit edemediğimiz 200 toplu mezar, bir o kadar birkaç kişilik mezar ve 3 binden fazla tek kişilik mezar bulunuyor. Şimdiye kadar tespit edilen en küçük toplu mezarda 5 kişi ve en büyük toplu mezarda ise bin 153 kişi bulundu.

Bugüne kadar tespit edilebilen, en genç ve en yaşlı şehitler kaç yaşında?

Çetnikler, Visegrad’da iki sivil evi ele geçirip, her eve 70-80 Boşnak yerleştirmişler. Kapı ve pencerelere bombalı bubi tuzakları kurmuşlar. Bombalar patladığında, bu iki evdeki Boşnakların tamamı şehit oldu. Pionirska Caddesinde şehit edilen Boşnaklardan, en genci bir bebekti. O dünyaya geleli sadece 48 saat olmuştu. Daha ismi bile konmamıştı. Sadece soyadı var: Kurspahiç. Dünyaya gelişinden sadece 48 saat sonra Sırp dehşetinden nasibini alan bu isimsiz bebek, annesiyle birlikte yanarak şehit oldu. Babası hâlâ yaşıyor. Bu kız, bizdeki ve Cenevre’deki kayıtlara, ismi olmadığı için, sadece Kurspahiç soyadı ile kaydedilen en genç şehit oldu. Cenevre kayıtlarına göre en yaşlı Boşnak savaş esiri, Hanka isimli bir bayandı. 101 yaşındaki bu hanım, Rogatica’daki esir kampında vefat etti. 

SİSTEMATİK VE ORGANİZE

Yaşananlar, Müslümanlara karşı, açık bir nefreti işaret etmiyor mu?

Gerçek şu ki, saldırganlar kimseye acımadılar: Küçücük çocuklar, kadınlar, savaş esirleri, hastalar, yaralılar, doktor ve hemşireler, din mensupları, eğitim mensupları, profesörler, öğretmenler, avukatlar, mühendisler, gazeteciler ve mimarları öldürdüler. Henüz ismi bile konmamış, 48 saatlik bir bebeği dahi diri diri yaktılar. Yüz metrelik çukurlara insanları canlı canlı attılar. Öldürdükten sonra bile insanların vücutlarına işkence yaptılar. Bu insanların inançlarına dair, cami, mescid ya da türbe, her şeyi yok ettiler. Boşnakların evlerini ve iş yerlerini yağmaladılar. Bunların hepsi etnik temizliğin sistematik ve organize bir şekilde yapılmasının yanı sıra kinin ve nefretin göstergesidir.

TEHDİT ALDIK

Sırplardan tehdit alıyor musunuz?

 Geçmişte, araştırmalarımızı durdurmamız için, belli bir kesimden tehdit aldık. Fakat biz onlarla başarılı bir şekilde mücadele ettik. Hak ve adaletin peşinde olduğumuzu onlara da hissettirdik. Onlar da tehditlerinden vazgeçmek zorunda kaldılar.

Karaciç ve Mladiç’in Lahey’de yargılanmaları hakkında ne düşünüyorsunuz?

Bosna Hersek’teki soykırımlardan yalnızca Mladiç, Karaciç ve Miloşeviç’in sorumlu olduklarını düşünmüyorum. Onlar eski Yugoslavya’daki siyaset sahnesinde yer almasa bile onların yerlerini başkaları alacaktı. Fakat netice yine aynı olacaktı: Boşnak Soykırımı… 

Onlar ön plana çıkmadan önce de birçok kurum ve kişilerin bu soykırımda rol aldıklarına dair deliller var. 

Bunlar, akademisyenler, Sırbistan Sanat ve Bilim Akademisi ve Sırp Ortodoks Kilisesi, Yugoslav Halk Ordusu Genelkurmayı, Sırbistan ve Karadağ’ın üst siyasi liderleri, kilise meclisi üyeleri ve medyadır.Yeni Akit

x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23