Küresel daralmaya rağmen cari açıktaki seyir olumlu
Bir önceki yıla göre 18,8 milyar dolar gerileyen cari işlemler açığı 2014 yılında 45,8 milyar dolarla son 4 yılın en düşük seviyesine indi. Bu rakamla 2014’te cari açığın milli gelire oranı yüzde 5,7 oldu. Cari açık 2011 yılında 75 milyar dolar seviyesini aşmıştı
Türkiye’nin cari işlemler açığı 2014 yılında bir önceki yıla göre 18 milyar 822 milyon dolar azalarak 45 milyar 836 milyon dolara geriledi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan cari işlemler açığı, 2014 yılı Aralık ayında 6 milyar 816 milyon dolar oldu.
2014 yılında cari işlemler açığı, 2013 yılına göre 18 milyar 822 milyon dolar azalarak 45 milyar 836 milyon dolara geriledi. Bu gerilemede, ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının 16 milyar 322 milyon dolar azalarak 63 milyar 585 milyon dolara düşmesi, net hizmet gelirlerinin 2 milyar 509 milyon dolar artarak 25 milyar 353 milyon dolara yükselmesi ve birincil gelir açığının 263 milyon dolar azalarak 8 milyar 723 milyon dolara gerilemesi etkili oldu.
4 YILIN EN DÜŞÜK SEVİYESİ
Cari işlemler açığı 2010’da yıllık 45,3 milyar doları gördükten sonra yükselişe geçerek 2011 yılında 75 milyar doları aşmış, ardından 2012 ve 2013 yıllarında da sırasıyla 48,5 ile 64,7 milyar dolar olmuştu. Geçen yılsa cari yıllık bazda cari işlemler açığı 45,8 milyar dolara gerileyerek son 4 yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti, bu rakamla 2014’te cari açığın milli gelire oranı yüzde 5,7 oldu.
Halk Yatırım Yatırım Danışmanlığı ve Araştırma Direktörü Banu Kıvcı Tokalı, yılın son ayında gözlenen harekete paralel aylık bazda cari açığın arttığını ancak, yıllık bazda düşmeye devam eden açığın bu yılın genel iyimser görünümünün korunduğuna işaret ettiğini söyledi.
Burgan Yatırım Başekonomisti Haluk Bürümcekçi de cari açıktaki iyileşme eğiliminin 2015 yılında da devam etmesini beklediklerini ve baz senaryolarındaki yılsonu cari açık tahmini üzerindeki risklerin aşağı yönlü olduğunu kaydetti.
SIKILAŞTIRMA SÜRECEK
Önceki yıl cari açığı azaltan faktörlerin başında gelen finansal koşullarda gözlenen sıkılaşmanın (daha sıkı para politikası duruşu, BDDK önlemleri ve daha yüksek kredi faizleri) 2015 yılında etkisini azaltacağını öngördüklerini dile getiren Bürümcekçi, buna karşılık petrol fiyatlarının da 2014 yılı ortalamasının (99 dolar) çok altındaki mevcut düzeyini koruması durumunda cari açıktaki iyileşmeye çok belirgin katkıda bulunacağını anlattı.
Bürümcekçi, buna karşılık, Irak ve Rusya gibi önemli ihracat pazarlarındaki sorunlu görünüm ve Avrupa Birliği’nde gözlenmekte olan durgunluğunsa dış ticaret açığını artırıcı riskler arasında takip edildiğini belirtti.
Ekonomist İnanç Sözer ise 2014 yılında cari açığın 64,7 milyar dolardan, sürdürülebilir büyümeye geçiş programıyla 45,8 milyar dolara gerilediğini hatırlattı ve milli gelire oran olarak ise 2013’teki yüzde 7,9’dan 2014’te yüzde 5,7’ye inen cari açığın yıl sonu petrol fiyatlarıyla yüzde 3,9’a gerileyeceğini öngördüklerini kaydetti.
CARİ AÇIK PETROL FIYATINA ENDEKSLİ
ABD ekonomisinin yeni krizden çıkma sinyalleri vermesine karşılık Avrupa Birliği, Çin, Rusya ve Japonya’daki resesyon ağırlıklı ekonomik seyir ile gelişmekte olan ülkelerdeki siyasi ve ekonomik istikrarsızlıklar küresel ekonomide ciddi daralmalara yolaçıyor. Söz konusu gelişmeler Türkiye’nin ihracatını olumsuz etkilemesine karşılık cari işlemler dengesinde henüz olumsuz bir trend çizmediği gözleniyor. Bu duruma daha çok petrol fiyatlarındaki keskin düşüş sebep oluyor. Özellikle petrol fiyatlarındaki sert gerilemeler 2015 Ocak ayı için açıklanacak cari işlemler dengesi rakamlarında daha belirgin şekilde gözlenecek. Ekonomistlerin genel yorumu, Türkiye cari açığındaki olumlu seyir petrol fiyatlarına paralel devam edecek.
