Kan uyuşmazlığı nedir? Evlilikte kan uyuşmazlığı nedir, kan uyuşmazlığı hangi kan grubu
Kan uyuşmazlığı çocuğu nasıl etkiler? Kan tipleri A, B ve O ile kategorize edilir ve bir Rh faktörü pozitif veya negatif olarak verilir. Rh uygunsuzluğu, anne Rh negatif, bebek ise Rh pozitif olduğu durumda gelişir. Gebelik sırasında anne kanına geçen bebeğe ait Rh pozitif kan hücreleri annenin bağışıklık sistemini uyarır ve antikor üretimini başlatır. Bu antikorlar ise bebeğe ait kan hücrelerini parçalar. Bu duruma Rh kan uyuşmazlığı denir. Kan grubu testi nasıl yapılır? Kan uyuşmazlığı hangi kan grubu? Kan uyuşmazlığı iğnesi var mı? Kan uyuşmazlığı çocuğu nasıl etkiler? Kan uyuşmazlığı tedavisi nedir?
Kan uyuşmazlığı çocuğu nasıl etkiler? Kan tipleri A, B ve O ile kategorize edilir ve bir Rh faktörü pozitif veya negatif olarak verilir. Rh uygunsuzluğu, anne Rh negatif, bebek ise Rh pozitif olduğu durumda gelişir. Gebelik sırasında anne kanına geçen bebeğe ait Rh pozitif kan hücreleri annenin bağışıklık sistemini uyarır ve antikor üretimini başlatır. Bu antikorlar ise bebeğe ait kan hücrelerini parçalar. Bu duruma Rh kan uyuşmazlığı denir. Kan grubu testi nasıl yapılır? Kan uyuşmazlığı hangi kan grubu? Kan uyuşmazlığı iğnesi var mı? Kan uyuşmazlığı çocuğu nasıl etkiler? Kan uyuşmazlığı tedavisi nedir?
Kan tipleri A, B ve O ile kategorize edilir ve bir Rh faktörü pozitif veya negatif olarak verilir. A-B-0 ve Rh uyumsuzluğu, bir annenin kan grubunun yeni doğmuş çocuğununkiyle çatışmasıyla olur. Bir annenin kırmızı kan hücrelerinin hamilelik sırasında plasenta veya fetüse geçmesi mümkündür. Bu meydana geldiğinde, annenin kan hücreleri yenidoğanın kan hücrelerine saldırabilecek ve sarılığa neden olabilecek antikorlar geliştirir. “Rh negatif” ve “Rh-pozitif”, kanınızın Rh faktörü olup olmadığını belirtir. Rh faktörü kırmızı kan hücrelerinde bir proteindir. Rh faktörü varsa, Rh-pozitifsin. Eğer sende yoksa, Rh-negatifsin. Rh faktörü kalıtsaldır (ebeveynlerden çocuklara genler aracılığıyla geçmektedir). Çoğu insan Rh pozitiftir.
A-B-O uyumsuzluğu şu durumlarda oluşur:
– anne tip O ve bebek B, A veya AB’dir
– anne A tipi ve bebek B veya AB’dir
– anne B tipi ve bebekleri A veya AB’dir.
Hamilelikte kan uyuşmazlığı ne demek
Hamileyken, özellikle doğum sırasında bebeğinizin kanı kan dolaşımınıza karışabilir. Eğer Rh negatifseniz ve bebeğiniz Rh-pozitif ise, vücudunuz bebeğin kanına yabancı bir madde olarak tepki gösterecektir. Vücudunuz bebeğin Rh pozitif kanına karşı antikorlar (proteinler) üretecektir. Bu antikorlar genellikle ilk hamilelik sırasında sorunlara neden olmaz. Bunun nedeni, bebeğin, çoğu antikorun gelişmesinden önce doğmasıdır. Bununla birlikte, antikorlar üretildikten sonra vücutta kalır. Böylelikle, Rh uyumsuzluğunun, ikinci veya daha geç gebeliklerde (bebek Rh-pozitif ise) sorunlara neden olması daha olasıdır.
Rh antikorları plasentadan geçebilir ve bebeğin kırmızı kan hücrelerine saldırabilir. Bu, bebekte hemolitik anemiye yol açabilir. Hemolitik anemi, kırmızı kan hücrelerinin yerini alabildiğinden daha hızlı yok edildiği bir durumdur. Kırmızı kan hücreleri, vücudun tüm bölgelerine oksijen taşır. Yeterli kırmızı kan hücresi olmadan, bebeğiniz yeterince oksijen alamaz. Bu ciddi sorunlara yol açabilir. Şiddetli hemolitik anemi çocuk için bile ölümcül olabilir.
Kan uyuşmazlığı zararları
Rh pozitif bir erkek çocuğu olan Rh negatif bir kadın, Rh uyumsuzluğu riski altındadır. Rh faktörü kalıtsaldır (ebeveynlerden çocuklara genler aracılığıyla geçmektedir). Eğer Rh-negatifseniz ve bebeğinizin babası Rh-pozitif ise, bebek Rh-pozitif kan grubunda doğma şansının % 50’sine veya daha fazlasına sahiptir.
Basit kan testleri sizin ve bebeğinizin babasının Rh-pozitif veya Rh negatif olup olmadığını gösterebilir.
Eğer Rh-negatif iseniz, Rh uyumsuzluğundan kaynaklanan riskiniz, hamilelikten önce Rh pozitif kana maruz kalmanız halinde daha yüksektir. Bu şu durumlarda olmuş olabilir:
– Daha erken bir gebelik (genellikle doğum sırasında). Ayrıca hamilelik sırasında kanama veya karın travması (örneğin, bir araba kazasından) geçirdiyseniz, Rh pozitif kana maruz kalmış olabilirsiniz.
– Ektopik gebelik, düşük veya indüklenmiş kürtaj. (Ektopik gebelik, rahim veya rahim dışında başlayan bir gebeliktir.)
– Eşleşmeyen bir kan transfüzyonu veya kan ve kemik iliği kök hücre nakli.
– Bir iğne veya Rh pozitif kan içeren başka bir nesne ile bir enjeksiyon veya delinme.
Bazı testler de sizi Rh pozitif kana maruz bırakabilir. Örnek olarak; amniyosentez (Amniyosentez, anne karnından ince ve uzun bir iğne yardımıyla amniyon sıvısının alınması işlemidir.) ve koryonik villus biyopsisi (Bebeğin eşinden ultrason kontrolü eşliğinde ince bir iğne yardımı ile doku parçası alınır ve alınan parça incelenir.) gibi. Bu olaylardan sonra Rh antikorları (Rh immun globulin) önleyen ilaçla tedavi edilmedikçe, şu andaki ve gelecekteki gebelikler sırasında Rh uyumsuzluğu için risk altındasınız demektir.
Sağlık
Hangi hastalığa hangi bölümden randevu alınır?
Kan uyuşmazlığı tedavisi nedir?
Rh uyumsuzluğunu tedavi etmenin amacı bebeğinizin sağlıklı olmasını ve gelecekteki gebeliklerde riskinizi azaltmanızı sağlamaktır.
– Eğer hamilelik sırasında Rh uyumsuzluğu teşhis edilirse, hamileliğinizin yedinci ayında ve yine doğumdan sonraki 72 saat içinde Rh immün globulini alırsınız.
Ayrıca, siz ve bebek arasındaki kan nakli riski yüksek ise (örneğin düşük, ektopik gebelik veya hamilelik sırasında kanama varsa) Rh immün globülini alabilirsiniz.
– Rh immün globulin, kanınızdaki Rh-pozitif kan hücrelerine bağlanan Rh antikorları içerir. Bu olduğunda, vücudunuz bebeğin Rh pozitif hücrelerine yabancı bir madde olarak tepki göstermez. Sonuç olarak, vücudunuz Rh antikorları üretmez. Rh immün globülini doğru zamanlarda verilmelidir.
– Rh antikorları üretildikten sonra, ilaç artık yardımcı olmayacaktır. Bu yüzden Rh negatif kanı olan bir kadına, her hamilelikle ya da kanının Rh-pozitif kanla karışmasına izin veren herhangi bir olay ile ilaç tedavisi yapılmalıdır.
– Rh immün globulin, kol ya da kalçadan enjekte edilir. Yan etkiler arasında enjeksiyon bölgesinde ağrı ve hafif bir ateş olabilir. İlaç ayrıca bir damar içine enjekte edilebilir.
Hemolitik Anemi Tedavisi: Bir bebekte hemolitik anemiyi tedavi etmek için çeşitli seçenekler mevcuttur. Hafif vakalarda tedaviye ihtiyaç duyulmaz. Tedavi gerekirse, bebeğe eritropoietin ve demir takviyeleri adı verilen bir ilaç verilebilir. Bu tedaviler vücudun kırmızı kan hücrelerini yapmasını sağlayabilir.
– Hemolitik anemi şiddetli ise, bebek göbek bağı yoluyla kan transfüzyonu yapabilir. Hemolitik anemi şiddetli ise ve bebek neredeyse tam vadede ise, doktorunuz erken iş almayı başlatabilir. Bu, bebeğin doktorunun tedaviye hemen başlamasını sağlar.
– Ağır anemisi olan bir yenidoğan, kan değişimi transfüzyonu ile tedavi edilebilir. Prosedür, bebeğin kanını yavaşça çıkarmayı ve bir donörden taze kan veya plazma ile değiştirmeyi içerir.– Yenidoğan da kanlarındaki bilirubin miktarını azaltmak için özel ışıklarla tedavi edilebilirler. Bu bebeklerde sarılık olabilir (cildin sarımsı bir rengi ve gözlerin beyazları). Yüksek bilirubin seviyeleri sarılığa neden olur.
Kandaki bilirubin seviyesinin düşürülmesi önemlidir, çünkü bu bileşiğin yüksek seviyeleri beyin hasarına neden olabilir. Hemolitik anemisi olan bebeklerde sıklıkla yüksek bilirubin seviyeleri görülür. Bunun nedeni, kırmızı kan hücreleri yıkıldığında bileşiğin oluşmasıdır.
Hamilelite bebeğin RH kan grubuna bakılması neden önemli?
Anne adayının kan grubunun Rh negatif olması, eşinin ise Rh pozitif olması halinde bebek ile anne arasında kan uyuşmazlığı olup olmadığını tespit etmek çok büyük önem taşır. Gebeliği takip eden uzman doktor basit bir koldan kan alma işlemi talep ederek bebeğin Rh kan grubunu öğrenebilir ve alınan sonuca göre gebelik takibini planlayabilir.
Eğer bebeğin kan grubu Rh negatif olarak tespit edilirse anne ile bebek arasında kan uyuşmazlığı yoktur ve herhangi bir ek tedavi gerekmez. Anneye kan uyuşmazlığı iğnesi yapılmasına gerek kalmaz. Gebelik bu açıdan risk taşımaz ve normal takibe devam edilir.
Eğer bebeğin kan grubu Rh pozitif olarak tespit edilirse anne ve bebek arasında kan uyuşmazlığı riski vardır ve bebeğin korunması için kan uyuşmazlığı iğnesinin mutlaka yapılması gereklidir. Gebelik çok daha yakından takip edilir ve bebekte kan uyuşmazlığının neden olabileceği ultrason bulguları aranır.
