• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0

Fazla mesai nasıl hesaplanır?

Yeniakit Publisher
2019-11-22 11:59:00 -
Fazla mesai nasıl hesaplanır?

Murat Özdamar, emeklilik ve sosyal güvenlikle ilgili her konuyu siz okurlarımız için cevaplıyor. Bu yazıda ise ele alınan başlıca konu "Fazla mesai nasıl hesaplanır?"

Bir işyerinde çalışan işçinin özellikle işten ayrıldıktan sonra fazla mesailerinin ödenmediği iddiası ile dava açması oldukça sık karşılaşılan bir olgu. Daha açık bir ifade ile işçi çalıştığı dönemde fazla mesai ödemesinin eksik olduğuna ilişkin işverene bir talepte bulunmayıp bu talebini işten ayrıldıktan sonra ileri sürmekte.

Öncelikle bir hususu özellikle belirtelim. Bir işveren eğer bir işçi çalıştıracaksa mutlaka iş sözleşmesi düzenlemeli ve işçi ile karşılıklı imza altına almalı. Bu sözleşmede haftalık çalışma süresi ve ödenecek ücret mutlaka yer almalı. Hatta çalışma sürelerinin haftanın hangi gün ve hangi saatleri arasında olacağı da belirtilmeli.

Şayet iş sözleşmesi düzenlenmeyecek ise bu kez İş Kanununun emredici hükmü gereği, işveren, çalıştırdığı işçiye en geç iki ay içinde genel ve özel çalışma koşullarını, günlük ya da haftalık çalışma süresini, temel ücreti ve varsa ücret eklerini, ücret ödeme dönemini, süresi belirli ise sözleşmenin süresini, fesih halinde tarafların uymak zorunda oldukları hükümleri gösteren yazılı bir belgeyi imza karşılığı işçiye vermelidir. Bu belge ücretin miktarına bağlı ihtilaflarda ispat edici bir vesika olacaktır.

İş Kanununa çalışma süresi haftada en çok 45 saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır. Haftalık çalışma süresinin 45 saatin altında belirlenmesi tarafların iradesiyle mümkündür.

Haftalık çalışma süresi içinde dinlenme süreleri yer almaz. Yani işçinin yemek ve çay molası gibi çalışmayıp dinlenerek geçirdiği süreler çalışılmış gibi değerlendirilmez. Günlük çalışma süresi 7 buçuk saat ve altında ise en az yarım saat üzerinde ise en az bir saat dinlenme süresi olmalıdır.
ÖNE ÇIKAN VİDEO

Örneğin; haftalık çalışma saatinin 45 saat ve haftanın 6 gününde eşit 7 buçuk saat belirlendiği işçinin sabah 9’da işe gelip saat 5 olunca mesainin sona erdiğini ve öğle arasında 1 saat yemek molası olduğunu düşünelim. Bu durumda işçinin çalışma süresi yemek molası düşünce 7 buçuk saat olacaktır.

İşçinin hafta tatilinde veya resmi tatilde ya da bayram tatilinde çalışması halinde kendisine bu çalışmalar karşılığı yüzde 50 zamlı fazla mesai ödemesi yapılması gerekecektir. Yüzde 50 zamlı ödeme haftalık çalışma süresinin 45 saat belirlendiği ve 45 saati aşan çalışmanın olması halinde söz konusudur. Şayet haftalık çalışma süresi 45 saatin altında belirlenmiş ise 45 saate kadar olan fazla çalışma yüzde 25 zamlı, 45 saati aşan kısım ise yüzde 50 zamlı ödenmelidir.

Fazla mesai tutarının tam ve eksiksiz ödenebilmesi için öncelikle normal saat ücretinin bulunması gerekir. Haftalık çalışma süresi 45 saat belirlenmiş ise belirlenen aylık ücretin 225’e bölünmesi sonrası bir saate karşılık gelen ücret tespit edilir. Ardından bu ücret yüzde 50 oranında artırılır. Bulunan artırımlı saat ücreti ay içinde çalışılan fazla mesai saat sayısı ile çarpılınca fazla mesai ücreti tespit edilmiş olur.

Bu hesaplamayı bir örnek üzerinden yapalım. Haftalık çalışma saati 45 saat ve ücret de asgari ücret olarak aylık 2.558,40 TL belirlenmiş, işçi hafta içinde toplamda 10 saat çalışmış ve ayrıca ay içinde 2 Pazar günü 7 buçuk saat çalışmış olsun. Bu durumda hafta içi 10 saat hafta tatilinde 15 saat olmak üzere toplam 25 saat fazla mesai ücreti ödenmesi gerekir. Aylık ücret 2.558,40 TL 225’e bölünerek saat ücreti 11,37 TL olarak tespit edilir. İşte bu saat ücreti yüzde 50 oranında artırılarak 17,06 TL üzerinden 25 saat karşılığı 426,50 TL brüt fazla mesai ücret ödemesi hesaplanır. Bu tutardan sigorta primi ve vergi kesilerek kesinti sonrası net ücret tutarı işçiye ödenir.

İşverenlerin, işçinin fazla mesai talebi nedeniyle önce arabulucuya gitmesi ve uzlaşma sağlanmazsa bu kez mahkemelerde fazla mesai ücreti davasına muhatap olmaması adına işçinin fazla mesai ücretlerini tam ve eksiksiz ödemesini ve bu ödemeye ilişkin olarak da resmi belge düzenlemesini tavsiye ederim.

Haberle ilgili yorum yapmak için tıklayın.
x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23