Sinsi bir hastalık olan diyabet erken dönemde tedavi edilmediğinde böbrek yetmezliğinden, görme kaybına kadar pek çok ciddi hasara yol açıyor. Medicana Bahçelievler Hastanesi İç Hastalıkları Uzm. Dr. Nesriye Demirel diyabetin tedavisinde hareketli bir yaşam ve düzenli egzersizin önemini anlattı, yapılması gerekenleri sıraladı.
Diyabet; vücutta insülin hormonu eksikliğine ya da yokluğuna bağlı olarak kan şekeri yüksekliğidir. Çok su içme, sık idrara çıkma, halsizlik, yorgunluk, görme bulanıklığı gibi bulgularla ortaya çıkar. 10 yılın üzerinde diyabetli olan ve tedavisini yetersiz veya düzensiz sürdüren diyabet hastalarının yarısından çoğu kronik böbrek yetmezliği, görme kaybı, dolaşım bozukluğu nedeniyle kalp sorunları ve ekstremite (kol-bacak) kayıpları ile karşılaşıyor. Dünyada ilk sıralardaki ölüm nedeni olan hastalıklar içinde yer alan kalp damar hastalıkları, kronik böbrek yetmezliği, beyin damar hastalıkları ve inme, 20 yaş üstü körlük ve bacak ampütasyonlarının bir numaralı hazırlayıcı nedenidir.
Diyabetin belirtileri
Diyabetin belirtileri, daha önce ağız kuruluğu, zayıflık, çok su içme, sık idrara çıkma olarak kabul edilmekteydi. Oysaki daha sonra yapılan çalışmalarla görüyoruz ki; aslında diyabetin bu bulguları ortaya çıkmadan önce başlayan ve 10-15 yıl süren bir sessiz dönemi var. İşte bu dönem, hiçbir semptom vermiyor ve gizli şeker olarak adlandırılıyor.
Artık biliyoruz ki, açlık kan şekerinin normal olduğu 10-15 yıllık gizli şeker sürecinde de tokluk kan şekeri yüksekliği de vücutta, özellikle de damar siteminde bozukluklara neden oluyor. Bu dönemdeki kişilerin üçte ikisinde hipertansiyon, kan yağları yüksekliği ve obezite gelişiyor.
Kimler daha riskli?
Uluslararası kabul edilen kriterlere göre, açlık plazma şekeri 100 mg/dl’in üzerinde olan herkes diyabet açısından risklidir, 126 mg/dl ve üzerinde ise diyabetlidir. Diyabet açısından riskli grup: 45 yaş ve üzerindeki herkes, özellikle fazla kilolu kişiler, hareketsiz bir yaşam sürenler, birinci dereceden akrabalarında diyabet olanlar, kan yağlarında yükseklik, kan basıncı yüksekliği, 4 kg üzerinde doğum yapan anneler veya hamilelik diyabeti saptanması, damar hastalığı hikayesi olması. Diyabeti, mutlaka gizli şeker döneminde saptamak gerekir çünkü diyabetin önlenebileceği tek dönem, erken ve henüz hastalığın belirti vermediği dönemdir.
