Yeni yayımlanan bir Amerikan araştırması, Çin’in 2000 ile 2023 yılları arasında dünya genelindeki 200 ülkeye verdiği kredi ve hibelerin toplamının 2,2 trilyon doları bulduğunu ortaya koydu.
Yeni yayımlanan bir Amerikan araştırması, Çin’in 2000 ile 2023 yılları arasında dünya genelindeki 200 ülkeye verdiği kredi ve hibelerin toplamının 2,2 trilyon doları bulduğunu ortaya koydu.
Araştırma, ABD'deki William & Mary Üniversitesi’ne bağlı AidData araştırma laboratuvarı tarafından hazırlandı. Rapora göre, ABD, Çin’in küresel kredi faaliyetlerinden en fazla yararlanan ülke konumunda. Ayrıca, Çin'in artık gelişmekte olan ülkeler yerine yüksek gelirli ülkelere kredi vermeye yöneldiği vurgulandı.
Genel algının aksine, Çin’in yalnızca Kuşak ve Yol Girişimi üzerinden gelişmekte olan ülkelere altyapı yatırımı yaptığı düşünülürken; bu çalışmaya göre Çin artık gelişmiş ekonomilere yönelmiş durumda. Bu krediler, stratejik altyapı, yarı iletkenler, yapay zekâ ve temiz enerji gibi yüksek teknolojili tedarik zincirlerini desteklemeye odaklanıyor.
AidData, Çin’in küresel kredi portföyünün daha önceki tahminlerden 2 ila 4 kat daha büyük olduğunu ve Pekin’in hâlâ dünyanın en büyük resmi kreditörü olduğunu belirtti.
Çin Dışişleri Bakanlığı, Reuters’in yorum talebine karşılık olarak, ülkenin yatırımlarının ve dış finansmanının "uluslararası uygulamalar, piyasa ilkeleri ve borç sürdürülebilirliği ilkesine uygun olduğunu" ifade etti.
Rapora göre, Çin'in dış kredilerinin yüzde 75'inden fazlası artık üst-orta ve yüksek gelirli ülkelerdeki projelere yönelmiş durumda. AidData Direktörü ve raporun başyazarı Brad Parks, bu kredilerin özellikle stratejik altyapılar, madenler ve yarı iletken şirketleri gibi yüksek teknolojili varlıklara erişimi hedeflediğini belirtti.
ABD, Çin Kredilerinden En Fazla Faydalanan Ülke
Rapor, Çin’in ABD’de yaklaşık 2500 projeye 200 milyar dolardan fazla kredi sağladığını gösteriyor. Çin devletine bağlı kuruluşlar, Teksas ve Louisiana’da LNG (sıvılaştırılmış doğal gaz) tesisleri, Kuzey Virginia’da veri merkezleri, New York JFK ve Los Angeles havalimanlarında terminaller, Matterhorn Express doğal gaz boru hattı ve Dakota Access petrol boru hattı gibi projelere finansman sağladı.
Ayrıca Çin, yüksek teknolojili şirketleri satın almak, Amazon, AT&T, Verizon, Tesla, General Motors, Ford, Boeing ve Disney gibi Fortune 500 şirketlerine kredi kolaylığı sağlamak gibi adımlar da attı.
Çin’in düşük ve orta gelirli ülkelere yönelik kredi oranı, 2000 yılında %88 iken, 2023’te yalnızca %12’ye geriledi. Buna karşılık yüksek gelirli ülkelere sağlanan kredi oranı %76’ya yükseldi.
Birleşik Krallık 60 milyar dolar, Avrupa Birliği ise 161 milyar dolar kredi aldı.
ABD-Çin Ticaret Dengesi Azaldı
Öte yandan, ABD Ticaret Bakanlığı’nın verilerine göre, 2023’ün üçüncü çeyreğinde Çin ile olan ticaret açığı beklentilerin üzerinde azaldı. İthalatların düşmesiyle birlikte, dış ticaret açığı %23,8 oranında azalarak 59,6 milyar dolara geriledi. Reuters’in anketine katılan ekonomistler açığın 61 milyar dolara düşmesini bekliyordu.
Verilere göre ABD’nin Çin’den yaptığı ithalatlar %5,1 düşerek 340,4 milyar dolara, ihracatlar ise %0,1 artışla 280,8 milyar dolara ulaştı.
Bu ticaret verileri, Donald Trump döneminde uygulanan korumacı ticaret politikalarının etkilerini de yansıtıyor. Trump yönetimi döneminde uygulanan geniş kapsamlı gümrük tarifeleri, dış ticaret dengesinde büyük dalgalanmalara yol açmıştı.
ABD Yüksek Mahkemesi, bu ay başında Trump’ın bu tarifeleri, 1977 Uluslararası Ekonomik Acil Durum Yasası kapsamında uygulama yetkisini hukuka uygun bulup bulmadığını değerlendirdi. Bazı yargıçların Trump’ın yetkilerine dair şüphe belirttiği aktarıldı.
