ASELSAN tarafından geliştirildi! Yerli mobil dijital röntgen cihazı saniyeler içinde raporlama yapıyor

ASELSAN tarafından geliştirilen HealthView ADR-M100 Mobil Dijital Röntgen Cihazı, Sağlık Bakanlığına bağlı kamu hastanelerinde kullanılmak üzere teslim edildi.

Tasarım gereksinimleri ve kullanım konsepti, radyoloji hekimleri ve teknikerleri ile belirlenen cihazın 5 yıllık geliştirme çalışmaları sürecinde farklı disiplinlerden ASELSAN mühendisleri görev aldı.

Türkiye Sağlık Veri Araştırmaları ve Yapay Zekâ Uygulamaları Enstitüsü (TÜYZE) Başkanı Prof. Dr. Hakkı Muammer Karakaş, yaptığı açıklamada, Türkiye'nin sağlıkta dijital dönüşümde büyük bir aşama katettiğini söyledi.

Sağlık verilerinin şu anda dijital ortamda saklandığını belirten Karakaş, bu verilerin bilimsel çalışmalara dönüştürülmesi, endüstriye cihaz, ilaç, malzeme olarak kazandırılmasındaki kullanımının sorumluluğunun Cumhurbaşkanlığı tarafından TÜYZE'ye verildiğini hatırlattı.

Karakaş, enstitü olarak her yıl yüzlerce çalışmayı desteklediklerini ve bu projelere yüz milyonlarca liralık kaynak aktardıklarını dile getirerek, TÜYZE'nin aynı zamanda TEKNOFEST'te üniversite ve lise öğrencilerine yönelik yarışmalar düzenlediğini kaydetti.

Türkiye'nin genom haritasının analizi ve ilaç geliştirmede yapay zekanın kullanımının çalışmaları arasında olduğunu aktaran Karakaş, Cumhurbaşkanlığının stratejik hedefleri doğrultusunda yerli ve milli ürünlerin geliştirilmesinde ASELSAN gibi paydaşlarla çalıştıklarını ifade etti.

Karakaş, dünya klasmanında tamamen yerli ve milli teknolojiyle sıfırdan üretilen mobil dijital röntgen cihazının özelliklerine ilişkin şu bilgileri verdi:

"Bu hepimizin bildiği basit bir röntgen cihazı değil. Röntgen çekiyor ve kendisi bu röntgen filmlerini saniyeler içerisinde raporluyor. Saniyeler içerisinde otomatik raporlama yapan röntgen cihazına niye ihtiyacımız var, radyolog yok mu? Türkiye'de ve dünyada sağlık çalışanı oldukça kısıtlı. Doktor ve hemşirenin gelişmiş ülkelerde ne kadar az olduğunu biliyoruz. Gece vakti hasta başında bir röntgen çekildiği zaman bunu raporlatmak için radyolog aramaya gerek yok. Cihaz otomatik olarak 'hastanın akciğerinde hava birikmesi var' diyor."

Hastanelerdeki iş yüklerinin bir kısmının seyyar röntgenlerle giderildiğini belirten Karakaş, bu cihazların, yoğun bakımda solunum cihazlarına bağlı, yerinden kalkamayan hastalarda, acilde kırıkla, yaralanmayla trafik kazası sonucunda getirilen hastalarda ve ameliyathanelerde kullanıldığını söyledi.

"CİHAZ İNTERNETE BAĞLI OLMASA BİLE KENDİSİ RAPORLUYOR"

Mobil dijital röntgen cihazının sağlayacağı faydalara dikkati çeken Karakaş, "Mobil röntgen cihazının en önemli özelliği, çekilen filmlerin hemen raporlanması. Bir akciğer filmini çektirelim iki gün sonra alalım gibi değil. Bir yoğun bakımda hemen çektiriyorsunuz hastanın akciğerinde bir hava birikmesi mi var? Bir zatürre mi var? Saniyeler ve dakikalar içerisinde buna teşhis koymanız lazım." dedi.

Karakaş, şunları ifade etti:

"Yoğun bakıma bir cihaz gidiyor. Her saat başı oradaki bütün hastaların rutin olarak röntgenini çekiyor. Bunları gece saat üçte kim rapor edecek? Bu cihaz kendisi bunları otomatik olarak rapor ediyor. Size sonucunu veriyor. 'Bunda zatürre var, bunda ise kırık var' diyor. Bir mesaj veriyor. Kendi üzerindeki gömülü algoritmasıyla yapıyor. Yani cihaz internete bağlı olmasa bile kendisi raporluyor. En önemli özelliği de bu. Bu teknoloji dünyanın çok az ülkesinde var. Türkiye, bu teknolojiyi sıfırdan geliştiren, yani cihaz üzerine gömülü raporlamayı sıfırdan geliştiren çok az sayıda ülkelerden bir tanesi. Bunu biz, Afrika gibi ülkelerde doktorun, sağlık çalışanlarının hiç olmadığı yerlerde otomatik raporlama yapmak için de devletimizin gösterdiği ülkelere de göndermeyi planlıyoruz."