Yavuz Sultan Selim Han
Babası: Sultan 2. Bayezid Han, Annesi: Ayşe Gülbahar Hatun’dur. 10 Ekim 1470 tarihinde Amasya’da doğdu. 25 Nisan 1512’de Osmanlı Devleti Tahtı’na oturdu. 22 Eylül 1520’de Çorlu’da vefat etti.
Yavuz Sultan Selim (1. Selim), dokuzuncu Padişah olarak Osmanlı tahtına çıktı. 1512-1520 yılları arasında Osmanlı Devleti’ni idare etti. Kendinden öncekilere kıyasla en az iktidarda kalan Padişah oldu. Tahtı babasından güç kullanarak almak zorunda kaldı. Babasının sakin kişiliğine karşılık, hırslı, mücadeleci ve çok atak bir yapıya sahipti.
Saltanatının ilk yıllarını kardeşleriyle ilgili mücadelelerle geçirdikten sonra devletin Güneydoğu’ya doğru genişlemesini sağlayacak önemli savaşları kazandı. Şah İsmail’i Çaldıran’da yendi. Alaüddevle’nin kuvvetlerini dağıttı. Dinlenmek için İstanbul’a döndü. Mısır Sultanı Kansu Gavri’ye karşı sefere çıkıp, Mercidabık’ta onu yendi. Daha sonra Şam’a yürüdü ve orada kışladı. Oradan Mısır’a doğru yola çıktı ve Mısır’ı aldı.
Bu savaşlar sonunda Kutsal Emanetleri (Emânat-ı Mukaddese) İstanbul’a getirdi ve İstanbul’u Hilafet merkezi yaptı. Kendisi de Halife oldu. Halkına karşı çok adil davranır, yoksulları korur, halk arasında sivil kıyafet ile gezerdi. Halkın sorunlarına kulak verir, hemen çözüm getirirdi. Cömertliği ile ün salmıştı. Ülke imarına oldukça önem vermiş, Cami, Medrese ve Külliye yaparak ülke imarının ve ilminin gelişmesini sağlamıştı. Orta boylu idi. İnce ama sağlam yapılıydı. Hoş sohbet bir kişiliği vardı. “Selimî” mahlasıyla Şiirler yazdı, Şiirlerinden oluşan Divan’ı vardır. Selim tarzı sarık onun icadıdır. Sarıktan başka ayrıca keçe külah da giyerdi.
Dîvân’ından şu güzel Beyit ve mısraları hep birlikte tekrar tekrar okuyalım! Okuyalım ki, Yavuz’u ve ecdadımız Osmanlı’yı daha iyi tanıyalım ve tanıtalım!
“Kimse sensiz bulamaz Hakk’a vusûl,
Feyz-i lütfunla olur merd-i kabul.
Rahmeten lil âleminsin yâ Resûl,
Elmeded ey ma’den-i nûr-i Hudâ.
Ey kerem kânı Resûl-i Kibriyâ,
Kemterindir bu Selîm-i pür hatâ.
Dergehînden ilticâ eyler atâ,
Elmeded vay ma’den-i nûr-i Hudâ.”
Yavuz Sultan Selim (Selimî)
Devrin ünlü Şeyhülislamlarından Şair İbn-i Kemal (Kemal Paşazade), Yavuz Sultan Selim Han’ın vefatı üzerine yazdığı Mersiye’de şöyle diyordu:
“Az müddette çok iş etmiş idi,
Sayesi olmuş idi alemgir.
Şems-i asr idi asırda Şemsin,
Zıllı memdud olur, zamanı kasir.
•
Hayf Sultan Selim’e hayf ve diriğ,
Hem kalem ağlasın ona, hem Tiğ.”
“Yazık Sultan Selim’e, çok yazık, Ona hem kalem ağlasın hem kılıç!” diye üzülen İbn-i Kemal, Yavuz’u seven milyonlarca insanın duygularına nasıl da tercüman olmuş..
“İslam’ı (Müslümanları) bir noktaya cem (toplamak) için, Hind ve Turan’a gideceğim ve Şark ve Garp’ta İ’lay-ı Kelime’ye (Allah’ın adını yüceltmeye) çalışacağım! Zâlimlere, evladım olsa merhamet etmeyeceğim!..”(1) diyen Padişah-ı Cihan, Hâdimü’l- Haremeyn (Mekke ve Medine’nin hizmetkârı) Yavuz Sultan Selim Han’a, Vefatının 503. yıldönümünde Allah Teala’dan rahmet niyaz ediyorum. Ruhuna Fatiha.
1-) Daha geniş bilgi için bkz. “Şiir ve Belgelerle Hadimü’l-Haremeyn Padişah-ı Cihan Yavuz Sultan Selim Han”, M. Emin Gerger, Dr. Ramazan Topdemir, Gerger Yayınları, İstanbul.
Kitabı istemek için İletişim; [email protected] / (Tel: 0 532. 522 61 64)