Telefonu şarj ederken nelere dikkat etmek gerekir? Akıllı telefonunuzu şarj ederken sıkça yaptığınız hatalar
Akıllı telefonlarımızı yanımızdan ayırmamaya başladığımızdan beri en çok yaşadığımız sorunların başında “şarjın çabuk bitmesi” geliyor. Akıllı telefonlar eskidikçe pillerinin de eskimesi çok normal, ancak bizim de bu konuda yaptığımız bazı basit hatalar var. Eğer akıllı telefonunuzun pilini daha uzun süre boyunca verimli kullanmak istiyorsanız bu listemizi kesinlikle kaçırmayın.
Akıllı telefonlarımız son yıllarda inanılmaz oranlarda gelişse de hala şarj konusunda prizlere bağımlılar. Genelde en iyi ihtimalle 2 günde bir telefonu şarja takmamız gerekir. Bunu da genellikle uyuduğumuz saatlere denk getiririz. Peki, akıllı telefonunuzu şarj ederken yaptığınız yanlışları biliyor musunuz? Telefonu şarj ederken yapılan yanlışlar...
Telefonu şarj ederken nelere dikkat etmek gerekir?
1. Pili sürekli %0’a kadar bitirip %100 dolana kadar şarj etmek
Çoğu akıllı telefon kullancısının düştüğü en büyük hatalardan biri, cihazın pilini sürekli tamamen bitirip tamamen doldurmaktır. Eğer akıllı telefonunuz size “Beni şarja tak” diyorsa onun sözünü dinleyin, onu kırmayın ve üzmeyin. Genellikle Li-Ion ya da Li-Po teknolojili pillere sahip olan akıllı telefonlarımız eski pillerden farklı olarak pilin sonuna kadar bitirilmesine gerek duymuyor. Pilin tam şarj edilmesi de pilin ömrünü uzatan bir faktör değil. Bilakis pili sürekli %0’a kadar bitirip %100’a kadar doldurmak yeni nesil piller için sağlıksız bir durum. Li-ion pillerin en çok şarj döngü ömrüne sahip pil bölümleri %30 ile %80 arasındaki kısımdır. Size tavsiyemiz, telefonunuz kendisini şarja takmasını söylediğinde şarja takmanız ve pil dolduğunda şarjdan çekmeniz.
2. Pili şarj ederken akıllı telefonu kılıfın içerisinden çıkarmamak
Akıllı telefonlarımızın yere düşmesi halinde hemen kırıldığını acı tecrübeler sonucunda fark ettik. Artık iyi bir telefonu satın aldığımızda iyi bir akıllı telefon kılıfını da beraberinde sipariş ediyoruz. Nerede düşüp kırılacağı belli olmayan akıllı telefonlarımızı korumak iyi güzel, ancak şarj ederken bu kılıfları çıkarmamak pil performansımızı olumsuz yönde etkileyebiliyor. Kimyasal bir içeriğe sahip olan Li-ion pillerin ideal performansta çalışmaları için belli sıcaklık değerlerinin üstüne çıkılmaması gerekiyor. Telefonlarımızın arka kısımlarında bulunan piller, özellikle silikon kılıfların içerisinde epey ısınabiliyor. Pil şarj olurken daha da yükselen ısı değerleri, akıllı telefon kılıfları yüzünden zirveye çıkıyor. Bu da uzun vadede pilinizin sürekli çok ısınmasına, dolayısıyla da ömrünü daha kısa sürede tüketmesine sebep oluyor.
3. Akıllı telefonu yanlış ortamlarda şarj etmek
Yine ısıyla alakalı bir yanlışlık karşımızda. Akıllı telefonunuzu şarj olsun diye bıraktığınız yerin yüksek sıcaklığa sahip olmayan bir nokta olduğuna dikkat etmeniz gerekiyor. Yapılan en büyük hatalardan biri, akıllı telefonu şarja taktıktan sonra laptop, bilgisayar kasası ya da kettle gibi ısı üreten cihazların yakınlarına bırakmak oluyor. Bunun dışında akıllı telefonunuzu klimaya çok yakın, yani muhtemelen çok soğuk bir bölgede şarj etmek de olumsuz etki yaratabiliyor. Telefonunuzu ne çok sıcak, ne de çok soğuk olmayan bir ortamda şarj etmeniz pil performansınız için en iyi sonuçları doğuracaktır. 4. Pil dolduğu halde prizden çekmeye üşenmek (Overcharging)
Akıllı telefonlarımızın pilleri de son derece akıllı ve teknolojik. Eğer telefonunuzun pili dolduğunda onu prizden çekmezseniz bunun ölümcül bir tehlikesi yok. Endişelenmeyin, akıllı telefonunuzu şarjdan çekmeyerek yakma ihtimaliniz sıfıra yakın. Ancak şu bir gerçek ki pil %100 dolduktan sonra cihazı şarj aletinden çıkarmazsanız pil azaldıkça yeniden şarj olmaya devam ediyor. Buna da “Overcharging” yani “Gereğinden fazla şarj etmek” deniyor. Eğer akıllı telefonunuzun pili tam şarj olduğu halde onu prizden çekmeye üşeniyorsanız bilin ki hata yapıyorsunuz. Mümkünse telefonunuzu yatmadan önce şarja takıp uyanınca şarjdan çekmek yerine yatmadan 2-3 saat önce şarja takıp uyumadan önce çekme alışkanlığı edinin. Uykuya dalmadan önce şarj cihazına takılı akıllı telefonunuzla uğraşmanız hem cihazınıza hem de size zarar veriyor.
5. Akıllı telefonunuzu girişine uygun her şarj cihazında şarj etmek, seçici olmamak
Akıllı telefonlarımızın şarj cihazları belli volt ve amper değerlerine sahiptir. Her üretici, ürettiği her akıllı telefon için en uygun şarj cihazını ürünün kutusunda bizlere sunmaktadır. Eğer tüm micro USB ya da USB type-c şarj cihazlarının her akıllı telefonu sağlıklı bir şekilde şarj edeceğini düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Akıllı telefonunuzu onun için özel üretilmiş orijinal şarj aletiyle doldurmaya kesinlikle özen göstermelisiniz. Telefonunuzla uyumlu görünen farklı model şarj aletleri ve yan sanayi cihazlar sadece pilinizin ömrünü tüketmekle kalmıyor, aynı zamanda çok düşük ihtimal de olsa pilinizin yanmasına sebep olabiliyor. İnternet aleminde gördüğümüz örnekler doğrultusunda akıllı telefon pilinizin yanmasını ya da patlamasını istemezsiniz. Bu tarz talihsiz olaylar genellikle kullanıcının yaralanmasıyla sonuçlanıyor. Oyun tutkunları, Netflix’ciler, Spotify’cılar, Instagram delileri sizlere sesleniyoruz. Telefonunuzu ısıtacak kadar yüksek sistem gücü gerektiren mobil uygulamaları kullanırken telefonunuzu şarj cihazında bağlı tutarak saatlerinizi geçirmeyin. Şarj esnasında kendi kendine ısınan akıllı telefonunuz, sistemi zorlayan uygulamalar çalıştığı takdirde daha da fazla ısınıyor. Oluşan ısı ise pilinizi adeta kanser ediyor. Pil performansınızı maksimum seviyede tutmak istiyorsanız bu alışkanlığınızdan vazgeçmeniz gerekiyor. Bırakın akıllı telefonunuz şarj olurken rahat bir nefes alsın.
7. Ne idüğü belirsiz powerbank cihazlardan medet ummak
Son yılların en popüler teknolojik cihazları arasında powerbank‘ler ya da Türkçe karşılığıyla taşınabilir piller yer alıyor. Bu cihazlar özellikle seyahat ya da ev-ofis dışı etkinliklerde büyük kolaylık sağlıyor. Ancak şuna çok dikkat etmeniz gerekiyor, kullandığınız powerbank kesinlikle güvenilir olmalı. Ne idüğü belirsiz markaların güvenlikten yoksun powerbank’lerinin kullanılması hem pil ömrünüzü olumsuz etkileyecek hem de çok küçük bir ihtimal olsa da sizi yaralanma riski altında bırakacaktır. Siz siz olun, eğer powerbank kullanıyorsanız tercihinizi bilindik markaların iyi yorumlar almış modellerinden yana kullanın.
Şarj Aleti Boşta Elektrik Harcar mı?
Pek çoğumuz evde ya da ofiste bulunan şarj aletini her daim prize takılı kalacak şekilde kullanıyoruz. Peki, şarj aletleri boşta elektrik harcıyor mu? Boşta takılı olan şarj aletlerinin elektrik faturasına yansıması nedir? Aslında fişi her daim takılı kalan sadece şarj aletleri değil. Çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, televizyon ve daha onlarca farklı cihazın fişi, cihazlar kapalıyken de prize takılı kalıyor.
Aralarında şarj aletlerinin olduğu pek çok cihaz ya da aygıtın içerisinde transformatör adı verilen bir aparat bulunur. Transformatörlerin görevi ise şebeke ağından gelen voltajı düşürerek cihaza vermektir. Şehirlerde evinize gelen elektrik 200 volttur. Şarj aletleri ise 5 volt, 9 volt ya da 12 volt elektrik akımını telefona vererek şarj olmasını sağlar. Şebekeden gelen 220 voltu düşüren ise şarj aletlerinde bulunan transformatördür. Bu aparat yeni nesil televizyonların içerisine, bilgisayarların kasasının girişine gibi cihazların farklı bölümlerinde de bulunabiliyor.
İçerisinde transformatör bulunan her cihaz ya da her aygıt, boşta olsa dahi elektrik tüketimine devam eder. Yani şarj aleti boştayken de, az miktarda olsa dahi elektrik tüketimine devam ediyor ve bu durum elektrik faturanıza elbette ki yansıyor. Şarj aletlerini ve evinizdeki diğer cihazların fişlerini, kullanmadığınız durumlarda çıkarmanız gerekiyor.
Boşta Olan Şarj Aleti Ne Kadar Elektrik Tüketir?
Şarj aletleri ve içerisinde transformatör bulunan diğer cihaz ve aygıtların, boşta olduğunda tükettiği elektrik 1 volt ila 5 volt arasındadır. Baktığınızda bu elektrik tüketimi çok az gibi görünse de 1 aylık tüketimi dikkate aldığınızda faturanıza ciddi bir yansıma yaptığını görmezden gelemeyiz. Neredeyse her evde fişi takılı halde bulunan en az 5 cihaz mevcuttur. Tümünün daimi olarak 1 volt ila 5 volt arasında elektrik tükettiğini düşünecek olursanız, faturanıza yansıyan tablo net bir şekilde zaten kendini gösteriyor.
Yapılan bir analiz, genel olarak her evde kapalı konumda olan cihazların fişinin takılı olması nedeniyle tüketilen elektriğin, faturaya yaklaşık olarak 25 TL gibi bir artış şeklinde yansıdığını ortaya koyuyor. Farklı bir bakış açısıyla konuyu tek bir cümleyle özetleyelim: Başta şarj aletleri olmak üzere, kullanmadığınız cihazların fişini çekerek faturanızı 25 TL’ye kadar yükselebilen bir miktarda düşürebilirsiniz!
Cep telefonu şarjı, telefon şarjdayken ortalama 2W ila 6W elektrik harcar.
Farklı kaynaklar tarafından yapılan ölçümlere göre cep telefonu şarj cihazları ne kadar enerji harcıyor?
Fişte takılı bırakılan cep telefonu şarj kabloları diğer elektronik aletlere göre daha az elektrik tüketse de kalıcı olarak takılı bir şarj kablosunun yıllık maliyeti iki avronun biraz altında. Ancak zaten şarj cihazını sürekli prizde bırakmak önerilen bir durum değil. Çünkü özellikle şarj cihazınız arızalıysa hızla aşırı ısınabilir ve yangın tehlikesi oluşturabilir. British Gas'ın hesaplamasına göre telefon şarj cihazı 1.26 sterlin harcıyor. Berkeley Lab'ın testine göre, boş modda cep telefonu şarj cihazları yaklaşık 0,26 watt ve dizüstü bilgisayar şarj cihazları 4,42 watt tüketiyor. İnternette bir güç ölçerle yapılan testte ise orijinal bir Apple iPhone (iPhone 11 ile birlikte gelen 5W'lık bir şarj cihazı) şarj cihazı kullanılmış. Ve tahmin edildiği gibi akıllı telefon şarj cihazı telefonu şarj etmese de güç tüketiyor, bu rakam ise ayda 135W, yılda 1.5KW'ın biraz üzerine denk geliyor. Türkiye rakamlarına göre yılda aşağı yukarı 2 liraya mal oluyor. Ortalama bir Amerikalı, elektrik maliyetlerine yılda yaklaşık 1.444 dolar harcıyor. Bunun yaklaşık yüzde 14'ü vampir cihazlara ait. Başka bir deyişle, kullanım halinde olmayan şarj cihazları ya da kapalı bir televizyon gibi farklı cihazlar, fişten çekilmeleri durumunda elektrik faturalarında yıllık yüzde 14 düşüş sağlayabilir. İngiltere'de British Gas Araştırması ise, evlerin vampir cihazları kapatarak yılda ortalam 147 sterlin (2980 TL) tasarruf edebileceğini söylüyor. Burada bahsedilen cihazlar bekleme modundayken bile enerji tüketen elektronik cihazlar. İngiliz ETS ise ülkede evlerde tüketilen elektriğin %9 ila %16'sının, bekleme modundayken cihazlara güç sağlamak için kullanıldığını hesaplamış. British Gas'ın hesaplamasına göre beklemede bırakılan oyun konsolları ortalama 12.17 sterlin, bilgisayarlar ise 11.22 sterline mal oluyor. Bu hesaplamaya göre mikrodalga 16,37, çamaşır makinesi 4.73, yazıcı 3.81 sterlin tüketiyor.
