ABD'li uzmanlar geçen hafta Alaska kıyıları yakınlarında devriye gezen Rus ve Çin deniz kuvvetlerinin ABD savaş gemisi ve P-8 Poseidon uçakları tarafından engellendiğini söyledi. Uzmanlar bunun tarihte bir ilk olduğunu vurguluyor.
The Wall Street Journal'ın haberine göre Heritage Foundation'da kıdemli araştırma görevlisi ve emekli bir donanma yüzbaşısı olan Brent Sadler "Bu tarihi bir ilk. Ukrayna'daki savaş ve Tayvan'la ilgili gerilimler göz önüne alındığında bu hamle son derece kışkırtıcı"
ABD Kuzey Komutanlığı sözcüsü Rusya ve Çin'in Alaska yakınlarında birleşik bir deniz devriyesi gerçekleştirdiğini doğruladı, ancak gemi sayısını ya da kesin konumlarını belirtmedi. Komutanlıktan yapılan açıklamada, "Komutanlığımıza bağlı hava ve deniz unsurları Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'nın savunmasını sağlamak üzere operasyonlar yürütmüştür. Devriye uluslararası sularda kalmıştır ve bir tehdit olarak değerlendirilmemiştir" denildi.
Senato Silahlı Hizmetler Komitesi'nin Cumhuriyetçi üyesi Alaska Senatörü Dan Sullivan, devriyenin ABD'nin yeni bir otoriter saldırganlık çağına girdiğini hatırlattığını söyledi ve ABD'nin verdiği güçlü yanıtı destekledi.
Washington'daki Rus Büyükelçiliği yorum talebine yanıt vermezken Washington'daki Çin Büyükelçiliği sözcüsü ise devriyenin Washington'u hedef almadığını söyledi.
Çin Büyükelçiliği sözcüsü Liu Pengyu yaptığı açıklamada, "Çin ve Rus orduları arasındaki yıllık işbirliği planına göre, iki ülkenin donanma gemileri kısa bir süre önce batı ve kuzey Pasifik Okyanusu'ndaki ilgili sularda ortak deniz devriyesi gerçekleştirmiştir". Pengyu, bu eylemin herhangi bir üçüncü tarafı hedef almadığını ve mevcut uluslararası ve bölgesel durumla hiçbir ilgisi olmadığını söyledi.
Bir ABD savunma yetkilisi USS John S. McCain, USS Benfold, USS John Finn ve USS Chung-Hoon isimli dört geminin filoya karşılık vererek hareketlerini izlediğini söyledi. Dört savaş gemisinin yanı sıra Amerikan deniz devriye ve keşif uçakları da filoya katıldı.
Buna karşılık, 7 Rus ve Çin gemisinden oluşan bir filo Eylül ayında Alaska açıklarında Aleutianlar yakınlarında faaliyet gösterdiğinde olay yerinde tek bir ABD Sahil Güvenlik botu vardı. Sullivan, ABD'nin Eylül ayındaki tepkisinin "ılımlı" olduğunu ve gelecekte daha güçlü bir mesaj gönderilmesini teşvik ettiğini söyledi.
Rus ve Çin donanmalarının ortak devriyeleri, giderek daha çekişmeli bir bölge haline gelen Kuzey Kutbu'ndaki daha geniş çaplı büyük güç rekabetinin bir parçası. ABD'li yetkililer ayrıca Rus ve Çin donanmaları arasında artan işbirliğini, ABD'nin Japonya, Güney Kore ve diğer bölgesel ortaklarıyla kurduğu ittifaklara karşı bir girişim olarak görüyor.
"Nadir görülen bir hadise"
Rus savaş gemileri ve Çin araştırma gemileri daha önce de bu bölgede gözlemlendi. Geçen aya kadar Alaska bölgesinin Sahil Güvenlik komutanlığını yürüten Tuğamiral Nathan Moore, Wall Street Journal'a Eylül ayındaki olayla ilgili olarak şunları söyledi: "Ancak bu savaşçıların bir su üstü harekât grubunda bir araya gelip birlikte hareket ettiklerini görmek nadir görülen bir şey."
ABD'nin Asya Pasifik'teki askeri operasyonlarından sorumlu olan ABD Hint-Pasifik Komutanlığı'nı yöneten Amiral John Aquilino, geçen ay yaptığı açıklamada ABD'nin mevcut Rus ve Çin devriyesini izlemeye başladığını ve Aleut Adaları, Filipin Denizi, Guam veya Hawaii'ye gidip gitmediklerini belirlemeye çalıştığını söyledi. Rusya ve Çin'in ortak tatbikatlarının ve operasyonlarının artmasının sadece ikilinin işbirliğini güçlendiğini gördüğünü dile getiren Aquilino, bu durumun endişe verici olduğunu belirtti.
Pentagon'un son savunma stratejisi Çin'i ABD'ye yönelik uzun vadeli başlıca tehdit olarak gösterirken, Rusya'yı da Washington ve müttefiklerine yönelik "akut bir tehdit" olarak tanımlıyor.
ABD'li yetkililer Pekin ve Moskova arasındaki işbirliğinin arttığına dair işaretleri yakından takip ediyor. Çin, Moskova'nın Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgal etmesinden bu yana Rusya'nın en önemli ticaret ortağı haline geldi ve ABD ulusal istihbarat direktörü tarafından Temmuz ayında yayınlanan bir raporda Çin'in Rusya'ya askeri ve sivil amaçlarla kullanılabilecek kritik teknolojiler sağladığı belirtildi.
Ancak Biden yönetimi yetkilileri, Çin'in Ukrayna'daki savaşı için Moskova'ya ölümcül askeri yardım gönderdiğine dair hiçbir gösterge olmadığını söylüyor.
