Şimdiden tartışmalar başlayacak! Prematüre bebekler için yapay rahim
Erken doğum, dünya genelinde her yıl binlerce ailenin en büyük endişelerinden biri olmaya devam ediyor. Özellikle 22 ila 24 haftalıkken dünyaya gelen bebekler, yetersiz akciğer gelişimi ve diğer ciddi sağlık sorunları nedeniyle yaşam mücadelesi veriyor. Ancak Hollanda merkezli AquaWomb şirketi, bu tabloyu değiştirebilecek devrim niteliğinde bir teknoloji üzerinde çalışıyor: anne rahmini taklit eden yapay bir rahim sistemi.
TAHSİN HAN
Bilim insanları prematüre bebeklerin hayatta kalmasına yardımcı olmak için yapay rahim geliştiriyor, bu da etik soruları gündeme getiriyor. Araştırmacılar, deneysel ‘AquaWomb’ sisteminin 24 haftadan önce doğan bebekler için umut sunabileceğini söylüyor.
The Guardian’ın haberine göre, AquaWomb adı verilen cihaz, Hollanda ve Almanya’daki araştırmacılar tarafından hamile bir kadının rahminin doğal ortamını taklit edecek şekilde geliştiriliyor. Yaşam oranlarının kritik düzeyde düşük olduğu 22-24. gebelik haftaları arasında doğan bebeklere yardımcı olmak için tasarlandı. Medya kuruluşuna göre, sistem, ev tipi bir balık akvaryumu büyüklüğünde, sıvı dolu bir cam tank kullanıyor ve yaklaşık 99,7°F (37,6°C) sabit bir sıcaklığı koruyor.
İçerisinde yumuşak, çift katlı bir kese bebeğin yüzmesini ve büyümesini sağlarken, sentetik bir plasenta göbek kordonuna bağlı tüpler aracılığıyla oksijen ve besin pompalıyor.
Projeye danışmanlık yapan Eindhoven Teknoloji Üniversitesi’nde kardiyovasküler biyomekanik profesörü olan Frans van de Vosse, “Asıl sorumluluk akciğerlerde” dedi.
Başarılı olursa, yapay rahimler, şu anda solunum cihazlarına ve inkübatörlere bağımlı olan ve bu durum gelişmemiş akciğerlere kalıcı hasar verebilen prematüre bebeklerin hayatta kalma süresini önemli ölçüde uzatabilir. AquaWomb’un kurucu ortağı ve CEO’su Myrthe van der Ven, ekibin yalnızca yaşamı korumayı değil, aynı zamanda ebeveynler arasında bağ kurmayı da amaçladığını söyledi. “İlk olmamıza gerek yok. En iyisi olmak istiyoruz” dedi.
Bazı prototiplerde ebeveynlerin bebeklerine dokunabilmeleri için “erişim portları” ve amniyon sıvısı yoluyla ebeveynlerin seslerini ve kalp atışlarını ileten bir “rahim telefonu” yer alıyor. Ancak tıp uzmanları ve etik uzmanları, bu teknolojinin karmaşık ahlaki ve duygusal ikilemlere yol açabileceği konusunda uyarıyor.
Durham Üniversitesi’nde tıp hukuku uzmanı olan Elizabeth Chloe Romanis, “Bu tür bir cihaz, daha önce hiç tanımlamamız veya düzenlememiz gerekmeyen yeni bir insanlık gelişimi aşaması yaratacaktır” dedi.
ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), yapay rahimler için ilk insan denemelerinin onaylanmasını değerlendirmek üzere 2023 yılında bir komite topladı. Araştırmacılar, ilk testlerin 24 haftadan önce doğan ve mevcut tıbbi müdahalelerin nadiren başarılı olduğu bebekleri kapsayacağını söylüyor.
