Türk sanayisi, TÜİK’in bu hafta sonuna doğru açıklayacağı büyüme rakamlarına kilitlendi. Öncü veriler; yılın ilk çeyreğinde üretimin, tüketimin ve yatırımların olumlu seyrettiğini işaret etti. Büyüme oranının ise yüzde 5’in üzerinde gelmesi bekleniyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Cuma günü 2016 yılı ilk çeyrek büyüme verilerini açıklayacak. Öncü göstergeler büyüme oranının en az yüzde 5’in üzerinde geleceğini gösterdi. Büyüme ayağında bu yıl özellikle dengeli bir harekette dikkat çekiyor. Yani hem üretim tarafında hem de tüketim tarafında büyüme yeterli görülürken yatırımlarda da önemli sıçrama yaşanıyor.
ÜRETİMDE ARTIŞ VAR
Ekonomik kalkınmanın ve büyümenin sağlıklı yapısını yansıtan sanayi üretimi, bu yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5,6 artış gösterdi. 2015 yılı ilk çeyreğinde sanayi üretimi yüzde 1,2 artmış ama GSYH tüketimdeki canlılık sayesinde yüzde 2,5 büyüme olmuştu. Oysa bu yılın ilk çeyreğinde sanayi üretimi geçen yıla göre yüzde 5,6 artış sağlayarak büyümeye üretim yönünden önemli bir destek geleceğini kanıtladı. Türkiye 2016 yılı ilk çeyreğinde özellikle tüketim ekseninde canlılığını ortaya koydu.
TÜİK’in açıkladığı Perakende Ciro Endeksi bu yıl ilk çeyrekte, reel olarak yüzde 4 artış gösterdi. Oysa geçen yıl ilk çeyrekte tüketim ağırlıklı büyümede bile perakende ciro endeksi yüzde 3,3 artmıştı. Tüketim ayağını ölçen bir diğer gösterge de, Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği ile Akademetre Research’ın ortaklaşa oluşturdukları AVM Ciro endeksi oldu. AVM Ciro endeksi ise geçen yıl nominal olarak yüzde 11,1 artarken bu yıl ilk çeyrekte yüzde 14,3 oranında artış kaydetti.
Hem perakende endeksi hem de AVM ciro endeksi 2016 yılı ilk çeyreğinde tüketimin geçen yıla göre daha canlı ve yüksek olduğunu belirginleştirdi. GSYH’nın yaklaşık yüzde 66’sını oluşturan tüketim harcamalarının bu yıl da büyümeye pozitif ve yüksek bir katkı sağlayacak.
YATIRIMDA ÖZLENEN TABLO
Türkiye özellikle küresel kriz sonrası en büyük sorunu yatırımlarda yaşıyor. Mesela 2014 yılı tümünde yatırımlar büyümeye yüzde -1,3 katkı sağlarken 2015 yılında sadece 3,6 büyüme oldu. Yatırımlarda istenen artışın bir türlü gerçekleşememesi son yılların en büyük sorunu olarak dikkatleri çekti. Ekonomi Bakanlığı verilerine göre 2016 yılı ilk çeyreğinde de yatırımlarda önemli bir artış sağlandı. 2014 yılında 13 milyar 53 milyon lira olan yatırımlar 2015 yılında 11 milyar 27 milyon liraya gerilemişti. Oysa 2016 yılı ilk çeyreğinde yatırımların yüzde 85 artış ile 20 milyar 459 milyon liraya ulaştığı görüldü.
Büyüme hamlesinin en zayıf taraflarından biri dış ticaretten geliyor. 2015 yılı ilk çeyreğinde ihracat yüzde 7,7 ve ithalat yüzde 9,0 küçülürken (dolar bazında) bu yıl küçülme ihracatta yüzde 6,4 ve ithalatta yüzde 10,6 oldu. 2014 yılı ilk çeyreğinde ihracat yüzde 8,5 artarken ithalat ise yüzde 2,2 gerilemişti. Büyüme için ihracatın net katkı vermesi açısından ihracatın artması, ithalatın ise daha az artması veya azalması olumlu bulunuyor. 2016 yılı ilk çeyreğinde hem ihracat hem de ithalat azalırken, ithalatta düşüş daha yüksek oldu. Dış ticaret tablosu 2016 yılında büyümeyi sıçratacak bir katkı sunamamış oldu.
Üretim, ciro, perakende, yatırım, dış ticaret gibi öncü verilerin toplanması ile 2016 yılı büyüme rakamının en az yüzde 5,0’in üzerinde geleceği görülüyor.
