2 Ekim 1599: Hoca Saadeddin Efendi'nin vefatı (Şeyhülislam)
Onlar; yaşadıkları döneme çalışmalarıyla, eserleriyle damga vurarak iz bırakıp gittiler. Bugün, Şeyhülislam Hoca Saadeddin Efendi’yi hayırla yâd ediyoruz.
Hoca Sadeddin Efendi, Yavuz Sultan Selim’in sohbet arkadaşı Hasan Can’ın oğludur. Doğum tarihi; 1536 yılıdır. Üstâdları (Hocaları) Karamânî Muhammed Efendi ile Allame-i zamân Ebussuûd Efendi’dir. Küçüklüğünden itibaren (ailesinden gelen) zekâsıyla, Hocalarından hakkıyla faydalandı. Osmanlı Sarayı’na intisâbı sayesinde, Manisa’da Şehzâde Sultan 3. Murad’a Muallim (Öğretmen) olarak tayin edildi.
3. Murad’ın Cülûs’u (Padişah olması) üzerine, “Padişah Hocası” unvanıyla devletin siyasetini idare etmeye (yönetmeye) başladı. Bu süre zarfında âlimleri ve fazîlet sahiplerini ihsanlar ve mükâfatlar vermek suretiyle destekleyip, gönüllerini hoş tutmaktan geri kalmadı. Hoca Saadeddîn Efendi’nin nüfuzu, Vezirlerin nüfuzunun bile önüne geçti. Sultan 3. Murad’ın ölümünden sonra Saray’daki nüfuzuna yine halel (eksiklik) gelmedi. 3. Sultan Muhammed Han da, Hoca Saadeddîn Efendi’nin irşâdıyla hareket etmeye başladı.
Osmanlı Şeyhülislamları içinde ilim ve faziletiyle mümtaz (seçkin) olanlardan olan Hoca Sadeddin Efendi, 12 Rebîülevvel 1008 (2 Ekim 1599) günü, Ayasofya Camii’nde namaz kılmak için abdestini yenileyeceği zaman, ansızın vefat etti. Kabri, Ebu Eyyûb el-Ensârî (Eyüpsultan) civarında medfundur.
