• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0
Serdar Demirel
Serdar Demirel
TÜM YAZILARI

Hadisleri itibarsızlaştırmak oryantalistlerin mesleğidir

14 Nisan 2016
A


Serdar Demirel İletişim: [email protected]

İçinde bulunduğumuz ayda tertiplenen Kutlu Doğum programları münasebetiyle Allah Resûlü (sas) farklı yönleriyle anlatılacak. Bugünün kaos dünyasında O’nun rehberliğine hava su gibi ihtiyaç olduğuna kuşku yoktur. Ancak biz buna inanıp O’nun örnekliğine ittibaya davet ederken bazıları da O’nun dinî misyonunu maalesef itibarsızlaştırmaya çalışmaktadırlar.  

Türkiye’de ürkütücü bir şekilde Hz. Peygamberi önemsizleştirmek, O’nun dindeki konumunu erozyona uğratmak, İslâm’ı Ondan izole ederek okumaya davet etmek türünden orijinalitesi dışarıda kendisi içeride gayretler var. 

Kimi tv kanalları bu tür insanlara çanak tutuyor, ondan sonra da kalkıp Kutlu Doğum programları yapıyor? Bizim kanaatimiz Allah Resûlü’nün (sas) anlatıldığı bu atmosferde bu tehlikeye de dikkat çekmenin elzem olduğu hususudur. 

Bu kökü dışarıda bir yöneliş derken, sadece Kur’an’ı akıl ve modern bilim disiplinleri yöntemiyle okumak ve bilimsel yöntemin nesnesi kılmak faaliyetlerini kastetmiyoruz. Bununla beraber oryantalistlerin önce Kitab-ı Mukaddes’e sonra da Hz. Peygamber’in (sas) hadislerine uyguladıkları tarihî tenkit yöntemlerinden bahsediyoruz.

Açalım: Oryantalistler, Kitab-ı Mukaddes’e tarihî tenkit yöntemini tatbik ettiler. Buna göre mukaddes kitaplar ilahî vahiyleri ihtiva eden metinler değil tarihi bir dokümandı. Dolayısıyla Kitab-ı Mukaddes Tanrı’dan ziyade, müellifinin ne demek istediğini yansıtmaktaydı ve onun yaşadığı tarihsel bağlamla ilintiliydi. Tarihi tenkit yöntemini uygulayacak araştırmacının görevi, metnin vücut bulduğu tarihsel ortamın şartlarını yeniden inşa etmek ve müellifin kasettiği anlamı mevcut parametreler sayesinde tesbit etmektir.

Bu ise metnin ortaya konulduğu tarihsel ve kültürel çevreyi, metne kaynaklık eden tarihsel olayları, metnin son halinden önceki şifahî ve yazılı rivâyetleri, metnin meydana geldiği mekanı kısaca metnin gerisindeki dünyayı araştırmayı gerektirmekteydi.

Tarihî tenkit yöntemi şu safhalar üzerine kuruludur: Fililojik tenkit, metni anlamak veya inşa edebilmek için metnin dilini, yapısını, kelime bilgisini tesbite çalışmak.

Form tenkidi, yazılı metin öncesi şifahî rivâyetlerin hangi tür edebi formlarda ifade edildiğini keşfe yönelik bir çalışma. Kaynak tenkidi, metni geriye doğru çözümleme yaparak, ilk yazılı kaynaklarına ulaşmaya çalışmak.

Rivâyet tenkidi, Kitab-ı Mukaddes metninde yer alan daha önceki yazılı veya şifahî rivâyetleri belirlemek. Redaksiyon tenkidi, müelliflerin veya editörlerin Kitab-ı Mukaddes metnini telifleri esnasında kaynakları nasıl seçtiklerini ve şekillendirdiklerini ortaya çıkarmak. 

Metin tenkidi ise, eldeki yazmaları incelemek, yazmaları mukayese etmek suretiyle imkân ölçüsünde orijinal ya da orijinale en yakın metin inşa etmek. (Bknz. Prof. Ahmet Yücel, Oryantalistler ve Hadis)

19. asırda oryantalistler bu yöntemi Müslümanların hadislerine de uygulamaya başladılar. Bu amaçla, “metin esaslı”, “kaynak esaslı”, isnad esaslı”, “metin ve isnad esaslı ve diğer kriterleri baz alarak hadisleri itibarsızlaştırmaya, aslının olmadığını, uydurulduğunu isbatlamaya çalıştılar. Bunlar arasından bazı insaflı olanları ise bir kısmının sahih olsa da büyük çoğunluğunun meşkuk olduğunu iddia ettiler.

Oryantalistlerin kullandıkları yöntemi kullanan, onların iddialarını kimi yerde olduğu gibi kimi yerde de format değişikliğine tabi tutarak sahiplenen bizim câmianın bazı kişileri hadislerin güvenilir olmadığı vehmini yaymaya çalıştılar / çalışıyorlar.  

Oryantalistlerin hadis hakkında yaptığı menfi çalışmaları bilmeyenler bu iddiaların orijinal ve ilmî olduğunu sanacaktır. Oysa bu iddialar kaynak gösterilmeden intihal yoluyla insanımıza sunulmaktadır. Bu sebeple de biz özü dışarıda demeyi tercih ettik. Dolayısıyla bu muhataraya dikkat çekmek Kutlu Doğum programlarının özünü oluşturmalıdır. 

 

x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23