Tansiyon hastaları nasıl beslenmeli? Tansiyon çıkınca nasıl yatmalı?
Kalbin kasılmasıyla atardamarlara kan pompalanır ve basınç damar yüzeyinde en yüksek oranı oluşturur. Buna halk arasında bilinen ismiyle “büyük tansiyon” denir. Diyetisyen Hülya Çağatay konu hakkında bilgiler verdi.
Tansiyon nedir kısa ve öz?
Atardamarların içindeki kan basıncına tansiyon denir. Kapl kası kasıldığında atardamarlara kan pompalanır. Bu esnada ölçülen basınç sistolik basınçtır. Kalp kası gevşediğinde ise kan damarda durulur; bu esnada ölçülen basınç diastolik basınçtır.
Tansiyon hastaları nasıl beslenmeli?
Kalbin gevşemesiyle atar damarlara pompalanan kan durur fakat damarın elastikliği sebebiyle basınçtan dolayı genişleyen damar kana basınç uygulayıp kalbin gevşemesi halinde de kan akımını devam ettirir. Bu sırada damar yüzeyine uygulanan en küçük basınç oluşur, halk arasında “küçük tansiyon” ismi verilmektedir.
Hipertansiyon Tansiyonun normal değerlerinin üzerinde seyretmesi durumuna “hipertansiyon” denir. Epidemiyolojik araştırmaların sonucunda hipertansiyonun kardiyovasküler ve serebrovasküler hastalıklar için önemli bir etmen olduğu saptanmıştır. Erken tanı ve tedavi ile tüm bu hastalıkların önüne geçilebilmektedir.
Şişmanlık ve Hipertansiyon Yapılan bir araştırma grubunda hipertansiyon hastalığına sahip kişilerde zayıf birey görülmemiştir. Şişmanlık ve hipertansiyon arasında kuvvetli bir ilişki olduğu görülmektedir ve zayıflamayla kan basıncında düşüş görüldüğü saptanmıştır.
HİPERTANSİYON VE TIBBI BESLENME TEDAVİSİ
Dünya sağlık örgütüne (WHO) göre yeterli ve dengeli beslenme ile enerji alımı ve harcanmasının dengeli bir şekilde alınması gerekmektedir. Yeterli ve dengeli beslenme ile birlikte tuz kısıtlaması gerekmektedir; Tuzun kan basıncını arttırdığı ve hipertansiyon ile doğru orantıda olduğu saptanmıştır. Yemeklere fazla tuz eklemekten kaçınılmalı, beyaz ekmek tüketimi kısıtlamalı ve sodyum içeriği yüksek besinlerin tüketimi kısıtlanmalıdır. Hazır ürünlerde eklenen tuz oranı yüksek olduğu için konserve türü ürünlerin tüketimi önerilmemektedir. Günlük sofra tuzu tüketimi 5 gramı geçmemelidir. Alkol Tüketiminin Kısıtlanması Gerekmektedir; Yapılan çalışmalarda, aşırı alkol tüketimi ile hipertansiyon arasında güçlü bir ilişki olduğu saptanmıştır. Alkol şişmanlık oranında arttırdığı için kan basıncının artmasına sebep olmaktadır. Araştırmalara göre her gün alkol tüketen bireylerde kan basıncı daha yüksek görülürken, alkol tüketmeyen bireylerde kan basıncı tüketenlere kıyasla daha düşük düzeylerde olduğu bildirilmiştir.
Kafeinin Kan basıncı Üzerine Etkisi Yapılan çalışmalarda kafeinin kan basıncını arttırıcı etkisi olduğu tespit edilmiştir. Çay ve kahve içenlerin kan basıncı içmeyenlere göre daha yüksek olduğu saptanmıştır. Bu içeceklerin özellikle büyük yaş gruplarında kısıtlanması önerilmektedir. Kalsiyum ve Hipertansiyon Arasındaki Pozitif İlişki Yüksek oranda kalsiyum tüketen bireylerin, az miktarda kalsiyum tüketen bireylere göre daha düşük kan basıncına sahip olduğu görülmüştür. Beslenmede süt, yoğurt ve süt ürünleri arttırılmalıdır.
Hipertansiyon hastalarının beslenmesinde yapabilceği değişiklik
Taze sebze ve mevsimin meyveleri tercih edilmelidir. Bu besinler posa içeriğinden de zengindirler. 2. Az yağlı süt ve süt ürünleri tercih edilip tüketilmelidir. 3. Tam tahıllı ürünler tercih edilip kurubaklagil tüketimi sağlanmalıdır.
Omega-3’den zengin olan balık haftada 2-3 kere tüketilmelidir. 5. Şekerli besinlerin tüketimi kısıtlanmalıdır. 6. Çay ve kahve olabildiğince düşük oranlarda tüketilmelidir. 7. Tereyağı, margarin gibi katı yağların yerine bitkisel sıvı yağlar tercih edilmelidir. Önerimiz zeytinyağından yanadır.
Tansiyon yükseldiğinde ne yapmalı? Tansiyon çıkınca nasıl yatmalı?
-Tansiyonunuz yükseldiğinde başınızı soğuk su ile yıkayın. Soğuk su sinirleri uyardığı için tansiyonun düşmesinde etkili bir yöntem olacaktır. Duş alabilecek kadar kendini iyi hissedenlerin ise duş alması çok daha etkili bir sonuç doğuracaktır.
