Polikistik over sendromu nedir? PKOS ve beslenme planı
Polikistik over sendromu(PCOS) üreme çağındaki kadınların yaklaşık % 5-10’nunu etkileyen hormonal bir durumdur.
Polikistik over nedir?
Polikistik over sendromu (PKOS), üreme çağındaki kadınlarda en sık görülen endokrin bozukluktur. Yumurtalıklarda küçük ve iyi huylu çok sayıda kist oluşur. Yumurtalıklarda oluşan kistler hormonal dengeyi bozar.
Polikistik over sendromu belirtileri nelerdir?
Çoğu kadında 20’li yaşların başında belirtiler görülmeye başlar.
- Düzensizlik
- Kilo artışı
- Vücutta tüylenmelerin artması
- Vücutta hassasiyet
- Yüz ve sırt bölgelerinde aknelerin oluşması
PCOS teşhis edilip tedavi edilmezse Tip 2 diyabet, yüksek kolesterol, hipertansiyon, depresyon ve karaciğer yağlanması gibi sorunlara yol açabilir.
Tedavisi nasıl olmalı?
PKOS tedavisi sırasında kilo kaybı öncelik olmalıdır. Çünkü fazla kilo, hastalığın seyrini ve insülin direncini arttıracaktır ve kısır bir döngü içinde PKOS’lu olan kadınlar fazla kilolarına çıkış yolu bulamayacaklardır. Ancak kilo verme hızı, var olan insülin direnci nedeniyle diğer bireylere oranla yavaş olabilir. Bu durumda sabırlı davranılmalı ve programdan vazgeçilmemelidir.
PKOS ve beslenme planı- pkos diyeti
- PKOS ve beslenme üzerine yapılan bazı çalışmalar; düşük karbonhidratlı bir diyet önerirken, bazı çalışmalar da insülin seviyesini kontrol etmek için düşük glisemik indeksli (GI) bir diyet önermektedir.
- Düşük karbonhidrat ve yüksek protein içeren beslenme modeli, insülin direncini kırmayı sağlayabilir ancak uzun süre tercih edilmemelidir çünkü bu durum proteinlerin karbonhidratların yerine kullanımını arttırabileceğinden dikkatli ayarlanmalıdır.
- Her öğünde doğru karbonhidrat kullanımı ve yeterli protein tüketimi düşük kan şekeri (hipoglisemi) ataklarını da kontrol altında tutabilmektedir.
- Düşük doymuş yağlı besinler tercih edilmelidir. Tam yağlı ürünlerden uzak durulması önem taşımaktadır.
- Yüksek lif alımı sağlamak için sebze, meyveler, baklagil tüketimine ağırlık verilmelidir.
- Bu beslenme alışkanlıklarına ek olarak 2- 3 saat aralıklar ile besin alımı gerçekleştirilmelidir. Bu şekilde kan şekeri seviyesi dengede tutularak, yeme atakları önlenebilir.
- Düzenli egzersiz de, insülin metabolizmasında en az diyet kadar etkili olmaktadır. Günlük 30 dakika orta şiddette yapılacak egzersiz kilo kontrolünde etkili olacaktır.
- Polikistik Over Sendromlularda ekip çalışmasının (doktor, diyetisyen, psikolog) önemi hatırlanmalı ve kişiler bu şekilde takip edilmelidir.
PCOS hastaları ne yememeli?
PCOS diyet sürecinde rafine karbonhidratlardan uzak durulmalıdır. Beyaz ekmek, kek, kurabiye, poğaça gibi beyaz un ile yapılmış olan tüm besinlerin tüketiminden kaçınılmalıdır. Şekerli ve asitli içecek, çikolata, şekerleme gibi besinlerin tüketiminden uzak durulmalıdır.
PCOS hamileliğe engel mi?
Polikistik over sendromu yumurtlamayı engellediği ya da düzensiz hale getirdiği için hamile kalma olasılığını düşürmektedir. Polikistik over sendromlu kadınların hamile kalma ihtimali bu sendromun olmadığı kadınlardan daha düşüktür. Bu hastalar çoğunlukla yardımcı üreme teknikleriyle (tüp bebek) hamile kalabilmektedir.