Beyin ve kalbi besleyen ana damarlarda biriken yağın sebep olduğu pıhtı atma, halk arasında ‘inme’ denilen felce yol açıyor.
Hipertansiyon ve kontrolsüz diyabetin pıhtı atmada en önemli faktörler arasında yer aldığını belirten uzmanlar, sağlıklı beslenme, egzersiz, karın bölgesindeki yağlarla mücadelenin yanı sıra kardiyolojik kontrolleri ihmal etmemek gerektiği uyarısında bulunuyor. Damarlarda biriken yağ ve kolesterol gibi maddelerin bazı bölümlerinin koparak yukarıya kan akımıyla gitmesiyle pıhtı atması oluşur. Boyun damarlarındaki damar sertliğinde veya boyun damarlarındaki tıkanmalarda bu kan sirkülasyonuyla küçük veya büyük pıhtılar atıldığını belirten Beyin Hastanesi Beyin Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Kaya Aksoy, şu bilgileri verdi:
Bu pıhtılar kendi kalibrasyonunda ya da çapında bir damara geldiği zaman onu tıkarlar. Eğer pıhtı küçük olursa periferdeki küçük damarlara gider ve problem yaşatmazlar eğer büyük olursa pıhtılar büyük damarları tıkarlar. O büyük damarın sulandığı veya kanlandırdığı yerde kanlanmayı engelleyecekleri için orada kansızlık meydana gelir. Bu kansızlığa iskemi denir. Beyinde ve kalpte de durum aynıdır.
Kalpte Koroner damarlardan bir tanesi tıkanırsa, o koroner damarın beslendiği kalp kasında kansızlık yani iskemi oluşup da orası kanla beslenemezse enfarktüs gelişir. Beyinde de bir damar tıkandığı zaman beynin o bölgesi çalışamaz ve fonksiyonlarını yitirmiş olur. O bölgede hangi merkez varsa, damar nereleri kanlandırıyorsa, o kanlandırdığı yerde hangi fonksiyonel bölgeler varsa, o fonksiyonlar ortadan kalkar.
Eğer büyük ana damarlardan bir tanesini tıkarsa ekseriyette ağır felçler meydana geliyor. Biz Türkçede buna inme diyoruz. Büyük damarlar tıkandığında inme miktarı veyahut infarkt miktarı, iskemi miktarı arttığı için ağır tablolar oluşabiliyor.
Damarlar kontrol edilmeli
Belirli yaşlarda “karotid damarları” denilen boyunda önden giden beyni besleyen damarlar ve aynı zamanda arkada “vertebral damarlar” denilen iki taraftan boynun arkasından beyne giden damarların, basit bir teknik olan dopler ultrasaundla kontrol edilmesi gerekir.
Hipertansiyon ve diyabete dikkat!
Pıhtıyı önlemek için kandaki lipit oranını, trigliserid oranını ve kolestrol oranını normal seviyeye çekmek gerekir. Damar cidarında en büyük problem oluşturan sorunlardan biri hipertansiyon, diğeri ise diyabet. Diyabeti ihmal etmeden sıkı kontrol altında tutmak gerekir çünkü yeni dengesiz beslenme alışkanlıklarımızla toplumda diyabet çok arttı.
