Virüsler, bakteriler, gıda zehirlenmeleri, laktoz intoleransı, ülseratif kolit gibi bağırsakta mukozal hasar yaratan onlarca sayıda hastalık ishale sebep olabilir.
Sıvı kaybının çok yüksek orana çıkmasına neden olacağı için ishalin su gibi olması durumunda hekime danışılması faydalı olur.
Uzm. Dr. Mehmet Ali Çil, uyarılarda bulundu.
İnce ve kalın bağırsakta farklılık gösterir
İnce ve kalın bağırsakta oluşan ishallerin farklılık gösterdiğini dile getiren Uzm. Dr. Çil, ince bağırsak ishalinin daha sıvı olduğunu, kalın bağırsakta olan ishalde ise sıvı miktarının daha az olduğunu söyledi.
Enfeksiyonlara bağlı bir hastalık
İshalin genellikle 0-5 yaş arası çocuklarda görülen ve genellikle enfeksiyonlara bağlı bir hastalık bulgusu olduğunu vurgulayan Uzm. Dr. Çil, “İshal, mide ve bağırsakların iltihabıdır. Özellikle virüs kaynaklı olanlar kendiliğinden düzelebilmektedir. Hastalık ishale neden olan etken ile bulaşmış yiyeceklerin yenmesi, suyun içilmesi ve kirli ellerin ağıza götürülmesi sonucunda ortaya çıkar Bu hastalıkta ishal ana bulgu olup, ishale bulantı, kusma, ateş ve karın ağrısı da eşlik edebilir” diye konuştu.
Uzm. Dr. Çil, çocukların ishal olduğunu nasıl anlayabileceğimizle ilgili şu bilgileri paylaştı: “İshal; bağırsak hareketlerinin artması, dışkı miktarının fazlalaşması sonucunda günlük dışkı sayısının artması ve dışkı kıvamının bozularak yumuşak, sulu bir görünüm alması olarak tanımlanır. Virüsler ile gelişen ishalde dışkıda kan görülmez. Bazı bakteriler kanlı, sümüksü bir ishale neden olurken bazıları kansız, sulu veya su gibi dışkıya da yol açar. Akut gastroenteritlerde bulantı, kusma, karın ağrısı ve ateş sık olarak gelişir.”
Dr. Çil, “Dehidrasyona karşı dikkatli olunmalıdır. Dehidrasyon, vücutta fazla miktarda sıvı-su kaybının yaşanması durumudur. Bebek ve küçük çocuklarda daha sık görülmektedir. İshal sonucu gelişen dehidrasyon vücudun tuz-su dengesini bozmaktadır. Bu nedenle ishal olan çocuklara bol miktarda su içirilmelidir” şeklinde konuştu.
Çocuklarda tehlikeli olabilir
İshalde bakteriyel enfeksiyonların genelde ateş, kusma, mide bulantısı ve karın ağrısı şikâyetleriyle ortaya çıktığının altını çizen Uzm. Dr. Çil, “Vücuttaki ateş bazen 39 derecenin üzerine çıkabilir. Bu dönemde çocuklar için asıl tehlikeli olan ishal ve kusmadır. İshal ile birlikte kusma, vücutta ciddi oranda sıvı kaybına yol açmaktadır. Bu nedenle ailelerin çocuklarındaki ishal ve kusmanın şiddetine dikkat etmesi çok önemlidir” diye konuştu.
Bulantı ve kusma görülebilir
Klinik bir bulgu olan ishale sıklıkla eşlik eden diğer bulguların da olduğunu vurgulayan Uzm. Dr. Çil, “İshalde bulantı, kusma, karın ağrısı, ateş yüksekliği, iştahsızlık, halsizlik olduğu özellikle bebeklerde emmede, hareketlerde azalma, sürekli uyuklama hali görülebilir” dedi.
İshali olan çocuğa ne yedirilir?
6 aydan büyük ve katı gıda alan çocuklara süte ek olarak sebze, hububat ve diğer gıdalar verilir. Yoğurt, balık, iyi pişmiş et, patates püresi, pirinç lapası gibi yüksek enerji ve protein içeren yiyecekler, taze meyve suları ve muz gibi potasyumdan zengin besinler tercih edilmelidir.
Bebeklerde ishali en hızlı ne keser?
Posalı ve lifli yiyeceklerin tüketilmesi bağırsakların çalışma sisteminin düzenlemesinde yararlı olacağı için ishali keser. Havuç, muz, soyulmuş elma, pirinç lapası veya pirinç suyu, patates haşlaması veya püresi, yoğurt ve ayran bir çok kişinin evinde bulunan ve ishale etkili başlıca yiyeceklerdir.
