İstanbul Sanayi Odası, Türkiye’nin ikinci 500 büyük firmasını açıkladı. Üretimden satışlarına göre sıralama yapılan araştırmada öne çıkan en önemli faktör, İkinci 500’ün ihracata, Birinci 500 şirketten daha sıkı tutunmaları dikkat çekiyor. Raporu değerlendiren İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, sanayi kuruluşlarının büyümesinin istenilen seviyede olmadığını ifade etti.
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye sanayisinin röntgenini çekmek amacıyla her yıl yayınladığı sanayi kuruluşlarının listesini duyurmayı sürdürüyor. Geçen ay “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu” araştırmasını kamuoyuna duyuran İSO, dün de Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu araştırmasını açıkladı.
İKİNCİ LİGİN EN
BÜYÜKLERİ KİMLER
İkinci 500 Büyük şirketin büyüklük sıralamasına bakıldığında karşılaştığımız tablo ise şöyle; 2012 yılı İkinci 500 çalışmasında üretimden satışlara göre ilk sırayı, 166 milyon lirayla 2011 yılı çalışmasında 29. sırada yer alan T.T.L. Tütün Sanayii aldı. İkinci sırada 165.6 milyon liralık üretimden satışlarıyla Eker Süt Ürünleri yer alırken, üçüncü sıra, bu rakama çok yakın yani 165.2 milyon lirayla PNS Pendik Nişasta Sanayi’nin. 2012 yılında dördüncü sırada yer alan kuruluş, üretimden satışları 164.7 milyon lira olan Bursa Beton Sanayi olurken; KİBSAŞ Karadeniz İnşaat ise 164.3 milyon lira ile beşinci sırada yer aldı.
İHRACAT ARTIŞINDA BİRİNCİ
500’E 8 KAT FARK ATTILAR
Şirketlerin üretimden satışlarının sıralama ölçütü olarak kullanıldığı araştırmanın ikinci raporunda öne çıkan en önemli faktör, İkinci 500’ün ihracata, Birinci 500 şirketten daha sıkı tutunmaları oldu.
Birinci 500 büyük şirket geçen ay açıklanan rakamlarda ihracatını yüzde 0.6 artırırken, İkinci 500 büyük şirketin ihracat artışının yüzde 4.6 olması dikkat çekiyor.
Bu artış, hiç kuşkusuz küçüklerin büyük şirketlere göre, Türkiye’nin geleneksel ihracat pazarları dışında daha atak ve esnek olduklarının bir göstergesi. Küçük şirketler 2012 yılında, yeni ihraç pazarları bulmakta ve bu pazarlara mal satmayı realize etmekte daha başarılı görünüyorlar. Ancak; ikinci 500 kapsamındaki kuruluşların Türkiye GSYH’si içindeki aldığı yüzde payı beş yıldır (2008-2012) değişmeyerek yüzde 0,9’da kalması dikkat çekiyor. 2012 yılında İkinci 500, Birinci 500’ün oluşturduğu üretici fiyatlarla brüt katma değerin ancak onda biri (yüzde 10.2) kadar katma değer üretebildi.
CARİ FİYATLARLA
YÜZDE 5.9 BÜYÜDÜLER
2012 yılında İkinci 500 kapsamındaki kuruluşların üretimden satışları 53 milyar 972 milyon liradan 57 milyar 157 milyon liraya çıkarak cari fiyatlarla yüzde 5.9 oranında arttı. Söz konusu artış oranı, Birinci 500’de yüzde 9.2 ile daha yüksekti. Cari fiyatlarla elde edilen bu artış oranlarına karşın, sabit fiyatlarla üretimden satışlar Birinci 500’de yüzde 2.9 oranında artmıştı. Bu oranın ikinci 500’deki yansıması ise yüzde 0.2 oranıyla sınırlı bir düşüşü gösteriyor.
FAALİYET DIŞI GELİRLER,
KÂRLILIĞI KURTARDI
2012 yılında satışlardaki durağanlığa rağmen, dönem kâr ve zarar toplamındaki büyük artış dikkati çekiyor. 2012 yılında İkinci 500 kapsamında vergi öncesi dönem kâr ve zarar toplamında yüzde 61.1 gibi oldukça yüksek oranlı bir artışla karşılaşıyoruz.
Bunun nedenlerine baktığımızda şu değerlendirmeyi yapmak mümkün. 2012 yılında ekonomideki genel daralma kapsamında satışlar nispi bir yavaşlama gösterirken, finansman giderleri de doğal olarak azaldı. İlave olarak yılsonuna doğru döviz sepetine karşı TL’nin değer kazanması da finansal yapı üzerine olumlu etki yaptı. Bunun sonucunda da İkinci 500’ün satış kârlılık oranları bir yıl önceki yıla göre yükseldi.
