Güneş ışığı ve tuzlu su kullanılarak atıklardan saf altın üretildi!
Avustralya’daki Flinders Üniversitesi’nden araştırmacılar, tuzlu su, ultraviyole (UV) ışık ve geri dönüştürülebilir bir polimer kullanarak hem maden cevherlerinden hem de elektronik atıklardan altın çıkarmanın çığır açan bir yöntemini geliştirdi
Avustralya’daki Flinders Üniversitesi’nden araştırmacılar, tuzlu su, ultraviyole (UV) ışık ve geri dönüştürülebilir bir polimer kullanarak hem maden cevherlerinden hem de elektronik atıklardan altın çıkarmanın çığır açan bir yöntemini geliştirdi
Siyanür ve cıva gibi toksik kimyasalları terk eden bu çevre dostu teknik, çöpü hazineye dönüştürerek çevreyi koruyor. Madencilik gibi büyük ölçekli uygulamaların yanı sıra küçük ölçekli e-atık geri dönüşümünde de uygulanabilirliğiyle altın kurtarma şeklini devrim niteliğinde dönüştürebilir.
Flinders Üniversitesi’nde çalışan bilim insanları, maden cevheri ve elektronik atıklardan altın çıkarırken çok daha temiz ve güvenli bir yöntem geliştirdiler. Yeşil kimya, mühendislik ve fizik alanlarındaki uzmanlıktan yararlanarak, geleneksel altın madenciliğinin toksik etkilerini azaltabilecek bir teknik sundular.
Nature Sustainability dergisinde yayımlanan araştırmada, yüksek saflıkta altının sadece işlenmiş cevherlerden değil, eski bilgisayar devre kartları gibi e-atıklardan da çıkarılabildiği gösteriliyor. Yöntem, bilimsel atıklarda bulunan çok küçük altın izlerinde bile işe yarıyor.
ScTechDaily'in haberine göre Professor Justin Chalker liderliğindeki ekip, elektronik atıklar, metal karışımları ve maden konsantreleri üzerinde bu yaklaşımı başarıyla test etti. Bu da mevcut çıkartma yöntemlerine güçlü, sürdürülebilir bir alternatif sunuyor.
2022’de dünya genelinde yaklaşık 62 milyon ton e-atık üretildi. Bunların yalnızca %22.3'ü resmi olarak toplandı ve geri dönüştürüldü.
E-atıklar tehlikeli maddeler içerdiği için uygun şekilde geri dönüştürülmediğinde insan sağlığına ciddi risk oluşturur.
Geleneksel madenlerde altın çıkarımı için cıva kullanılır. Cıva altınla amalgama oluşturup daha sonra buharlaştırılır. Ancak bu işlem, minerlerin %33'ünün orta düzeyde cıva zehirlenmesi yaşamasına neden olabiliyor.
Dünya genelinde 10–20 milyon küçük ölçekli altın madencisi, çoğu kayıtsız ve tehlikeli şartlarda çalışıyor. Bu faaliyetler, küresel cıva kirliliğinin %37’sini oluşturarak yılda 838 ton cıva salınımına neden oluyor.
Bu madencilik birimlerinin çoğunda cıvasız alternatiflere geçiş için gereken fon ve eğitim bulunmuyor. Bu kişiler altını dünya fiyatının %70’ine satıyor ve yüksek faizli yasadışı kredi kaynaklarına başvurmak zorunda kalıyor, böylece cıva kullanımına devam ediliyor.
Professor Chalker, kullanılan yeni reagentin (trikloroizosiyanürik asit) su dezenfeksiyonunda yaygın olduğunu ve tuzlu suyla aktive edildiğinde altını çözebildiğini belirtti.
Ardından, Flinders ekibi tarafından geliştirilen kükürt açısından zengin polimer, sudaki altını seçici olarak bağlıyor. Polimer, altını bağladıktan sonra yeniden monomerine dönüşerek altın geri kazanılabiliyor ve polimer yeniden kullanılabiliyor.
Altının yüksek ticari değeri elektronik, medikal ve uzay teknolojileri gibi birçok alanda kritik öneme sahiptir. Ancak geleneksel altın çıkarımı genellikle siyanür ve cıva kullanılarak yapılıyor; bu kimyasallar çevreye, suya, havaya ve kara ekosistemine zarar veriyor.
Flinders liderliğindeki proje, cıva veya siyanür yerine daha güvenilir ve çevreci bir yöntem sunmayı hedefliyor. Ekip, ABD ve Peru’daki ortaklarıyla birlikte cevher prototipleri üzerinde de çalışarak küçük ölçekli madenlerin cıvasız modele geçişine destek sağlamayı amaçlıyor.
