Ekonomi yönetiminin enflasyonla kararlı mücadelesinin neticeleri alınmaya başladı. Gıdada yapısal reformların hayata geçirilmesi, saha denetimlerinin hızlandırılmasıyla fiyatlar dengelenirken, vatandaşların sebze-meyveye erişimi de kolaylaştı.
Buğra Kardan İstanbul
İktidarın enflasyonu frenleme adına art arda aldığı önlemler işe yaradı. Tarımsal üretim artırılarak, piyasa denetimleri sıklaştırılarak gıda fiyatları kontrol altına alındı. Fileleri sebze-meyveyle doldurmanın önünde mani kalmadı. 2023’te 60-70 lira olan patatesin kilogram fiyatı 15-20 lira olurken kuru soğanın 40-50 liradan 10-15 liraya indi. Bir dönem devamlı speküle edilen, CHP ve medyasının diline yapışan bu iki üründe fiyat stabil hâle geldi. Meyve temin etmek de kolaylaştı.
2023’te 70-80 liradan satılan mandalina ve portakalın fiyatı 2024’te 50-60 liraya, 2025’te 20-30 liraya düştü. Mandalina üssü Adana’da ise ürün dalında 3 lira, pazarda ise 5 lira oldu. 2023 ve 2024’te kilosu 100 liradan satılan limon bu sene 40-50 liraya tüketiciyle buluştu.
2023’te 150 lira olan ayçiçeğinin litresi 2024 ve 2025’te 90-100 liradan raflarda yerini aldı. İhracat da atılıma geçti. Yılın ilk 11 ayında ayçiçeği ihracatı yüzde 16.8 artarak 958 milyon 960 bin dolara ulaştı. 2025’in 1 milyar dolar ihracatla tamamlanmasına ramak kaldı. Mandalina ihracatı yüzde 61 artarak 614 milyon 989 bin dolara vardı. Katar, BAE, Suudi Arabistan’dan peş peşe patates siparişi gelirken Avrupa ve Rusya’ya tonlarca kuru soğan gönderildi. Bu tablo Tarım ve Orman Bakanlığı’nın üretimi artırıcı hamlelerinin, Ticaret Bakanlığı’nın vurgunculuğu önleyici tedbirlerinin, iktidarın ihracatı ivmelendirici adımlarının meyvelerini verdiğini tescilledi.
Erdoğan hükümetinin çalışmalarıyla enflasyonun belinin kırılması, fiyatların belli bir hatta oturtulması, ihracatın da atağa kalkması ekonomi paydaşlarınca memnuniyetle karşılandı. Üretici, tüketici ve tüccar kanadı 2025’te görülen toparlanmanın 2026’da daha güçleneceği görüşünde birleşti.
Ekonomistler de önemli dönemecin geçildiğini, mutfaklarda ve ceplerde yangının söndürüldüğünü belirttiler. Makro ve mikro reformlarla, piyasa denetimleriyle, gerek üretime gerek ihracata kuvvet katacak eylemlerle enflasyon sorununun önüne geçildiği gibi iç ve dış talebin rahatça karşılandığını kaydettiler.
“TEMEL ÜRÜNLER DAHA RAHAT TEMİN EDİLİYOR”
Akit’e konuşan İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Burhan Uluyol, şunları söyledi: “Enflasyonla mücadele devam ediyor. Bu kararlı mücadele başarı getiriyor. Sebze-meyve fiyatları düşüyor. Bu durum, üretimin bol olmasından ve tedarikte sorun görülmemesinden ileri geliyor. Bir ara çok pahalı bulunan, siyasi tartışma konusu olan patates ve kuru soğanın fiyatının geriye geldiği muhakkak. 2023’te iki ürünün fiyatı ne idi, şu anda ne? Limon, mandalina ve portakalın bedeli nerede idi, şu anda nerede? Üç ürünün bedeli makul. Ayçiçek fiyatı da stabil. Fileler ise dolu. Çünkü tarıma önem veriliyor, üretim teşvik ediliyor, denetime odaklanılıyor, vurguna imkân tanınmıyor. Kuşku yok ki kışın bol olan ürünler uygun. Demek ki ekonomi yönetiminin önlemleri faydalı oluyor. Şu anda her şey normal. Anormal bir hâl yok. Makro ve mikro reformların yararları belli. Temel tüketim maddelerinin, gıda ürünlerinin rahat elde edildiği evreye giriliyor. Pandemi döneminde fiyatlar birden artmıştı. O dönem gibi 2023’te ve 2024’te de ürünler pahalıydı. Şükür ki şu anda öyle bir fotoğraf yok.
İhracatta da güzel görünüm var. Dış talep giderek artıyor. Avrupa’dan, bölgeden tonlarca sipariş alınıyor. Bu da ürünlerin kaliteleri, tanıtımlarıyla alâkalı ki iktidarın bu konuda duyarlı olduğunu ve firmalara gereken yardımları yaptığını duyuyoruz.”
