Esad rejiminden “Toprağı Taşıma” operasyonu: Binlerce ceset çöle taşındı
Beşar Esad rejiminin yıllarca süren savaş suçlarının izlerini yok etmek için “Toprağı Taşıma” adını verdiği gizli bir operasyon yürüttüğü ortaya çıktı. 2019-2021 yılları arasında gerçekleştirilen operasyonda, Qutayfah’taki toplu mezarlardan çıkarılan binlerce cesedin kamyonlarla Dhumair Çölü’ne taşındığı belirlendi.
Beşar Esad yönetiminin, Suriye’nin en büyük toplu mezarlarından birinden binlerce cesedi gizlice çöl bölgesine taşıdığı ortaya çıktı.
Yaklaşık iki yıl süren ve “Toprağı Taşıma” olarak adlandırılan bu gizli operasyonun, rejimin uluslararası arenada yeniden tanınırlık kazanma çabası sırasında savaş suçlarının izlerini silme amacı taşıdığı belirlendi.
OPERASYONUN DETAYLARI
Haber ajansının ulaştığı 13 tanık, incelenen belgeler ve uydu görüntüleri bu vahşetin izlerini belgeledi.
Buna göre Suriye ordusu, 2019'dan 2021'e kadar haftada 4 gece, Qutayfah'daki büyük toplu mezardan cesetleri kamyonlarla Dhumair çölündeki yeni ve gizli bir gömü alanına taşıdı.
Tanıklar arasında kamyon şoförleri, tamirciler, buldozer operatörü ve Esad'ın Cumhuriyet Muhafızları'ndan eski bir subay yer alıyor. Hepsi, bu gizli görevin "katlanılmaz bir koku" ve "ölüm sessizliği içinde yürütülen bir emir zinciri" ile gerçekleştirildiğini anlattı.
34 HENDEK, ON BİNLERCE CESET
Reuters'ın analiz ettiği uydu görüntüleri, Dhumair çölünde yaklaşık 2 kilometre uzunluğunda 34 hendek bulunduğunu ortaya koydu. Uzmanlar, bu mezarlarda on binlerce insanın gömülü olabileceğini belirtiyor.
Qutayfah, Esad rejiminin 2012'de savaşın erken döneminde askerleri ve cezaevi mahkumlarını gömmeye başladığı bir bölgeydi. Suriyeli insan hakları örgütleri, rejimin güvenlik aygıtında kaybolan 160 binden fazla kişinin büyük kısmının toplu mezarlarda gömülü olduğuna inanıyor.
AMAÇ: REJİMİN İMAJINI TEMİZLEMEK
Cumhuriyet Muhafızları'ndan eski subaya göre, "Toprağı Taşıma" planı 2018 sonunda ortaya çıktı. Esad, savaşta galibiyet ilan ederken, toplu mezarların ve savaş suçları iddialarının uluslararası tanınırlık önündeki en büyük engel olduğunu görüyordu.
Kamyon şoförlerinden biri, planın amacını şu ifadelerle özetledi: "Komutanlar bize açıkça söyledi. Görev, kanıtları yok etmekti. Aksi takdirde kendinizi o çukurlarda bulurdunuz."
ACIYI BELGELEME MÜCADELESİ
Geçen yıl Aralık ayında iktidardan devrilerek ülkeyi terk eden Esad'ın ardından kurulan yeni hükümet, şimdi adalet sistemini yeniden inşa etmeye ve kayıpların izini sürmeye çalışıyor.
Suriye Acil Durum ve Afet Yönetimi Bakanı Raed el-Saleh, "Binlerce anne oğlunun, kadınlar eşlerinin, çocuklar babalarının mezarını bulmayı bekliyor. Bu yara kanamaya devam ediyor." dedi.
Yeni kurulan "Kayıplar Ulusal Komisyonu", DNA bankası ve dijital kayıt sistemi oluşturmayı planlasa da, uzman eksikliği ve sınırlı kaynaklar sürecin önündeki en büyük engelleri teşkil ediyor.
