Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Neşe Akcan, küçük yaştaki çocuklarda görülen yeme bozuklukları hakkında bilgi verdi.
Erken doğan bebeklerin yüzde 70’inde ciddi yeme problemleri geliştiğini belirten Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Neşe Akcan, karın ağrısı, gastroözefageal reflü ve kusma gibi gastrointestinal problemi olan çocuklarda yeme bozukluğunun daha sık görüldüğünü kaydetti.
ÇOCUKLUK DÖNEMLERİNDE YEME PROBLEMLERİNE DAHA ÇOK SIK RASTLANIYOR
Yeme bozukluğu olan çocuklardaki iştahsızlığın, öncelikle altta yatan organik bir nedene bağlı olup olmadığının araştırılması gerektiğini ifade eden Akcan, yeme bozukluğunun bazı organik hastalık durumlarında daha sık görüldüğünü söyleyerek, yemek yemenin hem biyolojik hem de sosyal içeriği olan karmaşık bir davranış olduğunu ve çocukluk döneminde yeme problemlerine daha sık rastlanıldığını belirtti.
Yeme problemleri, sağlıklı çocuklarda yüzde 45 oranında görülürken, gelişim geriliği olan çocuklarda bu oranın yüzde 80’e kadar çıktığını belirten Akcan, “Sağlıklı çocuklarda yapılan çalışmalarda ebeveynler, çocuklarının yüzde 60’ının yeteri kadar yemek yemediğini düşünüyor. Yoğun tıbbi ve davranışçı tedavi gerektiren ciddi yeme bozukluklarının ise sadece çocukların yüzde 10’unda görülüyor” şeklinde konuştu.
SEÇİCİ YEMEME ÇOCUKLARDA SIK GÖRÜLEN BİR DURUM
Yeme bozukluğu olan çocuklarda en fazla hekime başvurma şeklinin, seçici yeme ve az yeme şeklinde olduğunu söyleyen Akcan, seçici yeme davranışının belli besin gruplarını reddetmek veya yeni besinleri denememek şeklinde olduğunu söyledi. Tıbbi ve gelişimsel bozuklukları olan çocukların yanı sıra normal gelişim gösteren çocukların da seçici yeme davranışı gösterebildiğini söyleyen Akcan, “Seçici yemenin çocuklar arasında aslında sık görülen bir durum. ABD’de yapılan bir çalışmada seçici yeme davranışı gösteren çocukların oranı dördüncü ay civarında yüzde 19 iken, 19 - 24 ay arasında yüzde 50’den fazla oldu. Ancak erken çocukluk dönemindeki seçici yemenin adölesan ve erken erişkinlikteki yeme bozuklukları ile ilişkili olabilir” ifadelerini kullandı.
İLK ADIMDA İLAÇ TEDAVİSİ DOĞRU DEĞİL
Yeme bozukluklarında davranışsal tedavinin başarılı olması için ilk basamağın iştah düzenlenmesi olduğunu söyleyen Akcan, çocuğun yemek yemeye motive edilmesi ve iştahının düzenlenmesi için öğünler arasında kalori alımının kısıtlanması gerektiğini ve ilk adımda ilaç kullanılmasının uygun olmadığını aktardı.
ÖDÜL VEYA CEZA SİSTEMİ YEME ALIŞKANLIKLARINI DEĞİŞTİREBİLİR
İstenilen gıdayı yediğinde çocuğa övgü şeklinde geri bildirim verirken, tersine durumlarda çocuk yemekleri fırlatma gibi uygunsuz davranış sergilediğinde ebeveynlerin bu davranışı görmezden gelmesi uygun olacaktır diyen Akcan şu önerilerde bulundu: “Bu yaklaşımlar ödül sistemi ile desteklenebilir, bu çocuğun istenilen davranışı yapmasını kolaylaştırır. Besin tercihleri olan bir çocuk için, tercih etmediği bir gıdadan az miktarda yemesi, sevdiği bir gıda ile ödüllendirilebilir. Yıkıcı davranışlar gibi olumsuz davranışlar için ise mola cezası gibi hafif cezalar uygundur. Yeme sorunu olan çocuklar gıdadan kaçtıklarında bu davranışı pekiştirirler. Kaçma-sönme tekniğinin pediatrik yeme bozukluklarındaki yansıması kanıtlanmıştır.”
