• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0

Cemil Çiçek ‘güçlendirilmiş parlamenter sistem’ korosuna seslendi: Bunu büyük bir eksiklik olarak görüyorum

Yeniakit Publisher
2020-02-27 11:10:00 - 2020-02-27 11:19:01
Cemil Çiçek ‘güçlendirilmiş parlamenter sistem’ korosuna seslendi: Bunu büyük bir eksiklik olarak görüyorum

TBMM eski Başkanı ve Cumhurbaşkanlığı YİK üyesi Cemil Çiçek, muhalefetin 'sistem' eleştirilerinde bulunduğu halde çözüm üretmemesini eleştirdi. Çiçek, ‘Güçlendirilmiş parlamenter sistem’ söyleminde bulunanların parlamenter sistemini güçlendirmek için ne yapılması gerektiği hakkında fikir üretmemesini 'eksiklik olarak gördüğünü' söyledi.

Bürokrasideki hantallığı aşmak için büyük bir titizlikle hazırlanan Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, iktidarın reformlarına karşı çıkmayı huy edinen muhalefetin içi boş eleştirilerine maruz kalıyor. Millet İttifakı, parlamenter sistemin güçlendirilmiş halini görmek istediğini belirterek, halkın kabul ettiği yeni yönetim sistemine karşı çıkıyor. Bununla birlikte muhalefet cephesi, istedikleri güçlendirilmiş parlamenter sisteme dair en ufak bir fikre de sahip değil!.. Koalisyon hükümetleriyle yürütme organını kilitleyen parlamenter sisteme dönülmesini ve yapılacak reformlarla güçlendirilmesini isteyen siyasiler, yeni yönetimin nasıl olması gerektiğine dair en ufak bir çalışma yürütmüyor.

TBMM eski Başkanı ve Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu (YİK) üyesi Cemil Çiçek, konuya dair Karar yazarı Elif Çakır’a konuştu. Gündemdeki tartışmalara değinen Çiçek, “Güçlendirilmiş parlamenter sistem derken ne kastediliyor? Neleri yaparsak parlamenter sistem güçlenmiş olacak, bunun cevabı yok. Ben şahsen bunu büyük bir eksiklik olarak görüyorum. ‘Güçlendirilmiş parlamenter sisteme dönülsün’ diyenler, nasıl bir model sunuyorlar? Hangi mekanizmalar devreye girerse parlamenter sistem güçlenmiş olacak? Denge ve denetimi hangi usullerle sağlayacaklar? Bu soruları cevaplarlarsa ortaya somut bir model koyarlarsa tartışma daha verimli ve sonuç odaklı olur.” dedi.

Çakır’ın yazısının ilgili bölümü şu şekilde:

Sayın Çiçek’le uzunca bir telefon görüşmesi yaptık. Tespitleri önemliydi. Mutlaka cevaplanması gereken, basit gibi duran ancak oldukça önemli olan şu soruyu sordu:

Güçlendirilmiş parlamenter sisteme dönülmeli diyenler şu soruyu yanıtlıyorlar mı? Güçlendirilmiş parlamenter sistem derken neyi kastediyorsunuz? Var mı bir projeniz, planınız, modeliniz?
ÖNE ÇIKAN VİDEO

Bu sorunun maalesef bir yanıtının olmadığını kaydeden Sayın Çiçek özetle şunları söyledi:

Hatırlamakta fayda var. Benim TBMM başkanı olduğum dönemde sistem tartışmaları yoğun bir şekilde gündemdeydi. Kaldı ki hükümet sistemi tartışmaları yeni de değildi. Geçmiş dönemlere bakıldığında sistem tartışmalarının defalarca gündeme geldiği görülecektir. Türkiye’de bu kez sistem tartışmaları sağlıklı yürüsün, kim neyi tartıştığını bilsin diyerek anayasa hukukçuları ve siyaset bilimcilerini bir araya getirerek bir çalışma gerçekleştirdik. Toplamda 25 ay sürdü. Dünyadaki ‘yarı başkanlık’, ‘başkanlık’ ve ‘parlamenter’ sistemlerin faydaları ve mahzurlarıyla ilgili olarak somut verilerin ele alındığı esaslı bir çalışma çıktı ortaya. Ben Meclis başkanı olarak hiçbir kıymet hükmü vermeden o çalışmalara katıldım. Bu çalışmayı TBMM olarak 3 ciltlik kitap halinde yayımladık.

***

Sayın Çiçek, bu çalışmaların sadece anayasa hukukçularıyla ve siyaset bilimcilerle sınırlı olmadığını ifade etti:

O çalışmalar devam ederken (25 ay içerisinde) Meclis’te grubu bulunan dört siyasi parti ile de ‘bize uygun bir hükümet sistemi nasıl olur?’un cevabını aradık. Ama maalesef bu süre içerisinde partiler ne ‘başkanlık’ ne de ‘parlamenter’ sistem adına ortaya bir model koyamadı. 30 bin sayfalık bir doküman çıktı ortaya. O doküman içerisinde de ortaya arzu edilen model çıkmadı.

Sözü bugüne getiren Çiçek, yapılan tartışmaların meseleyi çözme odaklı olmadığını söyledi:

Bakın bugün bir kez daha sistem tartışmaları gündemde. Bu kez “Cumhurbaşkanlığı sistemi ve parlamenter sistem” başlığı altında tartışılıyor. Yine aynı yöntemle yürütülüyor, ayrıntı yok. Birçok sorunun cevabı yok. Sadece slogan üzerinden yapılan bir sistem tartışması var. Bu da bizi somut bir sonuca götürmüyor. 

CHP, İYİ Parti, HDP hatta Meclis dışındaki birçok parti ve bir kısım eski siyasetçilerimiz ‘Güçlendirilmiş parlamenter sisteme dönülsün’ istiyor. Soru şu?

Güçlendirilmiş parlamenter sistem derken ne kastediliyor? Neleri yaparsak parlamenter sistem güçlenmiş olacak, bunun cevabı yok. Ben şahsen bunu büyük bir eksiklik olarak görüyorum. ‘Güçlendirilmiş parlamenter sisteme dönülsün’ diyenler, nasıl bir model sunuyorlar? Hangi mekanizmalar devreye girerse parlamenter sistem güçlenmiş olacak? Denge ve denetimi hangi usullerle sağlayacaklar? Bu soruları cevaplarlarsa ortaya somut bir model koyarlarsa tartışma daha verimli ve sonuç odaklı olur.

Çiçek bu noktada haklı olarak “sistemlerin adının önemi yok; denge ve denetim mekanizmalarının iyi kurulduğu her sistem demokratiktir. Bizim ihtiyacımız olan da demokratik bir sistemdir” dedi.

(...)

Sistem isimlerinin bir öneminin olmadığını vurgulayan Sayın Çiçek’in sözlerinin devamı şöyle:

Yasamanın yürütmenin ve yargının keyfiliğe kaçmasını önleyecek, anayasal çerçevede görevini yapabilmesini sağlayacak denge ve denetim mekanizmalarının iyi kurulması halinde her sistem demokratiktir. Bütün güçlerin gücünü kötüye kullanmasını engelleyecek hukuki bir sistem olmalıdır. Bu nasıl olacak? Bunu tartışmamız lazım.

Bunun sağlıklı tartışılabilmesi için de şahıslar üzerinden değil ilkeler üzerinden tartışılıp ortaya bir modelin konulması lazım. Makamlarda kimin oturduğu üzerinden yapılan bir tartışma hukuki bir tartışma olmaz. Böylesi tartışmalar 1908’den bu yana bizleri bir sonuca götürmedi, bugün de götürmez.

(...)

Haberle ilgili yorum yapmak için tıklayın.

Yorumlar

serdar

ne kadar kaymak tabakalı işler varsa sizlerin oluyor.

vatandaş

ne yapsınlar iktidar şansı giti kovalasyon yok haklılar tabi parlementer sistem iteyecekler
x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23