Bartın Üniversitesi'nden Tarımda Bir İlk: Dedektör Köpeklerle İstilacı Böcek Tespiti
Bartın Üniversitesi (BARÜ), tarım ve ormancılık alanında yürüttüğü yenilikçi çalışmalarla dikkat çekmeye devam ediyor.
Üniversitenin Orman Fakültesi’nden Prof. Dr. Yafes Yıldız’ın danışmanlığında, doktora öğrencisi Ertan Albas tarafından yürütülen tez çalışmasıyla Türkiye'de ilk kez dedektör köpeklerin istilacı böcek tespitinde kullanılması hedefleniyor.
İlk Uygulama: Turunçgil Uzun Antenli Böceği
Çalışmanın ilk aşamasında, Türkiye'de 2014 yılında İstanbul ve Bartın’da görülen Anoplophora chinensis (turunçgil uzun antenli böceği) üzerinde denemeler yapıldı. Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı birimlerin sağladığı fındık alanlarından toplanan örneklerle yürütülen testlerde, dedektör köpeklerin kokuya dayalı tespit yeteneği kullanıldı.
Eğitilmiş Köpekler 10 Saniyede Koku Ayırabiliyor
Ankara Köpek Koleji’nde, köpek eğitmeni Veteriner Hekim Tarkan Özvardar’ın katkısıyla yürütülen eğitim süreci yaklaşık 2,5 ay sürdü. Kokunun öğretilmesi ve diğer kokulardan ayırt edilmesi olmak üzere iki aşamada verilen eğitim sonucunda, köpeklerin hedef kokuyu algılaması 10 saniye gibi kısa bir süreye indirildi. 8 günlük test sürecinden alınan olumlu sonuçların ardından, arazi çalışmalarına geçildi.
Tarımda Yeni Bir Dönem Başlıyor
Çalışmanın ilerleyen aşamalarında olumlu sonuçlar alınması halinde, dedektör köpeklerin sınır kapılarında yürütülen ‘Bitki Karantinası’ kontrollerinde de kullanılması planlanıyor. Böylece, ülkeye zararlı böcek türlerinin girişi erken aşamada tespit edilerek önlenebilecek.
Prof. Dr. Yafes Yıldız, konuyla ilgili açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Dedektör köpekler şu anda İsviçre, Almanya, ABD gibi ülkelerde böcek tespitinde aktif olarak kullanılıyor. Türkiye’de ise ilk kez karantina zararlısı bir böcek olan Anoplophora chinensis için bu yöntemi uyguladık. Gözle tespiti son derece zor olan bu zararlılar, köpeklerin üstün koku alma yetenekleri sayesinde daha hızlı ve etkili bir şekilde tespit edilebiliyor.”
BARÜ Rektörü Akkaya: “Vizyoner çalışmaları destekliyoruz”
Bartın Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Akkaya da proje hakkında yaptığı değerlendirmede, bölge ve ülke tarımı adına yürütülen bu vizyoner çalışmayı kıymetli bulduklarını belirtti. Akkaya, projede emeği geçen Prof. Dr. Yafes Yıldız ve doktora öğrencisi Ertan Albas’ı tebrik etti.
