ABD, İran’ın askeri gücünü yeniden inşa etme çabalarını sekteye uğratmak amacıyla Hint Okyanusu’nda kritik bir operasyona imza attı. Amerikan özel kuvvetleri, Çin’den İran’a askeri amaçlı malzeme taşıyan bir yük gemisine Sri Lanka açıklarında baskın düzenledi.
Wall Street Journal (WSJ) gazetesinin Amerikalı yetkililere dayandırdığı habere göre, geçtiğimiz kasım ayında gerçekleşen bu gizli operasyonda, Amerikan özel harekat timi gemiye çıkarak yükü ele geçirdi. Yetkililer, geminin taşıdığı ve hem askeri hem de sivil alanda kullanılabilecek nitelikteki "çift kullanımlı" malzemelerin imha edildiğini açıkladı. Operasyona aşina kaynaklar, bu sevkiyatın özellikle İran’ın füze programı için kritik bileşenler sağlayan şirketlere gönderileceğine dair istihbarat bulunduğunu aktardı.
Geminin adı ve sahibi açıklanmazken, Amerikan kuvvetlerinin baskının ardından geminin yoluna devam etmesine izin verdiği belirtildi. Yetkililer, sevkiyatın uzun süredir takip altında olduğunu kaydetti.
Uluslararası Yasağın Yeniden Yürürlükte Olduğu Döneme Denk Geldi
Operasyon, Birleşmiş Milletler’in (BM) İran’a yönelik silah ticaretine ilişkin uluslararası yasağı eylül ayı sonunda yeniden yürürlüğe koyduğu bir döneme denk geldi.
Ne İran ne de Çin dışişleri bakanlıklarından bu önemli operasyona dair henüz resmi bir açıklama gelmedi. Operasyonu icra eden ABD Hint-Pasifik Komutanlığı da harekata ilişkin sessizliğini koruyor.
Trump Yönetiminden Sert Taktikler
Bu baskın, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin denizde giderek daha saldırgan taktiklere başvurduğu yönündeki iddiaları güçlendiriyor. Bu operasyondan haftalar sonra, 10 Aralık'ta da ABD, Venezuela kıyılarında Venezuela'dan İran’a petrol taşıyan bir tankere el koymuştu. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Guo Jiakun, o dönemde yapılan el koymayı kınayarak, ABD'nin tek taraflı ve uluslararası hukuka dayanmayan yaptırımlarını eleştirmişti.
ABD ordusu son yıllarda sık sık İran bağlantılı kaçak sevkiyatlara müdahale ediyor. Ocak 2024'te Somali açıklarında Yemen'deki Husilere gönderilmekte olan İran yapımı balistik ve seyir füzesi bileşenleri ele geçirilmişti. Ayrıca 2020 ve 2023 yıllarında da İran Devrim Muhafızları'na yarar sağladığı gerekçesiyle İran petrol sevkiyatlarına el konulmuştu.
